మహా వికాస్ అఘాడి

రాజకీయ కూటమి

మహా వికాస్ అఘాడి (మహారాష్ట్ర వికాస్ అఘాడి) అనేది మహారాష్ట్ర స్థాయి రాజకీయ సంకీర్ణం, ఇది 10 రాజకీయ పార్టీల నాయకత్వాన్ని కలిగి ఉంటుంది. శివసేన (యుబిటి) ఉద్ధవ్ థాకరే, ఆ తర్వాత శివసేన, నేషనలిస్ట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ శరద్ పవార్, కాంగ్రెస్ సోనియా గాంధీ, సమాజ్ వాదీ పార్టీ, రైతులు - వర్కర్స్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా, సిపిఐ (ఎం), స్వతంత్ర ఎమ్మెల్యేలతో సహా అనేక ఇతర రాజకీయ పార్టీల మద్దతుతో 2019 మహారాష్ట్ర శాసనసభ ఎన్నికల సమయంలో ఇది ఏర్పడింది.[10][11] ఎంవిఎ మహారాష్ట్ర శాసనసభలో[12][13] అధికారిక ప్రతిపక్షంగా ఉందేది.[14]

మహా వికాస్ అఘాడి
Chairpersonశరద్ పవార్
(నేషనలిస్ట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ (శరద్ చంద్రపవార్))
సెక్రటరీ జనరల్బాలాసాహెబ్ థోరాట్
(భారత జాతీయ కాంగ్రెస్)
స్థాపకులుశరద్ పవార్
స్థాపన తేదీ2019 నవంబరు 26
Preceded byడెమోక్రటిక్ ఫ్రంట్ (భారతదేశం)
రాజకీయ విధానంబిగ్ టెంట్
వర్గాలు:
సెంట్రిజం[1]
శివాజీ మహారాజ్ ఆలోచన[2]
జాతీయవాదం[3]
గాంధీజం[4]
అంబేద్కరిజం[5]
ఉదారవాదం[6]
లౌకికవాదం[7]
మైనారిటీ హక్కులు[8]
సామాజిక ప్రజాస్వామ్యం[9]
కూటమిఇండియా కూటమి
లోక్‌సభ స్థానాలు
10 / 48
రాజ్యసభ స్థానాలు
9 / 19
శాసన సభలో స్థానాలు
78 / 288

2019 నవంబరు 26న జరిగిన సమావేశం తర్వాత ఉద్ధవ్ థాకరే ఎంవిఏ అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికయ్యాడు. ఆయన 2019, నవంబరు 28న మహారాష్ట్ర రాష్ట్ర 19వ ముఖ్యమంత్రిగా పదవి, గోప్యత ప్రమాణం చేశాడు.[15][16]

నిర్మాణం

మార్చు

2019 మహారాష్ట్ర రాజకీయ సంక్షోభం ఫలితంగా మహారాష్ట్రలో ఎన్డీయేతర రాజకీయ పార్టీలు ఈ కూటమిని ఏర్పరచాయి, ఇక్కడ 2019 తర్వాత ముఖ్యమంత్రి, ఇతర ముఖ్యమైన పోర్ట్‌ఫోలియో స్థానాలకు తమ ఇష్టపడే అభ్యర్థుల విషయంలో బిజెపితో విభేదాల కారణంగా శివసేన ఎన్‌డిఎ పోస్ట్-పోల్స్ నుండి వైదొలిగింది. మహారాష్ట్ర శాసనసభ ఎన్నికలు . శరద్ పవార్, సంజయ్ రౌత్, అహ్మద్ పటేల్, ఎన్.సి.పి., కాంగ్రెస్, శివసేన అంతటా ఇతర నాయకులు శివసేన, బిజెపి విడిపోయిన తర్వాత కొత్త కూటమిని సాధించడానికి కృషి చేశారు. మోడీ మంత్రివర్గంలోని శివసేన ఏకైక కేంద్ర మంత్రి అరవింద్ సావంత్ తన రాజీనామాను సమర్పించారు.[17]

