రాయనపాడు
ఈ వ్యాసాన్ని తాజాకరించాలి. |
రాయనపాడు, ఎన్టీఆర్ జిల్లా, విజయవాడ గ్రామీణ మండలంలోని గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన (విజయవాడ గ్రామీణ) నుండి 13 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన విజయవాడ నుండి 13 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 935 ఇళ్లతో, 3504 జనాభాతో 834 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1742, ఆడవారి సంఖ్య 1762. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1125 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 185. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 589213. 2022 లో చేసిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం కృష్ణా జిల్లాలో, ఇదే మండలంలో ఉండేది..[2][3]
రాయనపాడు | |
|---|---|
 | |
.svg)  రాయనపాడు | |
| అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 16°35′N 80°36′E / 16.583°N 80.600°E | |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
| జిల్లా | ఎన్టీఆర్ |
| మండలం | విజయవాడ గ్రామీణ |
| విస్తీర్ణం | 8.34 కి.మీ2 (3.22 చ. మై) |
| జనాభా (2011) | 3,504 |
| • జనసాంద్రత | 420/కి.మీ2 (1,100/చ. మై.) |
| అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
| • పురుషులు | 1,742 |
| • స్త్రీలు | 1,762 |
| • లింగ నిష్పత్తి | 1,011 |
| • నివాసాలు | 935 |
| ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( ) |
| పిన్‌కోడ్ | 521241 |
| 2011 జనగణన కోడ్ | 589213 |
గ్రామ చరిత్ర
మార్చుఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాజధాని ప్రాంత అభివృద్ధి ప్రాధికార సంస్థ (సీఆర్‌డీఏ) పరిధిలోకి వస్తున్న మండలాలు, గ్రామాలను ప్రభుత్వం విడిగా గుర్తిస్తూ ఉత్తర్వులు జారీచేసింది. ప్రస్తుతం గుర్తించిన వాటిలోని చాలా గ్రామాలు వీజీటీఎం పరిధిలో ఉన్నాయి. గతంలో వీజీటీఎం పరిధిలో ఉన్న వాటితోపాటుగా ఇప్పుడు మరిన్ని కొన్ని గ్రామాలు చేరాయి. సీఆర్‌డీఏ పరిధిలోకి వచ్చే గుంటూరు, కృష్ణా జిల్లాల్లోని మండలాలు, గ్రామాలను గుర్తిస్తూ పురపాలక శాఖ ముఖ్య కార్యదర్శి ద్వారా ఉత్తర్వులు జారీ అయ్యాయి.[4]
కృష్ణా జిల్లాలోని మండలాలు, గ్రామాలు
మార్చువిజయవాడ రూరల్ మండలం పరిధితో పాటు, పట్టణ పరిధిలోకి వచ్చే ప్రాంతం. విజయవాడ అర్బన్ మండలం పరిధిలోని మండలం మొత్తంతో పాటు అర్బన్ ఏరియా కూడా ఉంది. ఇబ్రహీంపట్నం మండలం మొత్తంతో పాటు అర్బన్ ప్రాంతం, ఉయ్యూరుతో పాటు అర్బన్ ఏరియా, పెనమలూరు మండలం పరిధితో పాటు అర్బన్ ఏరియా, గన్నవరం మండలంతో పాటు అర్బన్ ఏరియా, ఉంగుటూరు మండలంతో పాటు అర్బన్ ఏరియా, కంకిపాడుతో పాటు అర్బన్ ఏరియా, జి.కొండూరు మండలంతో పాటు అర్బన్ ఏరియా, కంచికచర్ల మండలంతో పాటు అర్బన్ ఏరియా, వీరుళ్లపాడు మండలంతో పాటు అర్బన్ ఏరియా, పెనుగంచిప్రోలు మండల పరిధిలోని కొంత భాగంతో పాటు శనగపాడు గ్రామం అనేవి ఉన్నాయి.
