అయ్యంకి
అయ్యంకి, కృష్ణా జిల్లా, మొవ్వ మండలానికి చెందిన గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన మొవ్వ నుండి 8 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన మచిలీపట్నం నుండి 35 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 840 ఇళ్లతో, 2869 జనాభాతో 937 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1443, ఆడవారి సంఖ్య 1426. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 770 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 19. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 589678[2].సముద్రమట్టానికి 7 మీ.ఎత్తులో ఉంది.
అయ్యంకి | |
|---|---|
 | |
.svg)  అయ్యంకి | |
| అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 16°16′4.080″N 80°56′34.872″E / 16.26780000°N 80.94302000°E | |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
| జిల్లా | కృష్ణా |
| మండలం | మొవ్వ |
| విస్తీర్ణం | 9.37 కి.మీ2 (3.62 చ. మై) |
| జనాభా (2011) | 2,869 |
| • జనసాంద్రత | 310/కి.మీ2 (790/చ. మై.) |
| అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
| • పురుషులు | 1,443 |
| • స్త్రీలు | 1,426 |
| • లింగ నిష్పత్తి | 988 |
| • నివాసాలు | 840 |
| ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( ) |
| పిన్‌కోడ్ | 521138 |
| 2011 జనగణన కోడ్ | 589678 |
సమీప గ్రామాలు
మార్చుఈ గ్రామానికి సమీపంలో కూచిపూడి, ఉండ్రపూడి, పెదపూడి, మొవ్వ, ఉరుటూరు గ్రామాలు ఉన్నాయి.
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.బాలబడి మొవ్వలోను, మాధ్యమిక పాఠశాల కూచిపూడిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల మొవ్వలో ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల విజయవాడలోను, పాలీటెక్నిక్ మచిలీపట్నంలోనూ ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల మచిలీపట్నంలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు విజయవాడలోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చుఅయ్యంకిలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు.
పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
మార్చుగ్రామంలో2 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీలు చదివిన డాక్టరు ఒకరు, డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. కాలువ/వాగు/నది ద్వారా, చెరువు ద్వారా కూడా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుమురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుఅయ్యంకిలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉంది. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉంది. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 9 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 15 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చుఅయ్యంకిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 138 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 798 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 798 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చుఅయ్యంకిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- కాలువలు: 798 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
మార్చుఅయ్యంకిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
మార్చుపరిశ్రమలు
మార్చుఅయ్యంకి గ్రామ శివారులోని రోష్నీ పవర్ టెక్ లిమిటెడ్.
గ్రామ పంచాయతీ
మార్చు2013 జూలైలో ఈ గ్రామ పంచాయతీకి జరిగిన ఎన్నికలలో సర్పంచిగా రాజులపాటి అంకమ్మ ఎన్నికైంది. ఉపసర్పంచిగా పామర్తి వెంకట నాగేశ్వరరావు ఎన్నికైనాడు. [2]
దర్శనీయ ప్రదేశాలు/దేవాలయాలు
మార్చు- శ్రీ గంగా పర్వతవర్ధనీ సమేత శ్రీ రామలింగేశ్వరస్వామివారి దేవాలయం.
- రాజులపాటివారి అంకమ్మ తల్లి దేవర ఆలయం:- ఈ ఆలయంలో అమ్మవారి వార్షిక సంబరాలు, 2015,మే నెల ఆరవతేదీ బుధవారంనుండి, 10వ తేదీ ఆదివారం వరకు, వైభవంగా నిర్వహించారు. ఈ మహోత్సవాలలో, జిల్లా నలుమూలలనుండి రాజులపాటి వంశీయులు డప్పువాయిద్యాలతో, ప్రభలతో తరలివచ్చి, మొక్కుబడులు తీర్చుకొని తమ భక్తిని చాటుకున్నారు. పొంగళ్ళు, కుంభనైవేద్యాలు సమర్పించారు. అంకమ్మ తల్లి సంబరాలతో గ్రామం కళకళలాడినది. [6]
- పామర్తివారి శ్రీ రేణుకమ్మ తల్లి దేవర ఆలయం:- ఈ ఆలయంలోని అమ్మవారి వార్షిక సంబరాలు, 2015,జూన్-3వ తేదీ బుధవారం ఉదయం ఉట్టిదించడం, నైవేద్యం, చుడికప్పెర వంటి పూజాకార్యక్రమాలతో ప్రారంభమైనవి. రెండవరోజు గురువారంనాడు, విశేషపూజలు నిర్వహించారు. పామర్తివారి సోదరులు, ఆడబడుచులు తరలివచ్చి ప్రత్యేకపూజలు నిర్వహించారు. ఆలయాన్ని నిర్మించిన ఆడబడుచు, మచిలీపట్నానికి చెందిన శ్రీ వంకా బాపూజీ భార్య శ్రీమతి వెంకటేశ్వరమ్మ, కుటుంబసభ్యులతో విచ్చేసి, పూజలు నిర్వహించారు. వారసులందరూ కప్పెరకుండలో అన్నం వేసినారు. రెడకప్పెర, పూలకప్పెర ఊరేగింపును వైభవంగా నిర్వహించారు. ఈ కార్యక్రమాలు 7వ తేదీ ఆదివారం వరకు కొనసాగుతవి. [7]
ప్రముఖులు
మార్చు- మాదయగారి మల్లన - శ్రీకృష్ణదేవరాయల ఆస్థాన కవి.
