జొన్నలగడ్డ (నరసరావుపేట)

ఆంధ్ర ప్రదేశ్, పల్నాడు జిల్లా, నరసరావుపేట మండలంలోని గ్రామం

జొన్నలగడ్డ, పల్నాడు జిల్లా, నరసరావుపేట మండలానికి చెందిన గ్రామం.ఇది మండల కేంద్రమైన నరసరావుపేట నుండి 3 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.

జొన్నలగడ్డ
—  రెవెన్యూ గ్రామం  —
జొన్నలగడ్డ is located in Andhra Pradesh
జొన్నలగడ్డ
జొన్నలగడ్డ
ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
అక్షాంశరేఖాంశాలు: 16°22′N 80°27′E / 16.37°N 80.45°E / 16.37; 80.45
రాష్ట్రం ఆంధ్రప్రదేశ్
జిల్లా పల్నాడు
మండలం నరసరావుపేట
ప్రభుత్వం
 - సర్పంచి
జనాభా (2011)
 - మొత్తం 5,657
 - పురుషుల సంఖ్య 2,843
 - స్త్రీల సంఖ్య 2,814
 - గృహాల సంఖ్య 1,460
పిన్ కోడ్ 522601
ఎస్.టి.డి కోడ్ 08647

జనాభా గణాంకాలు మార్చు

2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1460 ఇళ్లతో, 5657 జనాభాతో 1062 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2843, ఆడవారి సంఖ్య 2814. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 2028 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 214. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 590151.[1]

2001 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా మొత్తం 5450.అందులో పురుషుల సంఖ్య 2758, మహిళలు 2692.

గ్రామ చరిత్ర మార్చు

గ్రామం పేరు వెనుక చరిత్ర మార్చు

జొన్నలగడ్డ అనే పేరు ఆ గ్రామంలో సాగైన పంటకు సంబంధించింది. ఈ పేరు బాగా ప్రాచీనమైందని పరిశోధకులు తేల్చారు. కొత్తరాతియుగం, బృహత్‌శిలా యుగానికి చెందిన ప్రాక్తన చారిత్రిక దశ నాటి పేరుగా గుర్తించారు. కొత్త రాతియుగంలో పశుపాలన, వ్యవసాయం విస్తృతిపొంది, రాగి, ఇనుం వాడకం, లోహపరిశ్రమ అవతరించింది. ఈ యుగాన్ని సూచిస్తూ వ్యవసాయం, పంటలకు సంబంధించిన పేర్లతో ఏర్పడిన గ్రామనామాల్లో జొన్నలగడ్డ ఒకటి.[2] జొన్నలగడ్డకు కూత వేటు దూరంలో రంగారెడ్డి పాలెం గ్రామం కలదు దీనిని జొన్నలగడ్డ గ్రామంలో భాగంగా చేయడమైంది. రెడ్డి రాజుల పాలనలో ఏరువ చిన్న రంగారెడ్డి, ఏరువ రంగారెడ్డి అను సోదరులు తెలంగాణ ప్రాంతం నుంచి వచ్చి ఇక్కడ స్దిరపడటం చేత రంగారెడ్డి పాలెం అని పేరు వచ్చింది. ఇప్పటికి గ్రామ స్దాపకుల వారసులు గ్రామంలో ఉన్నారు.

గ్రామ పంచాయతీ మార్చు

2013 జూలై-13వ తేదీన ఈ గ్రామ పంచాయతీకి నిర్వహించిన ఎన్నికలలో దొండేటి అప్పిరెడ్డి, సర్పంచిగా ఎన్నికైనాడు. ఉప సర్పంచిగా ఎన్.అంజిరెడ్డి గాఎన్నికైనాడు.వీరి పదవీకాలం 2018 ఆగస్టుతో ముగిసింది

విద్యా సౌకర్యాలు మార్చు

గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు నాలుగు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. 2 ప్రైవేటు ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు ఉన్నాయి. బాలబడి, మాధ్యమిక పాఠశాల‌లు నరసరావుపేటలో ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల నరసరావుపేటలోను, ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల గుంటూరులోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు నరసరావుపేటలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం నరసరావుపేటలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల గుంటూరు లోనూ ఉన్నాయి.

