తంగెడ (దాచేపల్లి)
తంగెడ, పల్నాడు జిల్లా, దాచేపల్లి మండలానికి చెందిన గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన దాచేపల్లి నుండి 10 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన పిడుగురాళ్ళ నుండి 30 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1441 ఇళ్లతో, 5870 జనాభాతో 4083 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2861, ఆడవారి సంఖ్య 3009. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1395 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 6. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 589854.[1]
తంగెడ (దాచేపల్లి) | |
---|---|
అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 16°40′4.829″N 79°49′1.445″E / 16.66800806°N 79.81706806°E | |
దేశం | భారతదేశం |
రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
జిల్లా | పల్నాడు |
మండలం | దాచేపల్లి |
విస్తీర్ణం | 40.83 కి.మీ2 (15.76 చ. మై) |
జనాభా (2011) | 5,870 |
• జనసాంద్రత | 140/కి.మీ2 (370/చ. మై.) |
అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
• పురుషులు | 2,861 |
• స్త్రీలు | 3,009 |
• లింగ నిష్పత్తి | 1,052 |
• నివాసాలు | 1,441 |
ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( | )
పిన్కోడ్ | 522414 |
2011 జనగణన కోడ్ | 589854 |
గ్రామ చరిత్ర
మార్చుకృష్ణానదీ తీరాన ఉన్న తంగెడలో పూర్వం గ్రామం చుట్టూ రాతికోటతో పాటు 101 బావులు, 101 ఆలయాలు, 101 ధర్మసత్రాలు నిర్మించారట. శ్రీ కృష్ణదేవరాయలు గ్రామంలోని శ్రీ వేణుగోపాలస్వామి, శ్రీ గంగా పార్వతీ సమేత, గంటల రామలింగేశ్వరస్వామి ఆలయాలను గామాలపాడును సందర్శించి విరాళాలు కూడా ఇచ్చినట్లు చరిత్ర చెబుతోంది.
సమీప గ్రామాలు
మార్చుముత్యాలంపాడు 7 కి.మీ, వేమవరం 7 కి.మీ, మాదినపాడు 9 కి.మీ, భట్రుపాలెం 10 కి.మీ, దాచేపల్లి 12 కి.మీ.
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి దాచేపల్లిలో ఉంది. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్, సైన్స్, డిగ్రీ కళాశాల దాచేపల్లిలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల నరసరావుపేటలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల గుంటూరులోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల నరసరావుపేటలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల దాచేపల్లిలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం నరసరావుపేటలోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చుతంగెడలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. డిస్పెన్సరీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
మార్చుగ్రామంలో 4 ప్రభుత్వేతర వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. రెండు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.
తాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది.కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.కాలువ/వాగు/నది ద్వారా గ్రామానికి నీటిపారుదల వసతి ఉంది. చెరువు నీటి సౌకర్యం ఉంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుగ్రామంలో భూగర్భ మురుగునీటి వ్యవస్థ ఉంది. మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారాకూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు.గ్రామం సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం కిందకు రావట్లేదు.సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు.ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు.సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుతంగెడలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్ గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది.అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం ఉంది. జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉంది. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చుతంగెడలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- అడవి: 420 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 1082 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 897 హెక్టార్లు
- శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 218 హెక్టార్లు
- తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 101 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 461 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 138 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 762 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 65 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి నీటి పారుదల లభిస్తున్న భూమి: 1297 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చుతంగెడలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది
- కాలువలు: 1297 హెక్టార్లు
తయారీ
మార్చుతంగెడలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి:
గ్రామంలో ప్రధాన పంటలు
మార్చురవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుతంగెడ గ్రామం నుండి సరిహద్దున ఉన్న నల్లగొండ జిల్లాలోని దామరచెర్ల మండలంలోని మఠంపల్లి గ్రామాల మధ్యన ప్రవహించుచున్న కృష్ణానదిపై ఒక హై లెవెల్ వారధి నిర్మాణానికై ఫిబ్రవరి-2014లో శంకుస్థాపన నిర్వహించారు. 50 కోట్ల రూపాయల అంచనా వ్యయంతో నిర్మించుచున్న ఈ వారధికి 22 స్తంభాలు (పిల్లర్లు) ఉన్నాయి. ఈ వారధి పనులు 2016 నాటికి పూర్తి చేయాల్సి ఉంది. ఈ వారధి నిర్మాణం పూర్తి అయితే, నవ్యాంధ్ర రాజధాని అమరావతి ప్రాంతం బాగా చేరువవుతుంది. రెండు రాష్ట్రాలలోని ఖమ్మం, నల్లగొండ, గుంటూరు, కృష్ణా, ప్రకాశం జిల్లాలవారికి మేలు జరుగుతుంది. వంతేన నిర్మాణంతో, గుంటూరు, నల్లగొండ జిల్లాలలో ఉన్న సిమెంటు, పాలిష్ రాయి పరిశ్రమలు, సున్నం మిల్లులకు ప్రయోజనం సమకూరనున్నది. పరిశ్రమల అభివృద్ధితోపాటు ప్రజల జీవనోపాధి అవకాశాలు గూడా మెరుగుపడనున్నవి. తంగెడ, మాదినపాడు, నడికుడి, గామాలపాడు, పెదగార్లపాడు గ్రామాలలో మరికొన్ని సిమెంటు, ఇతర పరిశ్రమలు రానున్న సందర్భంగా, ఈ వారధి ప్రాముఖ్యం మరింత పెరుగుతుంది. ఈ వారధి నూతనంగా ఏర్పడిన రెండు తెలుగు రాష్ట్రాల మధ్యన నిర్మించిన తొలి వారధిగా చరిత్రపుటలకెక్కనున్నది.
ప్రముఖులు (నాడు/నేడు)
మార్చుషేక్ హుసేన్ భద్రాచలం దేవస్థానం నాదస్వర విద్వాంసుడు.1943 లో గుంటూరు జిల్లా దాచేపల్లి మండలం తంగెడలో జన్మించాడు. 26 ఏళ్ళపాటు భద్రాచలం దేవస్థానంలో ఆస్థాన నాదస్వర విద్వాంసునిగా పనిచేసి 2009 లో పదవీవిరమణ అనంతరం కృష్ణా జిల్లా తిరువూరులో స్థిరపడ్డాడు. 8.2.2013 న కాలేయ సంబంధ వ్యాధితో మరణించాడు.
దర్శనీయ ప్రదేశాలు/దేవాలయాలు
మార్చుశ్రీ పార్వతీ సమేత నీలకంఠేశ్వరస్వామివారి ఆలయం.
గణాంకాలు
మార్చు2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 5,048. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 2,570, స్త్రీల సంఖ్య 2,478, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 1,175 ఉన్నాయి. గ్రామ విస్తీర్ణము 4,083 హెక్టారులు.