తిరువారూర్
తిరువారూర్,ఇదిభారతదేశం, తమిళనాడు రాష్ట్రం, తిరువారూర్ జిల్లాలోని ఒక పురపాలిక పట్టణం.ఇది తిరువారూర్ జిల్లాకు, తిరువారూర్ తాలూకాకు పరిపాలనా ప్రధాన కార్యాలయం. భారతదేశంలో త్యాగరాజ ఆలయరథం, 360 టన్నుల (790.000 పౌ) బరువు, 96 అడుగులు (29 మీ.) పొడవుతో భారతదేశం లోని అతిపెద్ద ఆలయ రథాలలో ఇది ఒకటిగా ప్రసిద్ధి చెందింది. తిరువారూర్ త్యాగరాజు, ముత్తుస్వామి దీక్షితార్, శ్యామశాస్త్రి జన్మస్థలం. సా.శ.18వ శతాబ్దపు కర్ణాటక సంగీతంలో వీరు త్రిమూర్తులుగా ప్రసిద్ధి చెందారు. తిరువారూర్ త్యాగరాజ స్వామి దేవాలయం తంజావూరు దేవాలయం కంటే పురాతనమైనది.
Thiruvarur
Chola Nadu | |
|---|---|
Town | |
 | |
  Thiruvarur Location in Tamil Nadu, India | |
| Coordinates: 10°46′23″N 79°38′13″E / 10.773°N 79.637°E | |
| Country |  India |
| State | Tamil Nadu |
| District | Thiruvarur |
| Region | Cauvery Delta |
| Government | |
| • Type | First Grade Municipality |
| • Body | Thiruvarur Municipality |
| విస్తీర్ణం | |
| • Total | 10.47 కి.మీ2 (4.04 చ. మై) |
| Elevation | 3 మీ (10 అ.) |
| జనాభా (2011)[1] | |
| • Total | 58,301 |
| • జనసాంద్రత | 5,600/కి.మీ2 (14,000/చ. మై.) |
| Languages | |
| • Official | Tamil |
| Time zone | UTC+5:30 (IST) |
| PIN | 610xxx |
| Telephone code | 914366 |
| Vehicle registration | TN:50 |
| Website | www.thiruvarur.in |
తిరువారూర్ 1991 వరకు తంజావూరు జిల్లాలో భాగంగా ఉంది.పట్టణం మధ్యలో ఒడంబోక్కి నది ప్రవహిస్తుంది.[2]తిరువారూర్ పట్టణం 10.47 కి.మీ2 (4.04 చ. మై.) విస్తీర్ణంలో విస్తరించి ఉంది. 2011 నాటికి 58,301 జనాభాను కలిగి ఉంది [3]తిరువారూర్ పట్టణ పరిపాలన తిరువారూర్ మొదటి తరగతి పురపాలక సంఘం నిర్వహణలో జరుగుతుంది. ఈ పట్టణం కావేరి నది తీరప్రాంతంలో ఒక భాగం. ఇక్కడ ప్రజల ప్రధాన వృత్తి వ్యవసాయం .పట్టణం గుండా వెళ్లే మూడు జాతీయ రహదారులతో సహా మొత్తం 94.06 కి.మీ. (58.45 మై) జిల్లా రహదారులు ప్రధాన రహదారి మార్గాలు. ఈ పట్టణం చోళ సామ్రాజ్య ఐదు సంప్రదాయ రాజధానులలో ఒకటి. రాజవంశం చక్రవర్తులలో ఒకరైన కులోత్తుంగ చోళ I, దీనిని తన రాజధానిగా చేసుకుని పాలించాడు.ఈ పట్టణం పురాతనకాలం నాటిదని నమ్ముతారు. వివిధ సమయాల్లో, మధ్యయుగ చోళులు, తరువాత చోళులు, తరువాతి పాండ్యులు, విజయనగర సామ్రాజ్యం, మరాఠాలు, బ్రిటిష్ వారు ఈ ప్రాంతాన్ని పాలించారు.ఈ పట్టణం త్యాగరాజ ఆలయానికి ప్రసిద్ధి చెందింది. ఆసియాలో జరిగే అతిపెద్గ రథోత్సవాలలో ఒకటైన త్యాగరాజు ఆలయ రథోత్సవం ప్రతి సంవత్సరం ఏప్రిల్ నెలలో ఈ పట్టణంలో జరిగింది.
