ఎడవల్లి (రాచర్ల)
ఎడవల్లి ప్రకాశం జిల్లా, రాచర్ల మండలంలోని గ్రామం. ఈ వూరును వ్యవహరికంగా 'యడవల్లి' అని కూడా పిలుస్తారు.ఇది మండల కేంద్రమైన రాచర్ల నుండి 15 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన మార్కాపురం నుండి 57 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 986 ఇళ్లతో, 3620 జనాభాతో 1773 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1788, ఆడవారి సంఖ్య 1832. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1039 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 14. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 591179.[2].
ఎడవల్లి (రాచర్ల) | |
|---|---|
 | |
.svg)  ఎడవల్లి (రాచర్ల) | |
| అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 15°23′51.972″N 78°59′36.060″E / 15.39777000°N 78.99335000°E | |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
| జిల్లా | ప్రకాశం |
| మండలం | రాచర్ల |
| విస్తీర్ణం | 17.73 కి.మీ2 (6.85 చ. మై) |
| జనాభా (2011)[1] | 3,620 |
| • జనసాంద్రత | 200/కి.మీ2 (530/చ. మై.) |
| అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
| • పురుషులు | 1,788 |
| • స్త్రీలు | 1,832 |
| • లింగ నిష్పత్తి | 1,025 |
| • నివాసాలు | 986 |
| ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( 08405  ) |
| పిన్‌కోడ్ | 523356 |
| 2011 జనగణన కోడ్ | 591179 |
గ్రామ పంచాయతీ
మార్చు2013 జూలైలో ఈ గ్రామ పంచాయతీకి జరిగిన ఎన్నికలలో, షేక్ మహబూబ్ బీ, సర్పంచిగా ఎన్నికైనారు.[3]
దర్శనీయ ప్రదేశాలు/దేవాలయాలు
మార్చు- శ్రీ ఉమామహేశ్వరస్వామివారి ఆలయం.
- శ్రీ రామాలయం.
- శ్రీ చెన్నకేశవ స్వామివారి ఆలయం:- ఈ ఆలయం, గ్రామానికి సమీపంలోని గుట్టమీద ఉంది.
- ఈ గ్రామంలో పోలేరమ్మ, బొడ్రాయి ప్రతిష్ఠా మహోత్సవాలలో భాగంగా, 2015,మే నెల,8వతేదీ శుక్రవారంనాడు గణపతిపూజ, కలశస్థాపన, హోమాలు, 9వతేదీ శనివారంనాడు గ్రామోత్సవం నిర్వహించి, 10వ తేదీ ఆదివారం నాడు, విగ్రహప్రతిష్ఠ నిర్వహించెదరు. ఈ మూడు రోజులూ పలు సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలు ఏర్పాటుచేసెదరు. ఈ సందర్భంగా 10వ తేదీనాడు, గ్రామంలో ఎడ్ల బలప్రదర్శన నిర్వహించి గెలుపొందిన ఎడ్ల యజమానులకు బహుమతులు అందజేసెదరు.
ప్రధాన వృత్తులు
మార్చువ్యవసాయం, వ్యవసాయాధారిత వృత్తులు
వ్యవసాయం
మార్చువర్షాలు సకాలంలో కురిసి, చెరువులు నిండితే వరి పండిస్తారు. మిగతా సమయంలో మెట్ట పంటలు జొన్న, సజ్జలు, రాగులు, కందులు వంటివి పండిస్తారు. అలాగే మిరప, టమోటా, వంటి కాయగూరలను నూతులు, లేదా బోరుబావుల ద్వారా సాగు చేస్తారు. నాలుగు సంవత్సరాల తరువాత ఎడవల్లి చిన్న చెరువుకు పూర్తి స్థాయిలో నీరు చేరడంతో, అలుగు పారుతోంది (2013లో).[4]
గణాంకాలు
మార్చు2001 వ .సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 3,586. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 1,879, మహిళల సంఖ్య 1,707, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 882 ఉన్నాయి. గ్రామ విస్తీర్ణం 1773 హెక్టారులు
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు 8, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.సమీప బాలబడి గిద్దలూరులో ఉంది.సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల గిద్దలూరులోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల మార్కాపురంలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల నంద్యాలలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు గిద్దలూరులోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల గిద్దలూరులోను, అనియత విద్యా కేంద్రం మార్కాపురంలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల ఒంగోలు లోనూ ఉన్నాయి. సార్వత్రిక విద్యా పీఠం (ఓపెన్ స్కూల్) ఇక్కడ ప్రతి సంవత్సరం, 10వ తరగతి,ఇంటర్ మీడియేట్ లలో ప్రవేశాలు నిర్వహించి విద్యార్థులను చేర్చుకుంటారు.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చుఎడవల్లిలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.
ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
మార్చుగ్రామంలోఒక ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ఉంది. డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుమురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుఎడవల్లిలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
రాష్ట్ర రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.యడవల్లి రెవెన్యూ పరిధిలో నూతనంగా నిర్మించిన రైల్వే స్టేషనును ఇకనుండి, "యడవల్లి" రైల్వేస్టేషనుగా పిలుస్తారు. ఈ మేరకు రైల్వేబోర్డు నుండి ఉత్తర్వులు వెలువడినవి.[5]
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 18 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చుఎడవల్లిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 382 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 153 హెక్టార్లు
- శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 8 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 2 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 40 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 1184 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 991 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 235 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చుఎడవల్లిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.గ్రామానికి ఇరువైపుల రెండు చెరువులు ఉన్నాయి. వాటిని పెద్దచెరువు, చిన్నచెరువు అని పిలుస్తారు.వాటి ద్వారా వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా జరుగుతుంది.
- బావులు/బోరు బావులు: 235 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
మార్చుఎడవల్లిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
మార్చుమూలాలు
మార్చు- ↑ 1.0 1.1 2011 ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జనగణన డేటా - గ్రామాలు దత్తాంశ సమితి (in ఇంగ్లీష్), భారత రిజిస్ట్రార్ జనరల్, జనగణన కమిషనరు కార్యాలయం, Wikidata Q42501043, archived from the original on 11 July 2017
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
- ↑ ఈనాడు ప్రకాశం; 2013,ఆగష్టు-3; 4వ పేజీ
- ↑ ఈనాడు ప్రకాశం, 27 అక్టోబరు 2013, 5వ పేజీ.
- ↑ ఈనాడు,ప్రకాశం, డిసెంబరు-23,2013;4వ పేజీ