సుబ్రహ్మణ్యం చంద్రశేఖర్

విలియం ఎ. ఫౌలర్‌తో పాటు బ్లాక్ హోల్స్ గణిత సిద్ధాంతానికి భౌతిక శాస్త్రానికి నోబెల్ బహుమతిని గెలుచుకున్న నోబెల్ గ్రహీత, సుబ్రహ్మణ్యన్ చంద్రశేఖర్, నక్షత్రాల సైద్ధాంతిక నిర్మాణం, పరిణామంపై చేసిన కృషికి ప్రసిద్ధి చెందిన భారతీయ-అమెరికన్ ఖగోళ భౌతిక శాస్త్రవేత్త. అత్యంత తెలివైన వ్యక్తి, అతని పని నక్షత్ర నిర్మాణం, రేడియేటివ్ బదిలీ, వైట్ డ్వార్ఫ్స్, క్వాంటం థియరీ, హైడ్రోడైనమిక్ స్టెబిలిటీ, బ్లాక్ హోల్స్ గణిత సిద్ధాంతం వంటి రంగాలలో విస్తరించింది. పంజాబ్‌లోని లాహోర్‌లో పెద్ద కుటుంబంలో జన్మించిన యువ చంద్రశేఖర్ తన తండ్రి అడుగుజాడల్లో నడవాలని, ప్రభుత్వ సేవలో స్థిరపడాలని ఆశించారు. కానీ విధి అతని కోసం మరొకటి ఉంచింది, ఆ యువకుడు విజ్ఞాన శాస్త్రం, శాస్త్రీయ సాధనల వైపుకు వివరించలేని విధంగా లాగబడ్డాడు. ఇది కూడా పూర్తిగా ఊహించనిది కాదు-అన్నింటికంటే, ఆ యువకుడి మామ సర్ సి. వి. రామన్ భౌతిక శాస్త్రంలో నోబెల్ బహుమతిని పొందడం ద్వారా దేశం గర్వించేలా చేసారు. ఒక తెలివైన విద్యార్థి, అతను కేంబ్రిడ్జ్ విశ్వవిద్యాలయంలో చదువుకోవడానికి భారత ప్రభుత్వ స్కాలర్‌షిప్‌ను పొందాడు. చివరికి అతను 'చంద్రశేఖర్ పరిమితి'గా ప్రసిద్ధి చెందాడు. నిరాడంబరమైన వ్యక్తి, అతను తనను చంద్ర అని పిలవమని ప్రజలను ప్రోత్సహించాడు.

ఈ వ్యాసాన్ని లేదా వ్యాస విభాగాన్ని సుబ్రహ్మణ్యన్ చంద్రశేఖర్ వ్యాసంలో విలీనం చెయ్యాలని ప్రతిపాదించడమైనది. (చర్చించండి)

కుటుంబం:

జీవిత భాగస్వామి: లలిత చంద్రశేఖర్

తండ్రి: చంద్రశేఖర సుబ్రహ్మణ్య

మరణించిన తేదీ: ఆగస్టు 21, 1995

మరణించిన ప్రదేశం: చికాగో, ఇల్లినాయిస్, యునైటెడ్ స్టేట్స్

పూర్వీకులు: భారతీయ అమెరికన్

వ్యక్తుల సమూహం: భౌతిక శాస్త్రంలో నోబెల్ గ్రహీతలు

మరణానికి కారణం: గుండెపోటు

నగరం: లాహోర్, పాకిస్థాన్

బాల్యం & ప్రారంభ జీవితం

చంద్రశేఖర్ భారతదేశంలోని పంజాబ్‌లోని ఒక తమిళ కుటుంబంలో చంద్రశేఖర సుబ్రహ్మణ్య, అతని భార్య సీతాలక్ష్మి దంపతుల పది మంది పిల్లలలో ఒకరిగా జన్మించారు. అతని తండ్రి ఆ సమయంలో వాయువ్య రైల్వేలో డిప్యూటీ ఆడిటర్ జనరల్‌గా పనిచేస్తున్నారు.

