వేంపెంట
వేంపెంట, నంద్యాల జిల్లా, పాములపాడు మండలానికి చెందిన గ్రామం.[2]. పిన్ కోడ్ నం. 518 533., యస్.టీ.డీ.కోడ్ నం. 08517. ఇది మండల కేంద్రమైన పాములపాడు నుండి 12 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన నంద్యాల నుండి 42 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1216 ఇళ్లతో, 4692 జనాభాతో 2300 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2379, ఆడవారి సంఖ్య 2313. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1945 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 261. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 594001.[3].
వేంపెంట | |
|---|---|
 | |
.svg)  వేంపెంట | |
| అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 15°46′30.000″N 78°31′19.200″E / 15.77500000°N 78.52200000°E | |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
| జిల్లా | నంద్యాల |
| మండలం | పాములపాడు |
| విస్తీర్ణం | 23 కి.మీ2 (9 చ. మై) |
| జనాభా (2011)[1] | 4,692 |
| • జనసాంద్రత | 200/కి.మీ2 (530/చ. మై.) |
| అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
| • పురుషులు | 2,379 |
| • స్త్రీలు | 2,313 |
| • లింగ నిష్పత్తి | 972 |
| • నివాసాలు | 1,216 |
| ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( ) |
| పిన్‌కోడ్ | 518442 |
| 2011 జనగణన కోడ్ | 594001 |
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఆరు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి పాములపాడులో ఉంది.సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల వెలుగోడులోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల నంద్యాలలోనూ ఉన్నాయి. సమీప మేనేజిమెంటు కళాశాల కర్నూలులోను, వైద్య కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు నంద్యాలలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల నంద్యాలలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు కర్నూలులోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చువేంపెంటలో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు, నలుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
మార్చుగ్రామంలో3 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ముగ్గురు ఉన్నారు. రెండు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.
తాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. కాలువ/వాగు/నది ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుమురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చువేంపెంటలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో సహకార బ్యాంకు ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో ఆటల మైదానం, గ్రంథాలయం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 12 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చువేంపెంటలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- అడవి: 256 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 193 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 164 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 162 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 107 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 46 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 1368 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 373 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 1148 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చువేంపెంటలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- కాలువలు: 492 హెక్టార్లు* బావులు/బోరు బావులు: 655 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
మార్చువేంపెంటలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
మార్చుగ్రామ చరిత్ర
మార్చు1830లో వ్రాసిన యాత్రాచరిత్రలో గ్రామాన్ని గురించిన ప్రస్తావనలు దొరుకుతున్నాయి. 1830 సంవత్సరం జూన్ నెలలో యాత్రాచరిత్రకారుడు ఏనుగుల వీరాస్వామయ్య తన కాశీయాత్రలో భాగంగా ఈ గ్రామంలో మజిలీ చేశారు. ఈ గ్రామం అప్పట్లో కందనూరు నవాబు పరిపాలనలో ఉండేది. వేల్పనూరు గ్రామం నుంచి ఈ గ్రామానికి వచ్చిన ఆయన దారిలో అడవి ఎక్కువగా ఉండేదని, మృగభయము ఉండేదని వ్రాశారు. దారి గులకరాయి, రేగడిమన్ను కలిసిన భూమి యన్నారు.[4]
గ్రామం పేరు వెనుక చరిత్ర
మార్చువేంపెంట గ్రామాన్ని 19వ శతాబ్దికి చెందిన యాత్రాచరిత్రకారుడు ఏనుగుల వీరాస్వామయ్య వెంపెంటగా ప్రస్తావించారు. 1830ల్లో గ్రామానికి వెంపెంట అనే నామాంతరమే బలీయంగా ఉండేదని చెప్పుకోవచ్చు.[4]
గ్రామ భౌగోళికం
మార్చుఈ గ్రామ బస్టాండు సమీపములో నిప్పులవాగు, శ్రీశైలం రిజర్వాయరు ఎడమ కాలువ కలుస్తాయి. వేంపెంట మధ్యలో ఈ వాగు ప్రవహిస్తున్నది. వాగుపై చిన్న వంతెన నిర్మించబడింది. వాగు అవతల ఇందిరా నగర్ ఉంది. వాగు ఇవతల కృష్ణా జిల్లా (శ్రీరామ్ నగర్) కొట్టాలు, సుంకులమ్మ కొట్టాలు, నడి ఊరు ఉన్నాయి. ఈ గ్రామ పొలాలలో అలవాగు, బండలాగు అను రెండు పిల్ల కాలువలు ప్రవహిస్తాయి. వ్యవసాయానికికె.సి.కెనాల్ ప్రధాన నీటి వనరు.
గ్రామంలో విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుఈ గ్రామం దగ్గరలో వెలుగోడు పట్టణం ఉంది. అక్కడ డిగ్రీ, ఇంటర్ కళాశాలలు ఉన్నాయి. విద్యాపరంగా ఈ గ్రామం.[2] బాగా అభివృద్ధి చెందుతున్నది.