వైద్య సౌకర్యం మార్చు

ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం మార్చు

జొన్నలగడ్డలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉంది.

ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం మార్చు

రంగారెడ్డి పాలెం గ్రామంలో ఒక ఏముకల వైద్యుడు (దొండేటి చెన్నా రెడ్డి) ఇద్దరు ధంత వైద్యులు (గాయం కిషోర్ రెడ్డి, కనిగిరి వినితా రెడ్డి) ఉన్నారు అలాగే గ్రామంలో ఒక సైనిక విశ్రాంత వైద్య సహాయకుడు (నర్సు) కలడు (చందా తిరుపతి రెడ్డి). గ్రామంలో4 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. పట్టా లేని వైద్యులు నలుగురు ఉన్నారు. ఒక మందుల దుకాణం ఉంది.

త్రాగు నీరు మార్చు

గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. గత 10 సంవత్సరాల నుండి వర్షాబావం వల్ల ప్రభుత్వ మంచినీటి వ్యవన్ద కుంటుబడింది. గ్రామంలో స్వచ్ఛంద సంస్ద ఉచితంగా సుద్ది చేసిన (మినరల్ వాటర్) మంచినీటిని అందిస్తున్నారు. అలాగే రంగారెడ్డి పాలెంలో గ్రామ ప్రజలు ఒక నీటి శుద్ధీకరణ యంత్రాన్ని ఏర్పాటు చేసుకున్నారు దాని ద్వారా నీటిని అమ్ముతున్నారు.

పారిశుధ్యం మార్చు

మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామం సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం కిందకు రావట్లేదు. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు కాని ప్రతి ఇంటికి మరుగుదొడ్డి కలదు . ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు కాని గ్రామం చాలా పరిశుభ్రంగా ఉంటుంది. రంగారెడ్డి పాలెంలో 100 శాతం మరుగు దొడ్డి సౌకర్యం ఉంది. 95 శాతం గ్రామం మురుగు నీటి పారుదల వ్యవస్ద ఉన్నది,

సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు మార్చు

జొన్నలగడ్డలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.

మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు మార్చు

గ్రామంలో వాణిజ్య బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి.

ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు మార్చు

గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉన్నాయి.

విద్యుత్తు మార్చు

గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 8 గంటల పాటు వ్యవసాయ వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

రవాణా సౌకర్యం మార్చు

జొన్నలగడ్డ గ్రామం కర్నూలు - గుంటూరు రాష్ట్ర రహదారి మార్గంలో ఉంది అందు చేత గ్రామానికి బస్సు సౌకర్యం విరిగా కలదు పల్నాడు వెల్లుటకు ప్రతి 10 ని.మి ఒక బస్సు ఉంది. విజయవాడ, శ్రీ శైలం, విశాఖపట్నం, మణుగూరు, కోత్తగూడెం వెల్లుటకు బస్సు సౌకర్యం ఉంది. నరసరావుపేట రైలు స్టేషను నుండి హైదరాబాదు, బెంగుళూరు, విజయవాడకు ధూమశకటములు ఉన్నాయి. ప్రక్క రంగారెడ్డి పాలెం గ్రామాలకి, నరసరావుపేటకి వెల్లుటకు ఆటో సౌకర్యం కలదు, ఇక్కడ గ్రామంలో ప్రతి ఇంటికి ఒక ద్విచక్ర వాహనం ఉంది.