చరిత్ర
మార్చుఆలయం శాసనాలు తిరువారూర్ ను కులోత్తుంగ చోళ I (సాశ.1070–1120) రాజధానిగా సూచిస్తున్నాయి. ఆ సమయంలో పట్టణం శైవమతానికి కేంద్రంగా నిలిచింది. [4] సా.శ.13వ శతాబ్దంలో రాజేంద్ర చోళుడు III పాలనలో చోళుల పతనం తరువాత, ఈ పట్టణం పాండ్యులు, హోయసలల మధ్య ఆధిపత్య పోరులో చిక్కుకుంది. [5] రాచరికపోషణ కొనసాగింది. తంజావూరు నాయకులు,విజయనగర రాజులు మరాఠాల పాలనలో పట్టణం సాంస్కృతిక కేంద్రంగా అభివృద్ధి చెందింది.[6] మరాఠాల కాలంలో, ఈ పట్టణం చిదంబరం ఆలయానికి చెందిన నటరాజుకు తాత్కాలిక నివాసంగా మారింది.[5] సా.శ. 1759లో లాలీ ( సా.శ.1702–66) నేతృత్వంలోని ఫ్రెంచ్ దళాలు ఈ పట్టణాన్ని క్లుప్తంగా స్వాధీనం చేసుకున్నాయి.[7] త్యాగరాజర్ ఆలయ గుప్త నిధిని దోచుకోవటానికి ప్రయత్నించి విఫలం చెందాయి.[7] ఈ ప్రయత్నంలో, బ్రిటీష్ వారి గూఢచారులుగా అనుమానించబడిన ఆలయానికి చెందిన ఆరుగురు సభ్యులు ప్రతిఘటించిన సందర్బంలో మరణించారు. [7] తంజోర్ రాజుపై ఫ్రెంచ్ దాడి చేయడానికి విఫలయత్నం చేసిన తర్వాత బ్రిటిష్ వారిచే ప్రావిన్స్, తంజోర్ విలీనం చేయబడ్డాయి. [7]స్వాతంత్ర్యం తరువాత, తిరువారూర్ వరుసగా 1991, 1997 వరకు తంజావూరు జిల్లా, నాగపట్నం జిల్లాలో భాగంగా కొనసాగింది. [8] తిరువారూర్ 1997లో నాగపట్నం జిల్లా నుండి వేరు చేసినప్పుడు, తిరువారూర్ పట్టణం ఆ జిల్లా ప్రధాన కార్యాలయంగా నిర్ణయించబడింది. [8] కర్ణాటక సంగీతానికి చెందిన ముగ్గురు గొప్ప సంగీత విద్వాంసులు త్యాగరాజు, ముత్తుస్వామి దీక్షితార్, శ్యామశాస్త్రి జన్మించినందున తిరువారూర్ కర్నాటక సంగీతానికి మూలంగా పరిగణించబడుతుంది. ఆధునిక రోజుల్లో త్యాగరాజు, ముత్తుస్వామి దీక్షితార్, శ్యామశాస్త్రి - ఈ ముగ్గురిని కర్ణాటక సంగీత త్రిమూర్తులుగా వ్యవహరిస్తారు. [9]
భౌగోళిక శాస్త్రం
మార్చుతిరువారూర్ 9°17′N 79°18′E / 9.28°N 79.3°E అక్షాంశ, రేఖాంశాల వద్ద ఉంది [10] పట్టణానికి ఉత్తరాన సుకుమార్ నది, దక్షిణాన వలైయార్ నది సరిహద్దులుగా ఉండగా, ఒడంబోక్కి నది మధ్యలో ప్రవహిస్తుంది.[2] పట్టణం సముద్రమట్టం నుండి సగటున 3 మీటర్లు (9.8 అ.) ఎత్తులో ఉంది.[11] దీని పరిపాలన నిర్వహించే పురపాలక సంఘం పరిధి 10.47 కి.మీ2 (4.04 చ. మై.) విస్తీర్ణంలో విస్తీరించి ఉంది.