విజయవాడ రూరల్ మండలం
మార్చువిజయవాడ రూరల్ మండలంలోని ఎనికెపాడు, కుందావారి ఖండ్రిక, కొత్తూరు, గూడవల్లి, గొల్లపూడి, జక్కంపూడి, తాడేపల్లి, దోనె ఆత్కూరు, నిడమానూరు, నున్న, పాతపాడు, పైదూరుపాడు, ప్రసాదంపాడు, ఫిర్యాది నైనవరం, బోడపాడు, రామవరప్పాడు, రాయనపాడు, వేమవరం, షహబాదు, సూరాయ పాలెం గ్రామాలు ఉన్నాయి.
గ్రామ భౌగోళికం
మార్చుఇది సముద్ర మట్టంనుండి 21 మీ.ఎత్తులో ఉంది.
సమీప గ్రామాలు
మార్చుఈ గ్రామానికి సమీపంలో ఎలప్రోలు, పైదురుపాడు, గొల్లపూడి, చిలుకూరు గ్రామాలు ఉన్నాయి.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చురాయనపాడులో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ ఉంది. ట్రాక్టరు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి. విజయవాడ, ఎ.పి.ఎస్.ఆర్టీ.సి పెద్ద రోడ్డురవాణా సౌకర్యం గల పెద్ద కూడలి. సమీప రైల్వేస్టేషన్; రాయనపాడు, కొండపల్లి, విజయవాడ 8 కి.మీ దూరంలో ఉంది.
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో రెండుప్రైవేటు బాలబడులు ఉన్నాయి. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి. ప్రాథమికోన్నతపాఠశాల, మాధ్యమిక పాఠశాలలు ఇబ్రహీంపట్నంలోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల గొల్లపూడిలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల‌లు విజయవాడలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ విజయవాడలో ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల విజయవాడ, సెయింట్ పాల్స్ పబ్లిక్ స్కూల్, రాయనపాడులో ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చురాయనపాడులో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
మార్చుగ్రామంలో3 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ముగ్గురు ఉన్నారు. ఒక మందుల దుకాణం ఉంది.
తాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుగ్రామంలో భూగర్భ మురుగునీటి వ్యవస్థ ఉంది. మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
గ్రామ పంచాయతీ
మార్చు2013 జూలైలో ఈ గ్రామ పంచాయతీకి నిర్వహించిన ఎన్నికలలో శ్రీమతి తలారి అరుణకుమారి సర్పంచిగా ఎన్నికైనారు. ఉప సర్పంచ్‌గా కె.శివప్రసాద్ ఎన్నికైనాడు.
దర్శనీయ ప్రదేశాలు/దేవాలయాలు
మార్చునాగబంధ వరసిద్ధి వినాయక మందిరం
మార్చుఈ పురాతన ఆలయ పునఃప్రతిష్ఠా కార్యక్రమం, 2017,జూన్-16వతేదీ శుక్రవారం ప్రారంభించారు. 18వతేదీ ఆదివారంనాడు ఆలయంలో ప్రత్యేకపూజలు నిర్వహించారు. స్వామివారికి కూష్మాండ హోమం, శాంతిహోమం నిర్వహించారు. అనంతరం స్వామివారి మందిర ప్రతిష్ఠ, పూర్ణాహుతి జరిగింది. మద్యాహ్నం భక్తులకు అన్నసంతర్పణ చేసారు. ఈ కార్యక్రమానికి భక్తులు పెద్దసంఖ్యలో పాల్గొన్నారు.
శ్రీ రుక్మిణీ సత్యభామా సమేత శ్రీ వసంత వేణుగోపాలస్వామి ఆలయం
మార్చుఈ ఆలయంలో 15 సంవత్సరాలనుండి, దసరా పండుగ సందర్భంగా, దేవీశరన్నవరాత్రి ఉత్సవాలు కన్నులపండువగా నిర్వహించెదరు.
