హిమాలయాలు
హిమాలయాలు లేదా హిమాలయా పర్వతాలు (ఆంగ్లం : Himalaya Range) (సంస్కృతం : हिमालय,), లేదా ఆసియా లోని హిమాలయ పర్వతా పంక్తులు. ఈ పర్వత పంక్తులు భారత ఉపఖండాన్ని టిబెట్ పీఠభూమిని వేరుచేస్తున్నాయి. ఈ పర్వత పంక్తులలో కారాకోరం, హిందూకుష్, తోబా కాకర్, చిన్న పర్వతశ్రేణులైన పామిర్ కోట్ వరకూ వ్యాపించి ఉన్నాయి. హిమాలయాలు అనగా సంస్కృతంలో "తత్పురుష" లేదా మంచుకు నెలవు.[1]
ఈ పర్వత పంక్తులు, ప్రపంచంలోనే ఎత్తైనవి. వీటిలో ఎవరెస్టు పర్వతం, కాంచనగంగ మొదలగు శిఖరాలున్నాయి. సుమారు నూరు శిఖరాలు 7,200 మీటర్ల ఎత్తుకు మించివున్నవి.[2]
ఈ హిమాలయాలు, ఆసియా లోని ఐదు దేశాలలో వ్యాపించి వున్నవి : భూటాన్, చైనా, భారతదేశం, నేపాల్, పాకిస్తాన్. ఇవి ప్రపంచంలోని అతి పెద్దనదులలో మూడు అయిన సింధు, గంగ-బ్రహ్మపుత్ర, యాంగ్ట్జీ నదులకు వనరులు. వీటి పరీవాహక ప్రాంతాలలో 1.3 బిలియన్ల జనాభా ఉంది. ఇవి చంద్రవంక ఆకారంలో 2,400 కి.మీ.ల పొడవూ, 400 కి.మీ. వెడల్పు ప్రాంతంలో వ్యాపించి ఉన్నాయి.
హిమాలయాలలో కొన్ని ముఖ్యమైన శిఖరాలు
మార్చుశిఖరం పేరు | ఇతర పేర్లు, అర్థం | ఎత్తు (మీటర్లు) | ఎత్తు (అడుగులు) | మొదటి అధిరోహణ | వ్యాఖ్యలు/గమనికలు | అక్షాంశరేఖాంశాలు[3] |
---|---|---|---|---|---|---|
ఎవరెస్టు శిఖరం | సాగర్ మాతా, "ఆకాశ నుదురు", చోమోలాంగ్మా, "విశ్వమాత" |
8,848 | 29,029 | 1953 | ప్రపంచంలోని ఎత్తైన పర్వతం, నేపాల్/టిబెట్ సరిహద్దులో గలదు. | 27°59′17″N 86°55′31″E / 27.98806°N 86.92528°E |
కే-2 | చోగో గాంగ్రి | 8,611 | 28,251 | 1954 | ప్రపంచంలోని 2వ ఎత్తైన పర్వతం, ఆజాద్ కాశ్మీరు, పాకిస్తాన్, చైనాలోని జింజియాంగ్ లో గలదు. | 35°52′53″N 76°30′48″E / 35.88139°N 76.51333°E |
కాంచనగంగ | కాంగ్చెన్ డ్జోంగా, "మంచు యొక్క ఐదు ఖజానాలు" | 8,586 | 28,169 | 1955 | ప్రపంచములోని 3వ ఎత్తైన శిఖరం. సిక్కిం (భారత్), నేపాల్ లో గలదు. | 27°42′12″N 88°08′51″E / 27.70333°N 88.14750°E * |
లోట్సే | "దక్షిణ శిఖరం" | 8,516 | 27,940 | 1956 | ప్రపంచంలోని 4వ ఎత్తైన శిఖరం. నేపాల్, టిబెట్ ల మధ్యలో గలదు, ఎవరెస్టు ఛాయలో గలదు | 27°57′42″N 86°55′59″E / 27.96167°N 86.93306°E |
మకాలూ | "మహా నల్లనిది (The Great Black)" | 8,462 | 27,765 | 1955 | ప్రపంచలోని 5వ ఎత్తైన శిఖరం. నేపాల్ లో గలదు. | 27°53′23″N 87°5′20″E / 27.88972°N 87.08889°E |
చో ఓయు | ఖోవోవుయాగ్, "నీలి (టర్కోయిస్ ఊదా రంగు) దేవత" | 8,201 | 26,905 | 1954 | ప్రపంచలోని 6వ ఎత్తైన శిఖరం. నేపాల్ లో గలదు. | 28°05′39″N 86°39′39″E / 28.09417°N 86.66083°E |
ధవళగిరి | "తెల్లని పర్వతం" | 8,167 | 26,764 | 1960 | ప్రపంచలోని 7వ ఎత్తైన శిఖరం. నేపాల్ లో గలదు. | 28°41′48″N 83°29′35″E / 28.69667°N 83.49306°E |