- అయ్యంకి వెంకట రమణయ్య - స్వాతంత్ర్య సమరయోధులు, గ్రంథాలయోద్యమ నేత.
- కె.పి.రెడ్డెయ్య - మాజీ ఎం.పీ
- కొలుసు పార్ధసారథి - మాధ్యమిక విద్యామంత్రి. వీరి స్వగ్రామం, అయ్యంకి గ్రామశివారు గ్రామమయిన కారకంపాడు.
గ్రామ విశేషాలు
మార్చుఈ గ్రామానికి చెందిన గ్రంథాలయ పితామహుడైన శ్రీ అయ్యంకి వెంకటరమణయ్యగారి మనుమడు ప్రొఫెసర్ అయ్యంకి వెంకటమురళీకృష్ణ, గ్రామాభివృద్ధికి తోడ్పడుచున్నారు. వీరు గ్రామంలోని గంగానమ్మ, పోతురాజు చెట్టు దివ్యసన్నిధిని, ఒకటిన్నర లక్షల రూపాయలతో అభివృద్ధిచేసారు. వీరు తన తాతగారి స్ఫూర్తితో, గ్రామాన్ని, "సరస్వతీ సామ్రాజ్యం" పేరుతో, ఆకర్షణీయ గ్రామాలలో భాగంగా, దత్తత తీసికొని, అభివృద్ధిచేయడానికి పూనుకున్నారు. వీరు అయ్యంకి గ్రామంలోని రహదారులన్నీ, ఒక సంవత్సరం లోపుగా సిమెంటు రహదారులుగా మార్చడానికి నిర్ణయించుకున్నారు. ఈ కార్యక్రమంలో తొలిగా, అయ్యంకి కమలకృష్ణ ఙాపకార్ధం, బి.సి.కాలనీలలోని రహదారులను మూడున్నర లక్షల రూపాయల వ్యయంతో సిమెంటు రహదారులుగా మార్చే పనులను 2015, ఆగష్టు-16వ తేదీనాడు ప్రారంబించారు. [5]&[8]
గణాంకాలు
మార్చు2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 3096. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 1594, స్త్రీల సంఖ్య 1502, గ్రామంలో నివాసగృహాలు 852 ఉన్నాయి. గ్రామ విస్తీర్ణం 937 హెక్టారులు.
మూలాలు
మార్చు- ↑ 2011 ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జనగణన డేటా - గ్రామాలు దత్తాంశ సమితి (in ఇంగ్లీష్), భారత రిజిస్ట్రార్ జనరల్, జనగణన కమిషనరు కార్యాలయం, Wikidata Q42501043, archived from the original on 11 July 2017
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
వెలుపలి లంకెలు
మార్చు[2] ఈనాడు కృష్ణా; 2013,జులై-25; 8వపేజీ. [3] ఈనాడు కృష్ణా/పామర్రు; 2013,నవంబరు-2; 2వపేజీ. [4] ఈనాడు కృష్ణా; 2014,ఫిబ్రవరి-27; 3వపేజీ. [5] ఈనాడు కృష్ణా/అమరావతి; 2015,మే-6; 38వపేజీ. [6] ఈనాడు కృష్ణా/అమరావతి; 2015,మే-11; 38వపేజీ. [7] ఈనాడు కృష్ణా/అమరావతి; 2015,జూన్-2; 39వపేజీ. [8] ఈనాడు అమరావతి; 2015,ఆగష్టు-16; 23వపేజీ.