2022లో, ఒక పార్టీ సమావేశంలో ఉద్ధవ్ ఠాక్రే మాట్లాడుతూ... "వారి జాతీయ ఆశయాలను నెరవేర్చడానికి మేము బిజెపికి హృదయపూర్వకంగా మద్దతు ఇచ్చాం, మహారాష్ట్రలో మేము నాయకత్వం వహిస్తే వారు జాతీయ స్థాయికి వెళతారని అర్థం చేసుకున్నారు. కానీ మమ్మల్ని మోసం చేశారు, మా పార్టీని నాశనం చేయడానికి ప్రయత్నించారు. కాబట్టి తిరిగి కొట్టడానికి మేము చేసాము" అని ఎన్.డి.ఎ. నుండి వైదొలగడానికి తన ఎత్తుగడను వివరించారు. బీజేపీ తన రాజకీయ సౌలభ్యం ప్రకారం మిత్రపక్షాలను వదులుకుంటోందని థాకరే ఆరోపించారు. బీజేపీ అంటే హిందుత్వ కాదు.. బీజేపీతో పొత్తు పెట్టుకుని శివసేన 25 ఏళ్లు వృధా చేసిందన్న నేను చేసిన వ్యాఖ్యలకు కట్టుబడి ఉన్నాను.[18]

పనితీరు

మార్చు

భాగస్వామ్య పార్టీల మధ్య ఉన్న విభిన్న సిద్ధాంతాల దృష్ట్యా, సంకీర్ణ మార్గదర్శకత్వం కోసం రెండు కమిటీలను ఏర్పాటు చేసే యోచన ఉంది - ఉమ్మడి కనీస కార్యక్రమం అమలు కోసం సమన్వయ కమిటీ, పార్టీ ముఖ్యులను కలిగి ఉండే ఇతర ఉన్నత నిర్ణయాధికార కమిటీ.[19]

2019 మహారాష్ట్ర రాజకీయ సంక్షోభం

మార్చు

కొత్త రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఏర్పాటుపై 2019 శాసనసభ ఎన్నికల ఫలితాల ప్రకటన తర్వాత 2019, అక్టోబరు 21న భారతదేశంలోని మహారాష్ట్రలో రాజకీయ సంక్షోభం ఏర్పడింది. అధికారంలో ఉన్న భారతీయ జనతా పార్టీ శివసేన కూటమి మొత్తం 161 సీట్లను గెలుచుకోవడం ద్వారా అసెంబ్లీలో అవసరమైన 145 సీట్ల మెజారిటీని అధిగమించింది. వ్యక్తిగతంగా బీజేపీ 105, ఎస్‌హెచ్‌ఎస్‌ 56 సీట్లు గెలుచుకున్నాయి. 106 సీట్లతో ప్రతిపక్ష ఐఎన్‌సి-ఎన్‌సిపి కూటమి మెజారిటీ మార్కును చేరుకోలేదు. వ్యక్తిగతంగా కాంగ్రెస్ 44, ఎన్.సి.పి. 54 సీట్లు గెలుచుకుంది.

2022 మహారాష్ట్ర రాజకీయ సంక్షోభం

మార్చు

శివసేన సీనియర్ నాయకుడు ఏక్నాథ్ షిండే, మహా వికాస్ అఘాడిని విచ్ఛిన్నం చేసి, మళ్లీ బీజేపీ - శివసేన సంకీర్ణాన్ని స్థాపించాలనుకున్నారు. ఆ తర్వాత తన పార్టీకి చెందిన 2/3వ వంతు సభ్యుల మద్దతు కూడగట్టారు.[20][21]

జూన్ 29న అవిశ్వాస తీర్మానానికి ముందు ఉద్ధవ్ థాకరే ముఖ్యమంత్రి పదవితో పాటు ఎమ్మెల్సీ సభ్యత్వానికి రాజీనామా చేశారు. జూన్ 30న దేవేంద్ర ఫడ్నవీస్ డిప్యూటీ సీఎంగా కొత్త ముఖ్యమంత్రిగా ఏక్నాథ్ షిండే ప్రమాణ స్వీకారం చేశారు.[22]

2023 మహారాష్ట్ర రాజకీయ సంక్షోభం

మార్చు

మహారాష్ట్ర ఉప ముఖ్యమంత్రిగా అజిత్ పవార్ ప్రమాణ స్వీకారం, నేషనలిస్ట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ రెండు శిబిరాలుగా చీలిపోయింది.

