యంత్రం

Wind turbines

ఒక పనిని చేయడానికి శక్తిని ఉపయోగించే పరికరాలను యంత్రము (ఆంగ్లం: Machine) అంటారు. ఏ రకమైన సాధనంలోనైనా ఇలాంటి పరికరాలుంటే వానిని యంత్రాలు అనవచ్చును. వీనిలో సరళ యంత్రాలు ఇలాంటి శక్తియొక్క దిక్కును మార్చుతాయి గాని శక్తిని ఉపయోగించవు.

భాషా విశేషాలు

తెలుగు భాషలో యంత్రము అనే పదానికి వికృతి పదం జంత్రము. "Machine" అనే పదం లాటిన్ machina నుండి ఉద్భవించినది.

యంత్రము [ yantramu ] yantramu. [[[సంస్కృతం]] n. A contrivance, machine, implement, instrument, apparatus. A diagram or figure of a mystical nature, an astrological character: a talisman, or amulet. A pump. సాధనము, యుక్తియుక్తమైన కరణము. "జిలుగు కెంపుల యంత్రముల మేతలంటక చాలసోలుచు తూలు శారికలను." Ila. iv. 58. ఇక్షుయంత్రము a sugarcane mill. A. ii. 94. "కలయంత్రధారల కప్పి కప్పి." Zaccaya. v. 47. యంత్రకారుడు yantra-kāruḍu. n. A maker of engines, an engineer, an artillery man, a gunner. యుక్తియుక్తమైన సాధనకారుడు. "కందళితాహర్ముఖ యంత్రకారుడు." A. v. 89. టీ యంత్రకారుడు, పిరంగులు కాల్చేవాడు. యంత్రధారకుడు yantra-dhārakuḍu. n. An engineer, one who manages an engine. యంత్రమును తిప్పేవాడు. L. xv. 126. యంత్రపాతితము yantra-pātitamu. n. A kind of cake. జంతికలు. యంత్రించు yantrinṭsu. v. a. To contrive: to plan: to make a diagram or figure of a mystical nature, to put under a spell, యంత్రమువేయు. "యంత్రించి మంత్రించి యంత్రించుడంచు." Pal. 98. యంత్రితము yantritamu. adj. Spell bound, కట్టబడిన.

యంత్రాలలో రకాలు

• సరళ యంత్రాలు (Simple Machines): చక్రం, మర, కప్పీ మొదలైనవి
• ముద్రణా యంత్రాలు (Printing Machines):
• కాల యంత్రాలు (Time Machines): గడియారాలు
• ఉష్ణ యంత్రాలు (Heat Engines):
• ఆవిరి యంత్రాలు (Steam Engines): రైలు, ఓడ మొదలైనవి.
• రవాణా యంత్రాలు: బస్సు, కారు, ఓడ, రైలు, విమానం మొదలైనవి.
• ఎలక్ట్రానిక్ యంత్రాలు (Electronic Machines): ట్రాన్సిస్టర్, డయోడ్
• కంప్యూటరు (Computer), మర మనిషి (Robot)
• టర్బైన్లు (Turbines): గాలి మర
• పంపులు (Pumps): సైకిల్ పంపు
• గానుగ (Mill): నూనె, చెఱకు, రాయి మొదలైనవి.