నలుగురు కుమారుల్లో పెద్దవాడైన అతడు తన తండ్రి అడుగుజాడల్లో నడిచి ప్రభుత్వ ఉద్యోగం సాధించాలని భావించాడు. కానీ యువ చంద్రుడు తన తండ్రి తరపు మేనమామ సర్ సి. వి. రామన్‌చే స్ఫూర్తి పొంది సైన్స్ వైపు ఎక్కువ మొగ్గు చూపాడు.

అతను 1922-25 వరకు మద్రాసులోని హిందూ ఉన్నత పాఠశాలలో తన ప్రాథమిక విద్యను ఇంటి వద్ద ట్యూటర్ల నుండి పొందాడు. 1925లో అతను మద్రాసులోని ప్రెసిడెన్సీ కాలేజీలో చేరాడు, అక్కడ అతను 1930 వరకు ఉండి, 1929లో తన మొదటి పేపర్ అయిన ‘ది కాంప్టన్ స్కాటరింగ్ అండ్ ది న్యూ స్టాటిస్టిక్స్’ రాశాడు.

జూన్ 1930లో అతను బి.ఎస్.సి. (గౌరవనీయుడు) భౌతిక శాస్త్రంలో తరువాత అతను కేంబ్రిడ్జ్ విశ్వవిద్యాలయంలో గ్రాడ్యుయేట్ అధ్యయనాలను కొనసాగించడానికి భారత ప్రభుత్వ స్కాలర్‌షిప్‌ను పొందాడు.

అతను ఇంగ్లాండ్‌లో ఉన్న సమయంలోనే అతను తెల్ల మరగుజ్జు నక్షత్రాల భావనతో ఆకర్షితుడయ్యాడు. అతను వైట్ డ్వార్ఫ్‌లలో క్షీణించిన ఎలక్ట్రాన్ వాయువు గణాంక మెకానిక్స్‌లో తన పనిని ప్రారంభించాడు.

అతను రాయల్ ఆస్ట్రోనామికల్ సొసైటీ సమావేశాలకు హాజరయ్యాడు, అక్కడ ప్రొఫెసర్ E.A తో పరిచయం ఏర్పడింది. మిల్నే ప్రకాశవంతమైన యువ ఆత్మకు ఆలోచన కోసం చాలా ఆహారాన్ని అందించాడు. గోట్టింగెన్‌లోని బోర్న్స్ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లో 1931 సంవత్సరాన్ని గడపడానికి మాక్స్ బోర్న్ అతన్ని ఆహ్వానించాడు.

బోర్న్స్ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లో అస్పష్టత, మోడల్ స్టెల్లార్ ఫోటోస్పియర్‌లపై పనిచేసిన తర్వాత, అతను తన చివరి సంవత్సరం చదువుల కోసం కోపెన్‌హాగన్‌లోని ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఫర్ థియరిటికల్ ఫిజిక్స్‌కు వెళ్లాడు.

అతను 1933లో కేంబ్రిడ్జ్‌లో తన పీహెచ్డీ డిగ్రీని పొందాడు, 1933-37 కాలానికి ట్రినిటీ కాలేజీలో ప్రైజ్ ఫెలోషిప్‌కు ఎన్నికయ్యాడు.

కెరీర్

డాక్టర్ ఒట్టో స్ట్రూవ్, ప్రెసిడెంట్ రాబర్ట్ మేనార్డ్ హచిన్స్ సిఫారసు మేరకు జనవరి 1937లో చికాగో విశ్వవిద్యాలయంలో అసిస్టెంట్ ప్రొఫెసర్‌గా నియమితులయ్యారు.

దాదాపు ఆరు దశాబ్దాలపాటు చంద్రశేఖర్ తన కెరీర్ మొత్తం చికాగో విశ్వవిద్యాలయంలోనే ఉన్నారు. 1942లో అసోసియేట్ ప్రొఫెసర్‌గా, 1944లో పూర్తిస్థాయి ప్రొఫెసర్‌గా నియమితులయ్యారు.