మాజీ యుపిఎ మంత్రి ప్రఫుల్ పటేల్‌తో కలిసి 9 మంది ఎన్.సి.పి. ఎమ్మెల్యేలు ఏక్‌నాథ్ షిండే నేతృత్వంలోని మహారాష్ట్ర ప్రభుత్వంలో క్యాబినెట్ మంత్రిగా ప్రమాణ స్వీకారం చేశారు.

ప్రస్తుత కూటమి సభ్యులు

మార్చు
పార్టీ గుర్తు జెండా ఎమ్మెల్యే ఎమ్మెల్సీ లోకసభ ఎంపీ రాజ్యసభ ఎంపీ
భారత జాతీయ కాంగ్రెస్     45 8 1 3
నేషనలిస్ట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ (శరద్ చంద్రపవార్)   12 8 4 3
శివసేన (యుబిటి)     17 6 6 3
సమాజ్ వాదీ పార్టీ     2
కమ్యూనిస్టు పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (సి.పి.ఐ)    
కమ్యూనిస్టు పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్కిస్టు)     1
రైతులు, వర్కర్స్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా 1 1
సమాజ్ వాదీ గాంరాజ్య పార్టీ 1
ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ    
Total 85/288 24/78 11/48 9/19

గత సభ్యులు

మార్చు
పార్టీ బేస్ స్టేట్ ఉపసంహరణ సంవత్సరం
ప్రహార్ జనశక్తి పార్టీ మహారాష్ట్ర 2022
బహుజన్ వికాస్ అఘాడి మహారాష్ట్ర 2022
శివసేన మహారాష్ట్ర 2022
నేషనలిస్ట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ మహారాష్ట్ర 2023
స్వాభిమాని షెట్కారీ సంగతన్ మహారాష్ట్ర 2023
జనతాదళ్ (యునైటెడ్) బీహార్ 2024
రాష్ట్రీయ సమాజ పక్ష మహారాష్ట్ర 2024
వంచిత్ బహుజన్ అఘాడి మహారాష్ట్ర 2024

మున్సిపల్ కార్పొరేషన్లలో స్థితి

మార్చు
కూటమి వారీగా స్థితి
మున్సిపల్ కార్పొరేషన్ సీట్లు అధికార పార్టీ చివరి ఎన్నిక
బృహన్ ముంబై మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
137 / 227
శివసేన 2017
పూణే మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
64 / 162
భారతీయ జనతా పార్టీ 2017
నాగ్‌పూర్ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
32 / 151
2017
థానే మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
37 / 131
శివసేన 2017
పింప్రి చించ్వాడ్ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్, పూణే
45 / 128
భారతీయ జనతా పార్టీ 2017
నాసిక్ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
47 / 122
2017
షోలాపూర్ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
39 / 102
2017
అమరావతి మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
22 / 87
2017
ఉల్హాస్‌నగర్ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
54 / 78
శివసేన 2017
అకోలా మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
26 / 80
భారతీయ జనతా పార్టీ 2017
జల్గావ్ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
60 / 75
శివసేన
అహ్మద్‌నగర్ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
42 / 68
కళ్యాణ్-డోంబివిలి మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
36 / 122
నవీ ముంబై మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
51 / 111
భారతీయ జనతా పార్టీ 2017
సంగాలి-మిరాజ్-కుప్వాడ్ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
40 / 78
నేషనలిస్ట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ
పన్వెల్ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
27 / 78
భారతీయ జనతా పార్టీ
పర్భాని మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
54 / 65
భారత జాతీయ కాంగ్రెస్
నాందేడ్-వాఘాలా మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
74 / 81
మాలెగావ్ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
60 / 84
నేషనలిస్ట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ
ధూలే మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
15 / 74
భారతీయ జనతా పార్టీ
లాతూర్ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
37 / 70
భారత జాతీయ కాంగ్రెస్
మీరా-భయందర్ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
33 / 95
భారతీయ జనతా పార్టీ 2017
వసాయి-విరార్ సిటీ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
6 / 115
బహుజన్ వికాస్ అఘాడి
భివాండి-నిజాంపూర్ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
65 / 90
భారత జాతీయ కాంగ్రెస్
కొల్హాపూర్ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
63 / 81
చంద్రపూర్ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్
36 / 66
భారతీయ జనతా పార్టీ
ప్రాంతం మొత్తం సీట్లు మహా వికాస్ అఘాడి ప్రస్తుత సీట్లు
శివసేన నేషనలిస్ట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ ఇతరులు
పశ్చిమ మహారాష్ట్ర 70 05 26 12 03
విదర్భ 62 04 06 15 03
మరాఠ్వాడా 46 12 08 07 04
థానే+కొంకణ్ 39 15 05 00 04
ముంబై 36 14 01 04 01
ఉత్తర మహారాష్ట్ర 35 07 08 04 03
మొత్తం [23] 288 17 19 45 4