[3] తిరువారూర్ చెన్నై నుండి 300 కి.మీ, నాగపట్నం నుండి 24 కి.మీ.(15 మైళ్లు),కారైకల్ నుండి 40 కి.మీ. (25 మైళ్లు), మైలాదుత్తురై నుండి 40 కి.మీ. (25 మైళ్లు), తంజావూరు నుండి 56 కి.మీ. (35 మైళ్లు) దూరంలో ఉంది. [3] జిల్లాతో పాటు పట్టణ వార్షిక వర్షపాతం 1,260 మిల్లీమీటర్లు (50 అం.) ఉంటుంది. [12]వేసవిలో ఈ పట్టణం మార్చి నుండి మే వరకు ఉష్ణమండల వాతావరణంతో ఉంటుంది. సముద్రానికి దగ్గరగా ఉండటం వల్ల ఏడాది పొడవునా అధిక తేమతో ఉంటుంది. ఆగస్టు నుండి మే వరకు 70% గరిష్ట స్థాయికి చేరుకుంటుంది.[12] కావేరి ఉపనదులు వెన్నార్, వెట్టార్ నదులు పట్టణం చుట్టూ ఉన్న ప్రధాన నీటి వనరులు.[13] ఉపరితల నీటికాలువలు నీటిపారుదలకి 89% దోహదపడతాయి.మిగిలిన 11% తవ్విన బావులు, గొట్టపు బావుల ద్వారా అందుతాయి. [13] వరి ప్రధానపంట అయితే, ఇతర పంటలుగా మినుములు, పెసలు, వేరుశెనగ, నువ్వులు నల్లరేగడి భూములలో పండిస్తారు. [14]
జనాభా గణాంకాలు
మార్చు| చారిత్రికంగా జనాభా | ||
|---|---|---|
| సంవత్సరం | జనాభా | ±% |
| 1971 | 35,858 | — |
| 1981 | 43,654 | +21.7% |
| 1991 | 49,194 | +12.7% |
| 2001 | 56,341 | +14.5% |
| 2011 | 58,301 | +3.5% |
1901లో పట్టణంలోని జనాభా 15,436గా ఉంది. [10] 2011 భారత జనాభా లెక్కల ప్రకారం, తిరువారూరులో 58,301 జనాభా ఉంది.ప్రతి 1,000 మంది పురుషులకు 1,053 స్త్రీల లింగ నిష్పత్తి ఉంది. ఇది జాతీయ సగటు 929 కంటే చాలా ఎక్కువ. [15] జనాభా మొత్తం 5,779 మంది ఆరేళ్లలోపు వారు ఉన్నారు.అందులో పురుషులు 2,888 మందికాగా, స్త్రీలు 2,891 మంది ఉన్నారు.జనాభాలో షెడ్యూల్డ్ కులాలు జనాభా 32% మంది ఉండగా, షెడ్యూల్డ్ తెగలు వారు 66% మంది ఉన్నారు. పట్టణ సగటు అక్షరాస్యత 82.% ఉంది.ఇది జాతీయ సగటు 72.99%తో పోలిస్తే తక్కువగా ఉంది. [15] పట్టణ పరిధిలో మొత్తం 14997 గృహాలు ఉన్నాయి.మొత్తం జనాభాలో 18,953 మంది కార్మికులు ఉన్నారు. వీరిలో 672 మంది సాగుదారులు, 960 మంది ప్రధాన వ్యవసాయ కూలీలు, 318 మంది గృహ పరిశ్రమలపై ఆధారపడినవారు, 15,596 మంది ఇతర కార్మికులు, 1,407 సన్నకారు కార్మికులు, 47 సన్నకారు రైతులు, 261 మంది ఉపాంత కార్మికులు, 52 మంది ఉపాంత కార్మికులు,4 మంది ఇతర వ్యవసాయ కార్మికులు,10 మంది ఇతర కార్మికులు ఉన్నారు.