1947లో అతను థియరిటికల్ ఆస్ట్రోఫిజిక్స్ విశిష్ట సేవా ప్రొఫెసర్‌గా నియమితుడయ్యాడు, 1985లో ఎమెరిటస్ ప్రొఫెసర్ అయ్యాడు.

అతను 1952 నుండి 1971 వరకు 'ది ఆస్ట్రోఫిజికల్ జర్నల్' సంపాదకుడిగా పనిచేశాడు, అతని సంపాదకత్వంలో ప్రైవేట్ జర్నల్‌ను అమెరికన్ ఆస్ట్రోనామికల్ సొసైటీ నేషనల్ జర్నల్‌గా మార్చాడు.

తన కెరీర్ మొత్తంలో అతను చికాగో విశ్వవిద్యాలయంలో మాత్రమే కాకుండా, తర్వాత 1966లో నిర్మించిన నాసా ఆస్ట్రోఫిజిక్స్ అండ్ స్పేస్ రీసెర్చ్ లాబొరేటరీలో కూడా పనిచేశాడు.

తన చివరి సంవత్సరాల్లో కూడా అతను కొత్త శాస్త్రీయ లక్ష్యాల సాధనలో తనను తాను చాలా బిజీగా ఉంచుకున్నాడు. 1990లో అతను సర్ ఐజాక్ న్యూటన్ 'ఫిలాసఫియా నేచురలిస్ ప్రిన్సిపియా మ్యాథమెటికా'లో వివరణాత్మక రేఖాగణిత వాదనలపై ఒక ప్రాజెక్ట్‌పై పనిని ప్రారంభించాడు.

ప్రధాన పనులు

ఎలక్ట్రాన్లు, న్యూక్లియైలతో రూపొందించబడిన పీడనం ద్వారా గురుత్వాకర్షణకు వ్యతిరేకంగా మద్దతు ఇవ్వగల గరిష్ట ద్రవ్యరాశి ఉందని నిరూపించిన 'చంద్రశేఖర్ పరిమితి'ని కనుగొనడంలో అతను బాగా పేరు పొందాడు. ఈ ఆవిష్కరణలో అత్యంత అద్భుతమైన విషయం ఏమిటంటే, అతను విద్యార్థిగా ఉన్నప్పుడే దానిని కనుగొన్నాడు.

అవార్డులు & విజయాలు

1968లో అతను సైన్స్ రంగానికి చేసిన అసాధారణమైన, విశిష్ట సేవలకు భారతదేశం రెండవ అత్యున్నత పౌర పురస్కారమైన పద్మ విభూషణ్‌తో సత్కరించాడు.

నక్షత్రాల నిర్మాణం, పరిణామంపై ఆయన చేసిన కృషికి విలియం ఎ. ఫౌలర్‌తో కలిసి 1983లో భౌతిక శాస్త్రంలో నోబెల్ బహుమతిని అందుకున్నారు. అయితే ఆ ఉల్లేఖనం తన తొలి రచనల గురించి మాత్రమే ప్రస్తావించిందని, తన తర్వాతి రచనలను పేర్కొనలేదని అతను కలత చెందాడు.

వ్యక్తిగత జీవితం & వారసత్వం

అతను మద్రాసులోని ప్రెసిడెన్సీ కాలేజీలో ఉన్నప్పుడు లలితా దొరైస్వామిని కలుసుకున్నాడు, ఇద్దరి మధ్య లోతైన స్నేహం ఏర్పడింది, అది త్వరలోనే ప్రేమగా మారింది. ఈ జంట సెప్టెంబర్ 1936లో వివాహం చేసుకున్నారు, అనేక సంవత్సరాల వైవాహిక ఆనందాన్ని పంచుకున్నారు. వారికి సంతానం కలగలేదు.

అతను 1995 లో గుండెపోటుతో మరణించాడు, అతని భార్య చాలా సంవత్సరాలు జీవించింది.