సంగం జాగర్లమూడి
సంగం జాగర్లమూడి, గుంటూరు జిల్లా, తెనాలి మండలానికి చెందిన గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన తెనాలి నుండి 5 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1571 ఇళ్లతో, 5447 జనాభాతో 370 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2679, ఆడవారి సంఖ్య 2768. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 689 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 232. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 590291.[1]
సంగం జాగర్లమూడి | |
|---|---|
 సంగం జాగర్లమూడి వద్ద కొమ్మమూరు కాలువ | |
 | |
.svg)  సంగం జాగర్లమూడి | |
| అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 16°17′N 80°34′E / 16.283°N 80.567°E | |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
| జిల్లా | గుంటూరు |
| మండలం | తెనాలి |
| విస్తీర్ణం | 3.7 కి.మీ2 (1.4 చ. మై) |
| జనాభా (2011) | 5,447 |
| • జనసాంద్రత | 1,500/కి.మీ2 (3,800/చ. మై.) |
| అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
| • పురుషులు | 2,679 |
| • స్త్రీలు | 2,768 |
| • లింగ నిష్పత్తి | 1,033 |
| • నివాసాలు | 1,571 |
| ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( 08644  ) |
| పిన్‌కోడ్ | 522213 |
| 2011 జనగణన కోడ్ | 590291 |
సమీప గ్రామాలు
మార్చు- సుద్దపల్లి 3 కి.మీ, శేకూరు 4 కి.మీ, శ్రీరంగాపురం 4 కి.మీ, పెనుగుదురుపాడు 4 కి.మీ, యడ్లపల్లి 4 కి.మీ
గ్రామ చరిత్ర
మార్చుఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాజధాని ప్రాంత అభివృద్ధి ప్రాధికార సంస్థ (సీఆర్‌డీఏ) పరిధిలోకి వస్తున్న మండలాలు, గ్రామాలను ప్రభుత్వం విడిగా గుర్తిస్తూ ఉత్తర్వులు జారీచేసింది. ప్రస్తుతం గుర్తించిన వాటిలోని చాలా గ్రామాలు వీజీటీఎం పరిధిలో ఉన్నాయి. గతంలో వీజీటీఎం పరిధిలో ఉన్న వాటితోపాటుగా ఇప్పుడు మరిన్ని కొన్ని గ్రామాలు చేరాయి. సీఆర్‌డీఏ పరిధిలోకి వచ్చే గుంటూరు, కృష్ణా జిల్లాల్లోని మండలాలు, గ్రామాలను గుర్తిస్తూ పురపాలక శాఖ ముఖ్య కార్యదర్శి ఉత్తర్వులు జారీ చేశారు.[2]
గుంటూరు జిల్లా పరిధిలోని మండలాలు
మార్చుతాడేపల్లి, మంగళగిరి, తుళ్లూరు, దుగ్గిరాల, తెనాలి, తాడికొండ, గుంటూరు మండలం, చేబ్రోలు, మేడికొండూరు, పెదకాకాని, వట్టిచెరుకూరు, అమరావతి, కొల్లిపర, వేమూరు, కొల్లూరు, అమృతలూరు, చుండూరు మండలాలతో పాటు ఆయా మండలాల పట్టణ ప్రాంతం కూడా సీఆర్‌డీఏ పరిధిలోకి వస్తుంది.
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు నాలుగు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. కొత్త వెంకయ్య చౌదరి జిల్లా పరిషత్తు ఉన్నత పాఠశాల 65 సంవత్సరాలు పూర్తిచేసుకున్నది. 1950-60 లలో ఈ పాఠశాల ఉపాధ్యాయులైన శ్రీ కొత్త రాజబాపయ్య, రాష్ట్రపతి ఉత్తమ ఉపాధ్యాయ పురస్కారం పొందినారు. \ సమీప బాలబడి తెనాలిలో ఉంది. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల తెనాలిలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల చేబ్రోలులోనూ ఉన్నాయి. సమీప మేనేజిమెంటు కళాశాల చేబ్రోలులోను, వైద్య కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు గుంటూరులోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం తెనాలిలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల గుంటూరు లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చుసంగం జాగర్లమూడిలో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు, ఐదుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. డిస్పెన్సరీ గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
మార్చుగ్రామంలోఒక ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ఉంది. డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు. ఒక మందుల దుకాణం ఉంది.
తాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుగ్రామంలో భూగర్భ మురుగునీటి వ్యవస్థ ఉంది. మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామం సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం కిందకు రావట్లేదు. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుసంగం జాగర్లమూడిలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు, ప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో వాణిజ్య బ్యాంకు (ఆంధ్రా బ్యాంక్) ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 15 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చుసంగం జాగర్లమూడిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 112 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 257 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 256 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చుసంగం జాగర్లమూడిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- కాలువలు: 139 హెక్టార్లు
- బావులు/బోరు బావులు: 116 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
మార్చుసంగం జాగర్లమూడిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
మార్చుగ్రామ పంచాయతీ
మార్చుదర్శనీయ ప్రదేశాలు/దేవాలయాలు
మార్చుశ్రీ బాలా త్రిపురసుందరీ సమేత సంగమేశ్వర స్వామి వారి ఆలయం
మార్చు- ఈ గ్రామంలో, కొమ్మమూరు ప్రధాన కాలువ వెంట ఉన్న ఈ ఆలయంలో, శివరాత్రి వేడుక ఏడు రోజులపాటు వైభవంగా నిర్వహించెదరు. శివరాత్రి రోజున ఉదయం 6 గంటలకు బిందే తీర్థం, 9 గంటలకు గ్రామప్రభ ఆలయానికి రాక, 11 గంటలకు బలిహరణ, సాయంత్రం 3 గంటలకు రథాన్ని ఊరేగింపుగా ఆలయానికి తీసుకురావడం, 6 గంటలకు అఖండపూజ, రాత్రి 12 గంటలకు గ్రామ బలిహరణ, స్వామివారి కళ్యాణ తలంబ్రాలు తీసుకొని రావడం, 2 గంటలకు స్వామివారికళ్యాణోత్సవం నిర్వహించెదరు.
- శ్రీ బాలాత్రిపురసుందరీ సమేత శ్రీ సంగమేశ్వరస్వామి అన్నప్రసాద సేవాసమితి:- వీరు మహాశివరాత్రి సందర్భంగా ఈ ఆలయంలో ప్రతి సంవత్సరం, అన్నప్రసాద వితరణ నిర్వహించెదరు.
భగవాన్ శ్రీ వెంకయ్యస్వామి ఆలయం
మార్చు- ఈ ఆలయంలో స్వామివారి 11వ వార్షిక ఆరాధనోత్సవాలు, 2015, ఫిబ్రవరి-22వ తేదీ ఆదివారం నాడు వైభవంగా నిర్వహించారు.
- ఈ ఆలయంలో 2015, ఆగస్టు-24వ తేదీ సోమవారంనాడు, భక్తజనుల కోలాహలం మధ్య, భగవాన్ శ్రీ వెంకయ్యస్వామి విగ్రహప్రతిష్ఠ ఘనంగా నిర్వహించారు. ప్రత్యేకపూజలు నిర్వహించారు. ఈ సందర్భంగా ధునిపూజ, వేపచెట్టు, శ్రీ లక్ష్మీ అమ్మవారికి ప్రత్యేకపూజలు నిర్వహించారు. భక్తులకు అన్నదానం నిర్వహించారు.
- ఈ ఆలయంలో శ్రీ వెంకయ్యస్వామివారి ఆరాధన, 13వ వార్షిక మహోత్సవ పూజలు 2017, ఫిబ్రవరి-22వతేదీ బుధవారంనాడు ఘనంగా నిర్వహించారు. ఈ సందర్భంగా ఆలయంలో వెంకయ్యస్వామికి ప్రత్యేకపూజలు నిర్వహించారు. ధునిపూజ, అభిషేకం, నైవేద్యం, అదర్శనం చేసిన భక్తులకు అన్నప్రసాద వితరణ నిర్వహించారు.
