థర్డ్ ఫ్రంట్ (ఇండియా)
భారత రాజకీయాల్లో, థర్డ్ ఫ్రంట్ అనేది 1989లో భారతీయ ఓటర్లకు మూడవ ఎంపికను అందించడానికి చిన్న పార్టీల మధ్య ప్రారంభమైన తాత్కాలిక పొత్తులను సూచిస్తుంది. ఈ పొత్తులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్, భారతీయ జనతా పార్టీలను సవాలు చేయడానికి ఉద్భవించాయి.[1]
థర్డ్ ఫ్రంట్ | |
|---|---|
| స్థాపన తేదీ | 1989 |
నేషనల్ ఫ్రంట్ (1989–1991)
మార్చునేషనల్ ఫ్రంట్ అనేది 1989 - 1990 మధ్యకాలంలో భారత ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేసిన జనతాదళ్ నేతృత్వంలోని రాజకీయ పార్టీల కూటమి. దీనిని ఎన్.టి. రామారావు అధ్యక్షులుగా, విపి సింగ్ కన్వీనర్‌గా ఉన్నారు. సంకీర్ణ మొదటి ప్రధానమంత్రి సింగ్, తరువాత చంద్ర శేఖర్ అధికారంలోకి వచ్చారు. జాతీయంగా దీనిని జనతాదళ్, ఇండియన్ కాంగ్రెస్ (సోషలిస్ట్) ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నాయి. నేషనల్ ఫ్రంట్ కు ప్రాంతీయంగా ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో తెలుగుదేశం పార్టీ, తమిళనాడులోని ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగం, అస్సాంలో అసోమ్ గణ పరిషత్ ప్రాతినిధ్యం వహించాయి, సభ్యులు కాని లెఫ్ట్ ఫ్రంట్ మద్దతు ఇచ్చింది. ఫ్రంట్ ఏర్పడినప్పుడు ప్రతిపక్ష నేత పి.ఉపేంద్ర ప్రధాన కార్యదర్శిగా ఉన్నాడు.
1991లో, జార్ఖండ్ ముక్తి మోర్చా నేషనల్ ఫ్రంట్ లో భాగమైంది. 1995లో తెలుగుదేశం పార్టీ చీలిపోయింది. ఒక మైనారిటీ ఎన్‌టి రామారావుకు, మెజారిటీ చంద్రబాబు నాయుడుకు అండగా నిలిచింది. 1996 లోక్‌సభ ఎన్నికలకు ముందు ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగం, ఆల్ ఇండియా అన్నా ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగంలను చేర్చుకోవడానికి ప్రయత్నించినప్పుడు నేషనల్ ఫ్రంట్ కుప్పకూలింది. డిఎంకె వాకౌట్ చేసింది. 1996 జనవరిలో రామారావు మరణానంతరం జనతాదళ్ ఆయన భార్య లక్ష్మీపార్వతికి అండగా నిలిచింది. వామపక్షాలు చంద్రబాబు నాయుడుతో పొత్తు పెట్టుకున్నాయి.
యునైటెడ్ ఫ్రంట్ (1996–1998)
మార్చు1996 ఎన్నికల తర్వాత, జనతాదళ్, సమాజ్‌వాది పార్టీ, ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగం, తెలుగుదేశం పార్టీ, అసోం గణ పరిషత్, ఆల్ ఇండియా ఇందిరా కాంగ్రెస్ (తివారీ), లెఫ్ట్ ఫ్రంట్ (నాలుగు పార్టీలు), తమిళ్ మనీలా కాంగ్రెస్, జమ్మూ & కాశ్మీర్ నేషనల్ కాన్ఫరెన్స్, మహారాష్ట్రవాది గోమంతక్ పార్టీ 13 పార్టీలతో కూడిన యునైటెడ్ ఫ్రంట్ను ఏర్పాటు చేసింది. సంకీర్ణం 1996 - 1998 మధ్యకాలంలో రెండు ప్రభుత్వాలను ఏర్పాటు చేసింది; మొదటి ప్రధానమంత్రి జనతాదళ్ నుండి హెచ్‌డి దేవెగౌడ, జ్యోతిబసు, విపి సింగ్ పదవిని తిరస్కరించిన తరువాత ఐకె గుజ్రాల్ అధికారంలోకి వచ్చాడు. సీతారాం కేస్రీ నేతృత్వంలోని భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ నుండి రెండు ప్రభుత్వాలకు వెలుపల మద్దతు లభించింది. యుఎఫ్ కన్వీనర్‌గా తెలుగుదేశం పార్టీకి చెందిన ఎన్.చంద్రబాబు నాయుడు ఉన్నారు.
