శ్రీరామగిరి (నెల్లికుదురు మండలం)
శ్రీరామగిరి, తెలంగాణ రాష్ట్రం, మహబూబాబాదు జిల్లా, నెల్లికుదురు మండలంలోని గ్రామం.[1]
శ్రీరామగిరి | |
— రెవిన్యూ గ్రామం — | |
గ్రామ పంచాయతీ కార్యాలయం శ్రీరామగిరి | |
తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం | |
అక్షాంశరేఖాంశాలు: 17°35′31″N 79°49′28″E / 17.591865°N 79.824540°E | |
---|---|
రాష్ట్రం | తెలంగాణ |
జిల్లా | మహబూబాబాదు |
మండలం | నెల్లికుదురు |
ప్రభుత్వం | |
- సర్పంచి | |
జనాభా (2011) | |
- మొత్తం | 2,995 |
- పురుషుల సంఖ్య | 1,497 |
- స్త్రీల సంఖ్య | 1,498 |
- గృహాల సంఖ్య | 770 |
పిన్ కోడ్ | |
ఎస్.టి.డి కోడ్ |
ఇది మండల కేంద్రమైన నెల్లికుదురు నుండి 12 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన వరంగల్ నుండి 80 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 అక్టోబరు 11 న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత వరంగల్ జిల్లా లోని ఇదే మండలంలో ఉండేది. [2]
గ్రామ జనాభా
మార్చు2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 770 ఇళ్లతో, 2995 జనాభాతో 1089 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1497, ఆడవారి సంఖ్య 1498. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 803 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 338. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 578559[3].పిన్ కోడ్: 506101.
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో నాలుగుప్రైవేటు బాలబడులు ఉన్నాయి. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.సమీప మాధ్యమిక పాఠశాల మునుగాలవేడులో ఉంది.సమీప జూనియర్ కళాశాల నెల్లికుదురులోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల మహబూబాబాద్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ వరంగల్లో ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల మహబూబాబాద్లోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు వరంగల్లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చుశ్రీరామగిరిలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు.సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
మార్చుగ్రామంలో3 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ముగ్గురు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. కాలువ/వాగు/నది ద్వారా, చెరువు ద్వారా కూడా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుమురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుశ్రీరామగిరిలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. మొబైల్ ఫోన్ ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 7 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చుశ్రీరామగిరిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- అడవి: 231 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 40 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 150 హెక్టార్లు
- శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 45 హెక్టార్లు
- తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 17 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 100 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 50 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 31 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 425 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 81 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 425 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చుశ్రీరామగిరిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- బావులు/బోరు బావులు: 200 హెక్టార్లు* చెరువులు: 225 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
మార్చుశ్రీరామగిరిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
మార్చుగ్రామ విశేషాలు
మార్చుఈ గ్రామం శివారున పెద్ద చెరువు ఉంది. ఈ చెరువును కాకతీయులు త్రవ్వించారు. ఈ చెరువుకి శీతాకాలంలో విదేశీ పక్షులు వలస వస్తుంటాయి. ఇక్కడి ప్రకృతి చూడడానికి అందంగా, రమణీయంగా ఉంటుంది. పురాణ కాలంలో శ్రీరాముడు లంక నుండి వెళుతూ ఈ ప్రాంతంలో బస చేసాడని అందుకు గుర్తుగా ఇక్కడ కొండ మీద ఆలయం నిర్మంచారని ఇక్కడి ప్రజల నమ్మకం. ఈ గ్రామానికి సుమారు రెండు కిలో మీటర్ల దూరంలో పెద్ద కొండ మీద శ్రీరాముడి ఆలయం, శివాలయంలు ఉన్నాయి. ఈ అలయాలు కూడా కాకతీయుల కాలం నాటివి. ప్రతీ శ్రీరామనవమికి, మహా శివరాత్రికి ఇక్కడ పూజలు, ఉత్సవాలు ఘనంగా జరుపుతారు. తెలంగాణలో విశేష ప్రాచుర్యం గల బోనాల పండగ కూడా ఘనంగా నిర్వహిస్తారు. ఈ కొండ మీద ఏడుగురు అక్కచెల్లెల్ల బావి ఉంది, ఈ బావి నుండి చెరువుకి సొరంగ మార్గం ఉంది అని ఇక్కడి ప్రజలు చెపుతుంటారు, అందుకు నిదర్శనంగా ఈ బావిలో వేసిన వస్తువు చెరువులో తేలుతుంది, బావి కొండకి మధ్య సుమారు రెండు కిలోమీటర్ల దూరం ఉంటుంది. ఏడాదిలో అయిదు రోజులే పూజలు :
ఏ ఆలయంలోనైనా ఏడాదంతా పూజలు జరుగుతుంటాయి. శ్రీరామగిరిలోని కొండపై కొలువున్న రామలింగేశ్వర ఆలయంలో మాత్రం సంవత్సరంలో అయిదు రోజులే పూజలు జరుగుతుం టాయి . దీని వెనుక ఓ గాథ ప్రచారంలో ఉంది . త్రేతాయుగంలో శ్రీరా ముడు సీతాన్వేషణకై వెళుతూ ఈ ప్రాంతంలోకి వచ్చినప్పుడు ఈ గుట్టపై లింగ ప్రతిష్ఠ చేసి పరమేశ్వరుడిని పూజించినట్లుగా చెబుతారు . ఇక్కడి గిరిపై శ్రీరాముడు పాదం మోపిన కారణంగా శ్రీరామగిరిగా నామం స్థిర మైంది . గుట్టకింద దాతల సహకారంతో గ్రామస్థులు నిర్మించుకున్న ఆల యంలో పరమేశ్వరుడి ఉత్సవ విగ్రహాలను శివరాత్రి సందర్భంగా ఊరేగిం పుగా గుట్టపైకి తీసుకెళ్లి అయిదు రోజుల పాటు అక్కడ పూజలు చేస్తుం టారు . ఇవి మినహా ఏడాదంతా అక్కడ ఎలాంటి పూజలు జరగవు గుట్ట పైన ఉన్న కోనేరు ఎంత కరవు పరిస్థితుల్లోనూ ఎండిపో దని భక్తులు చెబుతుంటారు.
గ్రామ ప్రముఖులు నాడు/నేడు
మార్చుగ్రామానికి చెందిన స్వాతంత్ర సమరయోధులు
మార్చుకీ.శే. చకిలం హనుమంతరావు
కీ.శే. కొండపల్లి సీతారామారావు
మూలాలు
మార్చు- ↑ తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 235 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016
- ↑ "మహబూబాబాదు జిల్లా" (PDF). తెలంగాణ గనుల శాఖ. Archived (PDF) from the original on 2022-01-06. Retrieved 2021-01-06.
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
వెలుపలి లంకెలు
మార్చుతూర్పు గోదావరి జిల్లా, వరరామచంద్రపురం మండలానికి చెందిన ఇదే పేరుగల గ్రామం కోసం శ్రీరామగిరి చూడండి.