శ్రీ షిర్డీసాయిబాబా మందిరం
మార్చుఈ ఆలయంలో ప్రతి సంవత్సరం గురుపొర్ణమి వేడుకలు ఘనంగా నిర్వహించెదరు.
గ్రామంలోని ప్రధాన వృత్తులు
మార్చువ్యవసాయం, వ్యవసాయాధారిత వృత్తులు
గ్రామ ప్రముఖులు
మార్చు- కొత్త భావయ్య చౌదరి
- కొత్త రఘురామయ్య
- కొత్త సచ్చిదానందమూర్తి
- కొత్త రాజబాపయ్య
- కొత్త వెంకయ్య చౌదరి.
- వంగర వెంకటసుబ్బయ్య
- పండా శివలింగ ప్రసాద్ - ఈ గ్రామానికి చెందిన వెంకటసుబ్బయ్య, లక్స్మీనరసమ్మ దంపతుల కుమారుడు శ్రీ శివలింగప్రసాద్, ఇంజనీరింగు పట్టభద్రులు. వీరు కెనడా దేశం వెళ్ళి అక్కడ "సన్ కార్" అను ఒక చమురు కంపెనీలో 11 సంవత్సరాలుగా పనిచేస్తున్నారు. వీరు కెనడా రాష్ట్రలోని అత్యంత అభివృద్ధి చెందిన రాష్ట్రం అయిన ఆల్బర్టా రాష్ట్రంలోని "కాల్ గెరి" నగరంలోని ఫుట్ హిల్స్ నియోజకవర్గం నుండి 2015, సెప్టెంబరు-3వ తేదీనాడు, వైల్ద్ రోజ్ నియోజక వర్గంలో, శాసనసభ్యులుగా పోటీచేసి గెలుపొందినారు. ఆల్బర్టా రాష్ట్రంలోని పట్టణ ప్రాంతాలలో మొత్తం 44 శాసనసభ స్థానాలుండగా, వైల్డ్ రోజ్ పార్టీ నుండి గిలిచిన ఒకే ఒక శాసనసభ్యులు శ్రీ శివలింగప్రసాద్ కావడం విశేషం. వీరు 2015, అక్టోబరు-6వ తేదీనాడు అసెంబ్లీ భవనంలో, ఆల్బర్టా రాష్ట్ర లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్ జనరల్ లోయిస్ మిచెల్ సమక్షంలో, తన చేతిలో భగవద్గీత ను పట్టుకొని ప్రమాణ స్వీకారం చేయడం గమనార్హం. వీరు ప్రస్తుతం కెనడాలోని ఆల్బర్టా రాష్ట్ర మౌలిక వసతుల విభాగం మంత్రిగా పనిచేస్తున్నారు. వీరు 22-12-2019న తన స్వగ్రామంలో, అందరి సహకారంతో క్యాన్సర్ వ్యాధి గుర్తింపునకి, గ్రామంలో బసవతారకం ఇండో-అమెరికన్ ఆసుపత్రి, పరిశోధన కేంద్రం సహకారంతో ఒక ఉచిత వైద్య శిబిరం ఏర్పాటు చేయించారు.
- కొత్త జగ్గయ్య చౌదరి కవి
గ్రామ విశేషాలు
మార్చుఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్ర పాడిపరిశ్రమాభివృద్ధి సంస్థకు చెందిన సంగం డెయిరీ పాల ఉత్పత్తుల కేంద్రం ఇక్కడ ఉంది.
జీవిత బీమా సంస్థ వారు, ఈ గ్రామాభివృద్ధి కొరకు, 2017, జూన్-30న 75 వేల రూపాయలు అందజేసినారు.
గణాంకాలు
మార్చు- 2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం జనాభా 5503, పురుషుల సంఖ్య 2723, మహిళలు 2780, నివాస గృహాలు 1446, విస్తీర్ణం 370 హెక్టారులు
మూలాలు
మార్చు- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
- ↑ "ఆర్కైవ్ నకలు". Archived from the original on 2016-08-18. Retrieved 2016-08-19.
బయటి లింకులు
మార్చు[15] ఈనాడు ఆంధ్రప్రదేశ్ 22-12-2019.3వపేజీ.