1996 భారత సార్వత్రిక ఎన్నికలు విచ్ఛిన్నమైన తీర్పును అందించాయి. భారతీయ జనతా పార్టీ (బిజెపి) 543 సీట్లలో 161 సీట్లతో అతిపెద్ద పార్టీగా అవతరించడంతో, ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేయడానికి మొదట ఆహ్వానించబడింది. ఇది ప్రతిపాదనను అంగీకరించింది. అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి ప్రధానమంత్రిగా ప్రమాణ స్వీకారం చేశాడు. అయితే, అతను హౌస్ ఫ్లోర్‌లో మెజారిటీని కూడగట్టలేకపోయాడు. 13 రోజుల తర్వాత ప్రభుత్వం పడిపోయింది. ఇతర పార్టీల సమావేశంలో, భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (140 స్థానాలతో) ప్రభుత్వానికి నాయకత్వం వహించడానికి నిరాకరించింది; అయితే కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్) తో, కాంగ్రెస్ దాని నేతృత్వంలోని జనతాదళ్‌తో యునైటెడ్ ఫ్రంట్ సంకీర్ణానికి బయటి మద్దతును అందించడానికి అంగీకరించింది. యునైటెడ్ ఫ్రంట్ లోని ఇతర సభ్యులలో సమాజ్ వాదీ పార్టీ, ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగం, అసోం గణ పరిషత్, తమిళ మానిల కాంగ్రెస్, కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా, తెలుగుదేశం పార్టీ ఉన్నాయి.
కాంగ్రెస్, సిపిఐ (ఎం) ఆమోదంతో, విపి సింగ్, జ్యోతిబసు, లాలూ ప్రసాద్ యాదవ్, ములాయం సింగ్ యాదవ్, జికె మూపనార్, ఎం. కరుణానిధి తర్వాత ప్రధానమంత్రిగా సంకీర్ణానికి నాయకత్వం వహించాలని కర్ణాటక ముఖ్యమంత్రి హెచ్.డి. దేవెగౌడను కోరారు. తిరస్కరించారు. దేవెగౌడ పదవీకాలం 1996 జూన్ 1 నుండి 1997 ఏప్రిల్ 21 వరకు ఉంది. సంకీర్ణం, పార్టీ మధ్య కమ్యూనికేషన్‌పై అసంతృప్తి మధ్య కాంగ్రెస్ అతనికి మద్దతును ఉపసంహరించుకుంది. ఇది 1997 ఏప్రిల్ 21 నుండి 1998 మార్చి 19 వరకు ప్రధానమంత్రిగా ఉన్న ఐకె గుజ్రాల్ ఆధ్వర్యంలో కొత్త ప్రభుత్వానికి రాజీపడి మద్దతు ఇచ్చింది. అతని ప్రభుత్వం పతనం తరువాత, కొత్త ఎన్నికలు జరిగాయి. యునైటెడ్ ఫ్రంట్ అధికారాన్ని కోల్పోయింది.
థర్డ్ ఫ్రంట్ (2009)
మార్చు2009 ఎన్నికల కోసం సీపీఐ (ఎం) తృతీయ ఫ్రంట్ ఏర్పాటుకు నాయకత్వం వహించింది.[2] ఈ ఫ్రంట్ యుపిఎ లేదా ఎన్.డి.ఎ. లో భాగం కాని ప్రాంతీయ రాజకీయ పార్టీల సమాహారంగా ఏర్పాటయింది. సిపిఐ (ఎం), సిపిఐ, ఎఐఎఫ్బీ, ఆర్ఎస్పీ, సిపిఐ (ఎంఎల్)ఎల్, బిఎస్పీ, ఎఐఎడిఎంకె, ఎండిఎంకె, పిఎంకె, బిజెడి, జెడి (ఎస్), హెచ్.ఎ.సి., టిడిపి, పిడబ్ల్యూపిఐ, ఇతర చిన్న పార్టీలతో సహా పార్టీలు ఫ్రంట్‌లో సభ్యులుగా ఉన్నాయి. కొత్త కూటమి 2009 ఎన్నికలకు ముందు 109 స్థానాలను కలిగి ఉంది, కానీ ఆ ఎన్నికల్లో కేవలం 82 సీట్లు మాత్రమే గెలుచుకుంది.
ఫెడరల్ ఫ్రంట్ (2019)
మార్చుఫెడరల్ ఫ్రంట్ అనేది కె. చంద్రశేఖర్ రావు ప్రతిపాదించిన ప్రాంతీయ పార్టీల కూటమి, కానీ ఇది ఫలించలేదు.[3]
ఇవికూడా చూడండి
మార్చుమూలాలు
మార్చు- ↑ "No third front can win polls in India, only a second front can defeat BJP: Prashant Kishor". India Today (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2022-10-30.
- ↑ "CPI-M upbeat for Third Front after BJP-BJD split". Retrieved 5 December 2022.
- ↑ "TRS weighing options over joining nat'l federal front". The Times of India. 15 August 2021.