2011 మతపరమైన జనాభా లెక్కల ప్రకారం, తిరువారూర్‌లో 84.38% హిందువులు, 14.13% ముస్లింలు, 1.39% క్రైస్తవులు, 0.02% సిక్కులు, 0.01% బౌద్ధులు, 0.02% జైనులు, 0.05% ఇతర మతాలను అనుసరించేవారు, లేదా మతం పాటించనివారు 0.01% మంది ఉన్నారు. [16]
గ్రామీణ జనాభా పట్టణ ప్రాంతాలకు వలస వెళ్ళడానికి కారణమైన సామాజిక, ఆర్థిక, వినోద సౌకర్యాల పెరుగుదల కారణంగా 1981-90 దశాబ్దంలో జనాభా పెరుగుదల రేటు ఎక్కువగా ఉంది.[17] వ్యవసాయంలో పేలవమైన రాబడివలన, ఇతర పట్టణ కేంద్రాలకు వ్యవసాయ కూలీల వలసల కారణంగా గత రెండుదశాబ్దాలుగా మొత్తం వృద్ధి రేటు క్షీణించింది. [17]పట్టణ జనసాంద్రత మధ్యలో ఎక్కువగా ఉంటుంది. పరిధీయ ప్రాంతాలలో తక్కువగా ఉంటుంది. [17]
పట్టణంలో 55% మంది ఉద్యోగులు ఉన్నారు. 12.7% వ్యవసాయం వంటి ప్రాథమిక వృత్తులలో,2.8% పరిశ్రమలకు సంబంధించిన ద్వితీయ వృత్తులలో, 85% వ్యవసాయ, వాణిజ్యం, పర్యాటకం వంటి తృతీయ వృత్తులలో జీవనం సాగిస్తున్నారు.[18] పట్టణంలోని 33% జనాభా వ్యవసాయంలో నిమగ్నమై ఉన్నారు. వారిలో ఎక్కువమంది వ్యాపార కార్యకలాపాలలో పాల్గొంటున్నారు.[18]1997లో తమిళనాడు పట్టణ ప్రణాళిక విభాగం నిర్వహించిన సర్వే ప్రకారం పట్టణంలోని మొత్తం జనాభాలో 41% మంది ఉన్న 30 మురికివాడలను గుర్తించారు. [17]
ఆర్థిక వ్యవస్థ
మార్చువ్యవసాయ పట్టణం కావడంతో, ఆధునిక బియ్యం మిల్లులు, పామాయిల్ రిఫైనరీ, కోళ్ల పెంపకం, పశుపెంపకం, కొబ్బరిపీచు ఆధారిత వంటి ప్రధాన పరిశ్రమలుపై ఆధారపడి ఉన్నారు.[19]తమిళనాడు ప్రభుత్వ పౌరసరఫరాల సంస్థ ఆధ్వర్యంలో ఆధునిక బియ్యపు మిల్లులను నిర్వహిస్తోంది. చమురును శుద్ధి చేయడంలో పాలుపంచుకున్న దక్షిణ భారత వంటనూనెల సమాఖ్య పట్టణంలో పెద్దఎత్తున పరిశ్రమలు నడుపుతోంది.[19] మోటారు వాహనాల సేవలు, తినుభండారాల శాలలు, వైద్యశాలలు, పడవల మరమ్మత్తు, చేపలవలల తయారీ వంటి చిన్న సేవా సంస్థలు పనిచేస్తున్నాయి. [20] స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా, ఇండియన్ బ్యాంక్, సెంట్రల్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా, పంజాబ్ నేషనల్ బ్యాంక్, ఇండియన్ ఓవర్సీస్ బ్యాంక్ వంటి జాతీయ బ్యాంకులు,ఐసిఐసిఐ బ్యాంక్, సిటీ యూనియన్ బ్యాంక్ వంటి ప్రైవేట్ బ్యాంకులు తిరువారూరులో తమ శాఖలను కలిగి ఉన్నాయి.[21] కుంభకోణం కో-ఆపరేటివ్ బ్యాంక్, తిరువారూర్ కో-ఆపరేటివ్ బ్యాంక్, ప్రాథమిక వ్యవసాయ బ్యాంక్‌లు పట్టణంలో తమ శాఖలను కలిగి ఉన్నాయి.[21]
విద్య
మార్చు2001 నాటికి రాష్ట్రంలోని ఇతర ప్రాంతాలతో పోలిస్తే తిరువారూర్ అక్షరాస్యత రేటు తక్కువగా ఉంది. [22] పట్టణంలోని మొత్తం 15 పాఠశాలల్లో మూడు ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠశాలలు ఉన్నాయి. [23] 2009లో పార్లమెంటు చట్టం ద్వారా స్థాపించబడిన తమిళనాడు సెంట్రల్ యూనివర్శిటీ, కళలు, విజ్ఞాన రంగాలలో కళాశాల విద్యను అందిస్తున్నాయి. [24] పట్టణంలో ఐదు ఇతర ఆర్ట్స్, సైన్స్ కళాశాలలు, ఒక ఉపాధ్యాయ శిక్షణా సంస్థ, మూడు పాలిటెక్నిక్ కళాశాలలు, రెండు పారిశ్రామిక శిక్షణా సంస్థలు (ఐటిఐ) ఉన్నాయి. [23]