మూలాలు

మార్చు
  1. "Shiv Sena likely to adopt 'soft-Hindutva' approach in coalition government, in line with Congress-NCP's demands: Sources".
  2. "MVA Govt condemns desecration of Chhatrapati Shivaji Maharaj's statue".
  3. "About Nationalist Congress Party".
  4. "Pawar praises Uddhav; says NCP committed to Gandhi-Nehru ideology". Business Standard India. Press Trust of India. 10 September 2021.
  5. "वंचित बहुजन आघाडीने महाराष्ट्रात बदलाचे वारे!". Lokmat. 2018-09-29. Retrieved 2019-04-19.
  6. Jha, Giridhar (25 November 2019). "Maharashtra Govt Formation: BJP's Return Into Ring Makes Scene Murkier". Outlook. Retrieved 27 December 2019.
  7. Soper, J. Christopher; Fetzer, Joel S. (2018). Religion and Nationalism in Global Perspective. Cambridge University Press. pp. 200–210. ISBN 978-1-107-18943-0.
  8. "Bahujan Vikas Aghadi demands use of Urdu in public places". The Times of India.
  9. Singh, Mahendra Prasad; Saxena, Rekha (2003). India at the Polls: Parliamentary Elections in the Federal Phase. Orient Blackswan. p. 78. ISBN 978-8-125-02328-9.
  10. "Peasants and Workers Party MLA Shyamsundar Shinde, CPI(M) member Vinod Nikole and Swabhimani Paksha MLA Devendra Bhuyar are the MLAs from smaller parties who were present for the MVA meeting". 8 June 2022.
  11. "Sena NCP Congress alliance could be named Maha Vasooli Aghadi". Clipper28.com. Retrieved 26 November 2019.[permanent dead link]
  12. "Maharashtra Legislative Council polls: MVA bags 3 seats, defeats BJP on Gadkari's home turf".
  13. Maharashtra Legislative Council
  14. Maharashtra Legislative Assembly & Maharashtra Legislative Council
  15. "Udhav Thackeray named as CM candidate of Maha Vikas Aghadi". First Post. 26 November 2019. Retrieved 26 November 2019.
  16. "Udhav Thackeray swearing in as CM". Times of India. Retrieved 28 November 2019.
  17. "Shiv Sena's MP Arvind Sawant resigns from Modi cabinet". Scroll.in. 11 November 2019. Retrieved 26 November 2019.
  18. ""Wasted 25 Years In Alliance With BJP...," Says Uddhav Thackeray". NDTV.com. 23 January 2022. Retrieved 24 January 2022.
  19. "Two panels to guide maha Vikas Aghadi". Deccan Herald. 22 November 2019. Retrieved 26 November 2019.
  20. "Maharashtra: The political crisis brewing in India's richest state". 22 June 2022.
  21. "Maharashtra crisis: Uddhav Thackeray-led faction in hopeless ." The Times of India. 29 June 2022.
  22. "Eknath Shinde Takes Oath As Chief Minister, Devendra Fadnavis His Deputy".
  23. "Spoils of five-point duel". Archived from the original on 20 October 2014. Retrieved 26 September 2017.