భూమి వినియోగం మార్చు

జొన్నలగడ్డలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:

  • వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 60 హెక్టార్లు
  • వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 36 హెక్టార్లు
  • శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 24 హెక్టార్లు
  • సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 46 హెక్టార్లు
  • బంజరు భూమి: 240 హెక్టార్లు
  • నికరంగా విత్తిన భూమి: 653 హెక్టార్లు
  • నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 537 హెక్టార్లు
  • వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 402 హెక్టార్లు

నీటిపారుదల సౌకర్యాలు మార్చు

జొన్నలగడ్డలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.

  • కాలువలు: 392 హెక్టార్లు
  • ఇతర వనరుల ద్వారా: 10 హెక్టార్లు

ఉత్పత్తి మార్చు

జొన్నలగడ్డలో చైనా సేమ్యా (న్యూడిల్స్), మిఠాయి వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. వీటితో పాటు పాలు కూడా ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.

ప్రధాన పంటలు మార్చు

వరి, ప్రత్తి, మిరప, జొన్న, మొక్క జొన్న, చేపలు.

ప్రధాన వృత్తులు మార్చు

వ్యవసాయం, వ్యవసాయాధారిత వృత్తులు

గ్రామంలోని దర్శనీయ ప్రదేశాలు/ దేవాలయాలు మార్చు

శ్రీ గంగా సమేత శివాలయం, శ్రీ వేణు గోపాల స్వామి దేవాలయం,శ్రీ షిర్డి సాయి బాబా దేవాలయం, శ్రీ గంగమ్మ కుంట గంగమ్మ దేవాలయం, రంగారెడ్డి పాలెం శ్రీ కోదండరామాలయం, రంగారెడ్డి పాలెం శ్రీ గణపతి దేవాలయం, రంగారెడ్డి పాలెం శ్రీ పోలేరమ్మ దేవాలయం ఉన్నాయి.

గ్రామంలోని ప్రముఖులు (నాడు/నేడు) మార్చు

  • నల్లపాటి వంకటరామయ్య: ఈ గ్రామంలో 1901 లో జన్మించిన నల్లపాటి వెంకటరామయ్య చౌదరి, కర్నూలు రాజధానిగా ఆంధ్ర రాష్ట్రం ఏర్పడినప్పుడు, తొలి స్పీకరుగా పనిచేశాడు. గ్రామస్థాయి నుండి అత్యున్నత స్థాయికి ఎదిగాడు. ఇతను మద్రాసులో చదివి 1929 నుండి 50 ఏళ్ళపాటు న్యాయవాది వృత్తి నిర్వహించాడు. 1952 నుండి 1962 వరకూ నరసరావుపేట ఎం.ఎల్.ఏగా పనిచేసాడు.1953 నుండి 1954 వరకూ 13 నెలలపాటు టంగుటూరు ప్రకాశం పంతులు ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్నప్పుడు శాసనసభకు అధ్యక్షుడిగా వ్యవహరించాడు.అంతకు ముందు ఇతను జిల్లా బోర్డు సభ్యుడిగా, నరసరావుపేట తాలూకా బోర్డు అధ్యక్షుడిగా గూడా పనిచేసారు.
  • నల్లపాటి శివరామచంద్రశేఖరరావు ఇంజనీరింగ్ చదివి గ్రామరాజకీయాలపై మక్కువతో జొన్నలగడ్డ సర్పంచిగా బాధ్యతలు నిర్వహించాడు. గ్రామ సహకారసంఘ అధ్యక్షునిగా పనిచేయటమే గాకుండా జిల్లా సహకార బ్యాంకు ఛైర్మను పదవి కూడా నిర్వహించాడు.[3]

మూలాలు మార్చు

  1. "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
  2. ప్రాచీనాంధ్ర దేశ చరిత్ర - గ్రామీణజీవనం:పి.వి.పరబ్రహ్మశాస్త్రి:పేజీ.26
  3. ఈనాడు గుంటూరు 26 జులై 2013. 8వ పేజీ

వెలుపలి లంకెలు మార్చు