మానస్లూ | కుటాంగ్, "ఆత్మ పర్వతం" | 8,156 | 26,758 | 1956 | ప్రపంచలోని 8వ ఎత్తైన శిఖరం. గూర్ఖా హిమాల్, నేపాల్ లో గలదు. | 28°33′00″N 84°33′35″E / 28.55000°N 84.55972°E |
నంగా పర్వతం | దయామీర్, "నగ్న పర్వతం" | 8,126 | 26,660 | 1953 | ప్రపంచలోని 9వ ఎత్తైన శిఖరం. భారత్/పాకిస్తాన్ లో గలదు. | 35°14′14″N 74°35′21″E / 35.23722°N 74.58917°E |
అన్నపూర్ణ | "పంటల దేవత" | 8,091 | 26,545 | 1950 | ప్రపంచలోని 10వ ఎత్తైన శిఖరం. మృత్యుకర పర్వతం. నేపాల్ లో గలదు. | 28°35′44″N 83°49′13″E / 28.59556°N 83.82028°E |
గాషెర్బ్రమ్ I | "అందమైన పర్వతం" | 8,080 | 26,509 | 1958 | ప్రపంచలోని 11వ ఎత్తైన శిఖరం. కారాకోరం పాకిస్తాన్/చైనాలో గలదు. | 35°43′28″N 76°41′47″E / 35.72444°N 76.69639°E |
విశాల శిఖరం | ఫైచాన్ కాంగ్రి | 8,047 | 26,401 | 1957 | ప్రపంచలోని 12వ ఎత్తైన శిఖరం. కారాకోరం పాకిస్తాన్/చైనాలో గలదు.. | 35°48′38″N 76°34′06″E / 35.81056°N 76.56833°E |
గాషెర్బ్రమ్ II | - | 8,035 | 26,362 | 1956 | ప్రపంచలోని 13వ ఎత్తైన శిఖరం. కారాకోరం పాకిస్తాన్/చైనాలో గలదు.. | 35°45′28″N 76°39′12″E / 35.75778°N 76.65333°E |
షిషాపాంగ్మా | జిజియాబాంగ్మా, "గడ్డిమైదానాలపై ఎత్తుప్రాంతం" | 8,013 | 26,289 | 1964 | ప్రపంచలోని 14వ ఎత్తైన శిఖరం. టిబెట్ లో గలదు.. | 28°21′12″N 85°46′43″E / 28.35333°N 85.77861°E |
గాషెర్బ్రమ్ IV | - | 7,925 | 26,001 | 1958 | ప్రపంచలోని 17వ ఎత్తైన శిఖరం. అత్యంత సాంకేతిక అధిరోహణ. కారాకోరమ్ పాకిస్తాన్/చైనాలో గలదు. . | 35°45′38″N 76°36′58″E / 35.76056°N 76.61611°E |
మషేర్బ్రం / K1 | మషెర్బ్రమ్ | 7,821 | 25,660 | 1960 | ప్రపంచలోని 22వ ఎత్తైన శిఖరం. కారాకోరం పాకిస్తాన్/చైనాలో గలదు. . | 35°38′28″N 76°18′21″E / 35.64111°N 76.30583°E |
నందా దేవి | "ఆశీర్వదించు-దేవత" | 7,817 | 25,645 | 1936 | ప్రపంచలోని 23వ ఎత్తైన శిఖరం. భారత్ లోని ఉత్తరాఖండ్లో గలదు.. | 30°22′33″N 79°58′15″E / 30.37583°N 79.97083°E |
రాకాపోషి | "మెరిసే కుడ్యము" | 7,788 | 25,551 | 1958 | శిఖరాల సముదాయము. కారాకోరం పాకిస్తాన్/చైనాలో గలదు. . | 36°08′33″N 74°29′22″E / 36.14250°N 74.48944°E |
గాంగ్ఖర్ పుయెన్సుమ్ | గాంకర్ పుంజుమ్, "మూడు సోదర పర్వతాలు" | 7,570 | 24,836 | అధిరోహించలేదు | ప్రపంచంలో అధిరోహించని ఎత్తైన శిఖరం. భూటాన్లో గలదు.. | 28°02′50″N 90°27′19″E / 28.04722°N 90.45528°E * |
అమా దబ్లామ్ | "తల్లి , ఆమె నెక్లేస్" | 6,848 | 22,467 | 1961 | ప్రపంచంలోనే చాలా అందమైన శిఖరం. నేపాల్ లోని ఖుంబూలో గలదు. . |
ధార్మిక స్థానాలు
మార్చుహిమాలయాలలో హిందూ, బౌద్ధ ధర్మాలకు చెందిన అనేక ధార్మిక ప్రదేశాలు గలవు. హిందూ ధర్మంలో హిమవత్ శివుని భార్యయైన పార్వతి యొక్క తండ్రి.