పురాతనమైన ఈ ఆలయ భవనం శిథిలమవడంతో దేవాదాయశాఖ 10 లక్షల రూపాయల నిధులను కేటాయించగా, గ్రామస్థుల, భక్తుల విరాళాలతో, ఈ ఆలయాన్ని పునర్నిర్మించారు. నూతన ఆలయంలో ధ్వజస్తంభం, విగ్రహ పునఃప్రతిష్ఠా కార్యక్రమాలు 2017,మే-25వతేదీ గురువారంనాడు ప్రారంభమైనవి. 27వతేదీ శనివారం వరకు ఆలయంలో ప్రత్యేకపూజా కార్యక్రమాలు నిర్వహించి, అదే రోజున వేదమంత్రాల మధ్య, ధ్వజస్తంభ ప్రతిష్ఠాపన, పూర్ణాహుతి, శాంతికళ్యాణం, వైభవంగా నిర్వహించారు. అనంతరం భక్తులకు అన్న సంతర్పణ నిర్వహించారు. ఈ కార్యక్రమాలు తిలకించడానికి, భక్తులు ఈ గ్రామం నుండియేగాక, చుట్టుప్రక్కల గ్రామాల నుండి గూడా అధిక సంఖ్యలో విచ్చేసారు.
ఈ ఆలయంలో విగ్రహప్రతిష్ఠ నిర్వహించి 16 రోజులైన సందర్భంగా, 2017,జూన్-11వతేదీ ఆదివారంనాడు, ఆలయంలో ప్రత్యేకపూజలు నిర్వహించారు. ఆలయ ప్రాంగణంలో హోమం నిర్వహించారు.
శ్రీ గంగానమ్మ తల్లి ఆలయం
మార్చుఈ ఆలయ వార్షికోత్సవం, 2015,జూన్-1వ తేదీ సోమవారం మద్యాహ్నం ఘనంగా నిర్వహించారు. ఈ సందర్భంగా ఆలయంలో ప్రత్యేకపూజలు నిర్వహించారు. ఈ కార్యక్రమానికి గ్రామప్రజలే గాకుండా, చుట్టుప్రక్కల గ్రామాలనుండి గూడా, భక్తులు అధికసంఖ్యలో తరలివచ్చి, అమ్మవారిని దర్శించుకున్నారు. ఈ ఉత్సవం సందర్భంగా ఐదువేలకుమందికి పైగా భక్తులకు అన్నసంతర్పణ నిర్వహించారు.
గ్రామంలో ప్రధాన పంటలు
మార్చుగ్రామంలో ప్రధాన వృత్తులు
మార్చువ్యవసాయం, వ్యవసాయాధారిత వృత్తులు
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 15 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
గణాంకాలు
మార్చు2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 3428. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 1736, స్త్రీల సంఖ్య 1692, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 873 ఉన్నాయి. గ్రామ విస్తీర్ణం 834 హెక్టారులు.
భూమి వినియోగం
మార్చురాయనపాడులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 237 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 4 హెక్టార్లు
- శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 16 హెక్టార్లు
- తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 8 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 7 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 38 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 55 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 464 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 94 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 464 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చురాయనపాడులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- చెరువులు: 464 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
మార్చురాయనపాడులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
మార్చుపారిశ్రామిక ఉత్పత్తులు
మార్చుబియ్యం
మూలాలు
మార్చు- ↑ 2011 ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జనగణన డేటా - గ్రామాలు దత్తాంశ సమితి (in ఇంగ్లీష్), భారత రిజిస్ట్రార్ జనరల్, జనగణన కమిషనరు కార్యాలయం, Wikidata Q42501043, archived from the original on 11 July 2017
- ↑ "ఆంధ్రప్రదేశ్ రాజపత్రము" (PDF). ahd.aptonline.in. Archived from the original (PDF) on 2022-09-06. Retrieved 2022-09-06.
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
- ↑ "ఆర్కైవ్ నకలు". Archived from the original on 2016-08-18. Retrieved 2016-08-20.