సంస్కృతి
మార్చుత్యాగరాజ దేవాలయం
మార్చు.jpg)
తిరువారూర్‌లోని పురాతన త్యాగరాజ ఆలయం శివుని సోమస్కంద అంశానికి అంకితం చేయబడింది. త్యాగరాజ సోమస్కంద చిహ్న రూపం. ఇది రాజ రాజ చోళ పాలనకు సంబంధించిన సా. శ. పదవ శతాబ్దం నుండి విస్తృతంగా ప్రసిద్ధిచెందిందని నమ్ముతారు, [26] ఆలయ సముదాయం 20 ఎకరాలు (81,000 మీ2) విస్తీర్ణంలో నిర్మించారు. వాన్మీకనాథర్, త్యాగరాజ, కమలాంబ, అనేక ఇతర దేవతలకు అంకితమైన ఆలయాలు ఉన్నాయి. [27] వాన్మీకినాథర్ ఒక పుట్ట నుండి ట్రంపెట్ పుష్పం, బిగ్నోనియా చెలెనోయిడ్స్ నుండి ఉద్భవించిందని నమ్ముతారు. [27] [28] కమలాలయం చెరువు సుమారు 33 ఎకరాలు (130,000 మీ2) విస్తీర్ణంలో విస్తరించి ఉంది.ఇది దేశంలోనే అతిపెద్ద ఆలయ చెరువులలో ఒకటిగా నిలిచింది.ఈ ఆలయ రథం తమిళనాడులో అతి పెద్దదిగా ప్రసిద్ధి చెందింది. [25] మధురై మీనాక్షి ఆలయంలో చేసిన 64 అద్భుతాల మాదిరిగానే త్యాగరాజు తిరువారూర్‌లో 364 అద్భుతాలు చేశాడని నమ్ముతారు. [6] విషువత్తు, గ్రహణం వంటి హిందూ పవిత్రమైన సందర్భాలలో యాత్రికులు దేవాలయ చెరువులో పవిత్ర స్నానాలు చేస్తారు. [29] ఈ ఆలయాన్ని సప్త విడంగం అని కూడా వర్గీకరించారు. అంటే త్యాగరాజు విశిష్టమైన నృత్యాలను కలిగి ఉన్న ఏడు ఆలయాలు అని అర్థం.[30] చోళ శాసనాలు త్యాగరాజును విధివిడంగార్ అని సూచిస్తాయి."త్యాగరాజు" అనే పేరు సా.శ. 15-16వ శతాబ్దంలో ఉద్భవించిందని నమ్ముతారు. [31]
రథోత్సవం
మార్చుప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద ఆలయ రథాన్ని వర్ణించే తిరువారూర్ ఆలయ రథోత్సవం కులోత్తుంగ చోళ II (సా.శ.1133–50) యాభై ఆరు పండుగలు ఉండేలా ఆలయ ఆచారాన్ని విస్తరించాడు.వాటిలో కొన్ని ఆధునిక కాలంలో జరుపుచున్నారు.[6] The త్యాగరాజస్వామి ఆలయంలో వార్షిక రథోత్సవం ఏప్రిల్ - మేలో జరిగింది, ఇది తమిళ నెల చిత్రైకి అనుగుణంగా ఉంటుంది.[30] తమిళనాడులో రథం అతిపెద్దది.ఇది 96 అడుగుల ఎత్తుతో 360 టన్నుల బరువుతో ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద రథాలలో నం.1 స్థానంలో ఉంది.[30] పండుగ సందర్భంగా ఆలయం చుట్టూ ఉన్న నాలుగు ప్రధాన వీధుల చుట్టూ రథం వస్తుంది.[12] ఈ కార్యక్రమానికి తమిళనాడు నలుమూలల నుండి లక్షల మంది ప్రజలు హాజరవుతారు.[30] రథోత్సవం తరువాత "తెప్పం", అంటే నీటిపై తేలియాడే పండుగ. ప్రతి సంవత్సరం జరుపుకునే కర్ణాటక సంగీత ఉత్సవం కూడా పెద్ద సంఖ్యలో ప్రేక్షకులను ఆకర్షిస్తుంది.[32]పట్టణంలో 10 ఉద్యానవనాలు ఉన్నాయి, పానగల్ రోడ్‌లోని సోమసుందరం ఉద్యానవనం, తెండ్రాల్ నగర్‌లోని పురపాలస సంఘ ఉద్యానవనం పార్క్ వాటిలో ప్రముఖమైనవి.[32]
ప్రముఖ వ్యక్తులు
మార్చు- భక్తవత్సలం - మృదంగం వాయకుడు