ఈవూరిలోని నిప్పుల వాగు పై 2013 జూన్ 21 నాడు ఒక జలవిద్యుత్ కేంద్రం నిర్మాణం ప్రారంభమయినది. దీని నిర్మాణానికి 40 కోట్ల రూపాయలు ఖర్చు అవుతుందని అంచనా. దీని ద్వారా 7.2 మెగావాట్ల విద్యుత్ శక్తి ఉత్పత్తి అవుతుంది. దీని నిర్మాణం 30 నెలలో పూర్తి కాగలదని అంచనా. రాంకీ కంపెనీవారు దీనిని నిర్మాణం చేస్తున్నారు. [1]
గ్రామంలో ప్రధాన పంటలు
మార్చుఇది వ్యవసాయక గ్రామం.[2] ఈ గ్రామం నల్లమల అడవి సమీపాన ఉంది. ఈ గ్రామం.[2]లో వరి ప్రధాన పంట
గ్రామజనాబా
మార్చు- జనాభా (2011) - మొత్తం 4,692 - పురుషుల సంఖ్య 2,379 - స్త్రీల సంఖ్య 2,313 - గృహాల సంఖ్య 1,216
2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 4,290.ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 2,211, మహిళల సంఖ్య 2,079, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 961 ఉన్నాయి.
చరిత్ర
మార్చుపెద్దల ప్రకారం, ఒకప్పుడు రెడ్డిపెంటగా ఉన్న గ్రామం ఇప్పుడు వేంపెంటగా మారింది. రెడ్డిపెంట నుండి గ్రామ ప్రజలు వేంపెంటకి మకాం మార్చారు. ఇప్పుడు రెడ్డిపెంట నిర్జన గ్రామం.[2]. అక్కడ పురాతన జనావాసపు ఆనవాళ్ళు ఇప్పటికీ కనిపిస్తాయి.
గ్రామ శోభ
మార్చుఈ గ్రామంలో మూడు ప్రాథమిక పాఠశాలలు, ఒక జిల్లా పరిషత్ ఉన్నత పాఠశాల[5], ఒక పశువైద్యశాల ఉన్నాయి. ఈ గ్రామం.[2] పచ్చని పంటపొలాలతో అందంగా ఉంటుంది. ఇక్కడ పురాతన దేవాలయాలు (శివాలయం, రామాలయం, నాగమయ్య, సుంకులమ్మ, ఎల్లమ్మ, నాగుల కట్ట), చర్చిలు (మరియమ్మ, యేసు), మసీదులు, పురాతన బావులు ఉన్నాయి. దసరా, సంక్రాంతి, పీర్ల పండగ, క్రిస్టమస్, శ్రీరామ నవమి పండగలు ఘనంగా జరుపుకుంటారు. కాని ఈ మధ్య కాలములో, నక్సలైట్ల కలహాల వల్ల ఈ గ్రామం.[2] తరచుగా పత్రికలకు ఎక్కినది. ఎన్నో జీవితాలు నాశనము అయినవి. దాని పూర్వ వైభవము కూడా కోల్పోయింది.ఇంకా ఈ ఊరు ఆదర్శ గ్రామంగ ఎన్నో సార్లు ఎంపిక అయ్యింది.విద్యా పరంగా ఈగ్రామం బాగా అభివృద్ధి చెందింది. ఆచుట్టు ప్రక్కల గ్రామాలకు ఇదే విద్యా కేంద్రగా ఉంది. ఊరి మధ్యలో ఒడుపుగా పారే ఏరు వలన ఇది అప్పుడప్పుడు వరదలకు గురైతూ ఉంటుంది.
వేంపెంట ఉద్యమం
మార్చుఈ గ్రామంలోలో ప్రభుత్వం తలపెట్టిన జలవిద్యుత్ కేంద్రం నిర్మాణానికి వ్యతిరేకంగా గ్రామస్థులు చేసిన సుదీర్ఘ ఉద్యమం. ప్రజాస్వామ్య పద్ధతిలో గాంథేయ మార్గంలో గ్రామస్థులు 1567 రోజుల సుదీర్ఘ దీక్షను చేపట్టారు. వై.ఎస్. జగన్మోహన్ రెడ్డి ప్రభుత్వం ఆ పవర్ ప్లాంటు అనుమతులను రద్దుచేసింది.
మూలాలు
మార్చు- ↑ 1.0 1.1 2011 ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జనగణన డేటా - గ్రామాలు దత్తాంశ సమితి (in ఇంగ్లీష్), భారత రిజిస్ట్రార్ జనరల్, జనగణన కమిషనరు కార్యాలయం, Wikidata Q42501043, archived from the original on 11 July 2017
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 "భారత ప్రభుత్వం నిర్వహించిన 2011 గణాంకాల జాలగూడు". Archived from the original on 2012-10-01. Retrieved 2014-06-03.
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
- ↑ 4.0 4.1 వీరాస్వామయ్య, యేనుగుల (1941). కాశీయాత్రా చరిత్ర (PDF) (మూడవ ముద్రణ ed.). విజయవాడ: దిగవల్లి వెంకట శివరావు. Retrieved 26 November 2014.
- ↑ "ఆర్కైవ్ నకలు". Archived from the original on 2007-09-28. Retrieved 2007-07-19.
[1] ఈనాడు కర్నూలు 2013 జూన్ 22., 7వ పేజీ.