- హరిద్వార్, గంగానది, మైదానంలో ప్రవేశించే ప్రాంతం.
- బద్రీనాథ్, వైష్ణవాలయం.
- కేదార్నాథ్, 12 జ్యోతిర్లింగాలు గల ప్రదేశం.
- గోముఖ్, భాగీరథి జన్మస్థానం.
- దేవ్ప్రయాగ్, ఇచట అలక్నంద, భాగీరథి నదులు కలసి గంగా నదిగా ఏర్పడుచున్నవి.
- రిషీకేష్,లో లక్ష్మణ దేవాలయం ఉంది.
- కైలాస పర్వతం, 6,638 మీటర్ల ఎత్తులో గల శిఖరం, ఇది శివపార్వతుల నివాస స్థలి. ఈ పర్వత అడుగుభాగానే మానస సరోవరం ఉంది. ఇది బ్రహ్మపుత్ర జన్మస్థానం.
- అమరనాథ్, ఇక్కడ శివలింగం ఉంది.
- వైష్ణోదేవి, ఈ దేవాలయం, దుర్గాదేవి భక్తులకు కేంద్రబిందువు.
- హిమాలయాలలో టిబెట్ కు చెందిన ఎన్నో ధార్మిక ప్రదేశాలు గలవు. దలైలామా నివాస స్థలం కూడా ఈ హిమాలయాలలోనే గలదు.
- యతి అనే ప్రసిద్ధ జీవి, జీవించినట్లు ప్రజల విశ్వాసం.
- శంభాల బౌద్ధ ధర్మంలో ప్రముఖ నగరం. భౌతికంగా ఈ నగరం లేకపోయినప్పటికీ ఆధ్యాత్మికంగా బౌద్ధులు చేరే నగరం.
- హేమ్కుండ్ సాహెబ్ - గురు గోబింద్ సింగ్ తపస్సు చేసిన స్థలంలో గల గురుద్వార్
ఇవీ చూడండి
మార్చు- శంభల - శంభల అనునది హిందూ పురాణాలలో పేర్కొనబడిన ఒక ఆధ్యాత్మిక నగరం. బౌద్ధ పురాణాలలో కూడా దీని గురించిన ప్రస్తావన ఉంది.
- భారతదేశం
- కారాకోరం (పర్వత పంక్తి)
- లడఖ్
- భూమిపై ఎత్తైన పర్వతాల జాబితా - 7,200 మీటర్ల ఎత్తుకు మించినవి.
మూలాలు
మార్చు- ↑ "Oracle Education Foundation: Indian Himalayas". Archived from the original on 2007-10-11. Retrieved 2008-05-07.
- ↑ "Himalayan Mountain System". Retrieved 2007-08-07.
- ↑ Coordinates were established by comparing topographical maps with satellite images and SRTM-derived terrain maps. The terrain maps and satellite images often don't match exactly. An asterisk (*) indicates that the map and image are shifted by more than 100 m (4") and/or that the landscapes around the summit don't match.
ఇతర పఠనాలు
మార్చు- Michael Palin, Himalaya, Weidenfeld Nicolson Illustrated (2004) ISBN 0-297-84371-0
- John Hunt, Ascent of Everest, Hodder & Stoughton (1956) ISBN 0-89886-361-9
- Everest, the IMAX movie (1998), ISBN 0-7888-1493-1
- The Himalayan Journal published by Himalayan Club
బయటి లింకులు
మార్చు- A German language page with comprehensive information about the mountains of the Himalaya. Has links to good images.
- Maps, pictures and travelogues from various regions of the Himalayas
- The making of the Himalaya and major tectonic subdivisions
- Geology of the Himalayan mountains Archived 2010-06-16 at the Wayback Machine
- Birth of the Himalaya
- Some notes on the formation of the Himalaya Archived 2010-06-12 at the Wayback Machine
- Guide to the 8000 m peaks
- Pictures from a trek in Annapurna (film by Ori Liber)[permanent dead link]
చిత్రమాలిక
మార్చు-
1. The summit of Mount Everest is the highest point on Earth.
-
3. Kangchenjunga is the second highest summit of the Himalaya.
-
7. Dhaulagiri in the Himalaya.
-
9. Nanga Parbat in the Himalaya.
-
10. Annapurna I in the Himalaya.
-
11. Gasherbrum I is the second highest summit of the Karakoram.
-
12. Broad Peak is the third highest summit of the Karakoram.
-
13. Gasherbrum II in the Karakoram.
-
14. Shishapangma in the Himalaya.
-
టిబెట్ లోని రాంగ్-బక్ నుండి ఎవరెస్టు పర్వతం
-
ఉత్తర సిక్కిం
-
పాకిస్తాన్ లోని కే-2 దగ్గరలోని గ్లేషియర్ లు