- కె. బాలచందర్ – తమిళ చిత్ర నిర్మాత, దర్శకుడు
- ముత్తుస్వామి దీక్షితార్ - కర్నాటిక్ క్లాసికల్ కంపోజర్, సంగీత త్రిమూర్తులలో ఒకడు
- ఎం. కరుణానిధి - తమిళనాడుకు ఐదుసార్లు ముఖ్యమంత్రి
- శ్యామ శాస్త్రి – కర్నాటిక్ క్లాసికల్ కంపోజర్, సంగీత త్రిమూర్తులలో ఒకడు
- రాజన్ సోమసుందరం - సంగీత స్వరకర్త, సంగం కాలం కవిత్వంపై మొట్టమొదటి సంగీత ఆల్బమ్‌ను రూపొందించిన బహుళ-వాయిద్యకారుడు
- త్యాగరాజు - కర్నాటక శాస్త్రీయ స్వరకర్త, సంగీత త్రిమూర్తులలో ఒకడు
ఇవి కూడ చూడండి
మార్చుమూలాలు
మార్చు- ↑ "Census India 2011". Office of The Registrar General and Census Commissioner, Ministry of Home Affairs, Government of India. Retrieved 5 March 2016.
- ↑ 2.0 2.1 Tamil Nadu Urban Infrastructure Financial Services Limited 2008, p. 5.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 Tamil Nadu Urban Infrastructure Financial Services Limited 2008, p. 6.
- ↑ Ayyar 1991, p. 215.
- ↑ 5.0 5.1 Ghose 1998, p. 59-60.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 Ayyar 1991, p. 375.
- ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 Dodwell 1920, p. 166.
- ↑ 8.0 8.1 About the town 2011.
- ↑ Krishnapriya M & Vishnu Achutha Menon 2020.
- ↑ 10.0 10.1 Francis 2002, p. 167.
- ↑ Citizen's charter of Thiruvarur Municipality 2011.
- ↑ 12.0 12.1 Dhinagaran 2008, p. 3.
- ↑ 13.0 13.1 Dhinagaran 2008, p. 1.
- ↑ Agricultural contigency plan 2008, p. 4.
- ↑ 15.0 15.1 India population dashboard 2011.
- ↑ "Population By Religious Community - Tamil Nadu" (XLS). Office of The Registrar General and Census Commissioner, Ministry of Home Affairs, Government of India. 2011. Retrieved 13 September 2015.
- ↑ 17.0 17.1 17.2 17.3 Tamil Nadu Urban Infrastructure Financial Services Limited 2008, pp. 7–10.
- ↑ 18.0 18.1 Tamil Nadu Urban Infrastructure Financial Services Limited 2008, pp. 11–13.
- ↑ 19.0 19.1 Tiruvarur district industrial profile 2012.
- ↑ MSME Development Institute 2012, p. 9.
- ↑ 21.0 21.1 Thiruvarur town Banks 2011.
- ↑ Thiruvarur Municipality features 2011.
- ↑ 23.0 23.1 Thiruvarur schools 2011.
- ↑ Central University of Tamil Nadu 2009.
- ↑ 25.0 25.1 Tamil Nadu Tourism 2011.
- ↑ Ghose 1998, p. 24.
- ↑ 27.0 27.1 Ayyar 1991, pp. 369–374.
- ↑ Kersenboom-Story 1998, p. 17.
- ↑ Ayyar 1991, p. 7.
- ↑ 30.0 30.1 30.2 30.3 The Hindu & 16 July 2010.
- ↑ Vasudevan 2003, pp. 135–138.
- ↑ 32.0 32.1 Tamil Nadu Urban Infrastructure Financial Services Limited 2008, pp. 35–36.