వికీపీడియా

భారతీయ జనతా పార్టీ అధ్యక్షుల జాబితా

భారతీయ జనతా పార్టీ అధ్యక్షుడు, భారతీయ జనతా పార్టీ సంస్థపై అధ్యక్షుడుకు అత్యున్నత అధికారం ఉంటుంది. పార్టీ అధ్యక్షుడు పార్టీ జాతీయ కార్యనిర్వాహక సమావేశాలకు అధ్యక్షత వహిస్తాడు. పార్టీ అనుబంధ విభాగాల అధ్యక్షులను నియమించడం, దాని యువజన విభాగం, రైతు విభాగం వంటి వాటికి వివిధ హోదాలలో వ్యక్తులను నియమించే అధికారం పార్టీ అధ్యక్షుడు కలిగి ఉంటాడు.[1] ఏఅభ్యర్థి అయినా అధ్యక్ష పదవిలో కానసాగాలంటే, కనీసం 15 సంవత్సరాలు పార్టీ సభ్యుడుగా కొనసాగిఉండాలి. [2] పార్టీ జాతీయ రాష్ట్ర సంఘం నుండి తీసుకోబడిన సభ్యులతో కూడిన ఎలక్టోరల్ కళాశాల ద్వారా ప్రెసిడెంటు నామమాత్రంగా ఎన్నుకోబడతాడు. అయితే ఆచరణలో పార్టీ సీనియర్ సభ్యుల ఏకాభిప్రాయ ఎంపికకులోబడి ఉంటుంది.[1] అధ్యక్షుడి పదవీకాలం మూడేళ్లు ఉంటుంది. వ్యక్తులు వరుసగా రెండు పర్యాయాలకు మించి ఉండటానికి సాధారణంగా అవకాశం ఉండదు.[2]

భారతీయ జనతా పార్టీ ప్రెసిడెంటు,
Incumbent
జెపి నడ్డా
since 2020 జనవరి 20
రకంరాజకీయ పార్టీ కార్యాలయం
అధికారిక నివాసం6-ఎ, దీన్ దయాల్ ఉపాధ్యాయ మార్గ్, న్యూఢిల్లీ-110001
నియామకం జాతీయ, రాష్ట్ర కార్యనిర్వాహకులు నుండి భారతీయ జనతా పార్టీ సభ్యులతో కూడిన కమిటీ
కాలవ్యవధిప్రతి మూడు సంవత్సరంలకు ఒకసారి
రెండు సార్లుకు మించి అవకాశం లేదు
స్థిరమైన పరికరంభారతీయ జనతా పార్టీ నియమావళి
నిర్మాణం1980 ఏప్రిల్ 6
మొదట చేపట్టినవ్యక్తిఅటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి

పార్టీ స్థాపన

మార్చు

1980లో పార్టీ స్థాపించిన తరువాత, అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి దాని మొదటి అధ్యక్షుడుగా పదవీ బాధ్యతలు చేపట్టాడు.ఆ తర్వాత భారత ప్రధాని అయ్యాడు. 2018 ఆగస్టులో మరణించేనాటివరకు ఆధ్యక్ష పదవిలో కొనసాగిన ఏకైక బిజెపి అధ్యక్షుడు. 1986లో, లాల్ కృష్ణ అద్వానీ పార్టీ అధ్యక్షుడిగా ప్రమాణ స్వీకారం చేశాడు.అద్వానీ మూడు వేర్వేరు కాలాలలో మాత్రమే సుదీర్ఘకాలం అధ్యక్షుడిగా ఉన్నాడు. [3] [4] బిజెపి అధ్యక్షులుగా 2021 నాటికి మొత్తం 11 మంది పనిచేశారు. రాజ్ నాథ్ సింగ్, అమిత్ షాలు కూడా రెండు పర్యాయాలు చొప్పున పనిచేశారు.2020 జనవరిలో, జగత్ ప్రకాష్ నడ్డా అధ్యక్షుడిగా నియమితులయ్యాడు. [5]

సాధారణ నియమం

మార్చు

పార్టీ ప్రెసిడెంటు సాధారణంగా ప్రభుత్వంలో ఏ ఒక్క పదవిని కూడా కలిగి ఉండడు.ఒకవేళ పార్టీకి చెందిన ముఖ్యులు మంత్రివర్గంలో పదవిని చేపట్టాల్సి వస్తే పార్టీ పదవులకు రాజీనామా చేస్తారు. [6]

పార్టీ అధ్యక్షుల జాబితా

మార్చు
వ.సంఖ్య. కాలం చిత్రం పేరు రాష్ట్రం మూలాలు
1 1980–1986   అటల్ బిహారీ వాజపేయి మధ్య ప్రదేశ్ [3]
[7]
[8]
[9]
1980 లో బిజెపి ఏర్పడిన తర్వాత వాజ్‌పేయి బిజెపికి మొదటి అధ్యక్షుడయ్యాడు. అతని కింద బిజెపి భారతీయ జనసంఘ్  కఠినమైన రాజకీయాల నుండి వైదొలగిన ఒక సెంట్రిస్ట్ పార్టీగా తనను తాను అంచనా వేసుకుంది. వాజ్‌పేయి, తరచుగా బిజెపి  మితవాద ముఖంగా కనిపించేవాడు, తరువాత భారత జాతీయ కాంగ్రెసు నుండి కాకుండా పూర్తి కాలం పనిచేసిన భారతదేశపు మొదటి ప్రధాని అయ్యాడు.
2 1986–1991   లాల్ కృష్ణ అద్వానీ గుజరాత్ [3]
[7]
[10]
[11]
[12]
1986 లో అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి తరువాత అద్వానీ అధ్యక్షుడిగా నియమితులయ్యాడు. సాధారణంగా హిందూ జాతీయవాదానికి విజ్ఞప్తి చేయడం ద్వారా 1990 లో అద్వానీ నేతృత్వంలోని రామ్ రథ యాత్ర ద్వారా ఉదహరించబడిన బిజెపి సిద్ధాంతంలో కఠినమైన హిందూత్వం వైపు మళ్లింపుతో సంబంధం కలిగి ఉంది.అతను 1973 లో భారతీయ జనసంఘ్ అధ్యక్షుడిగా పనిచేశాడు.
3 1991–1993   మురళీ మనోహర్ జోషి ఉత్తర ప్రదేశ్ [11]
[13]
[14]
[15]
బిజెపి సిద్ధాంతకర్త జోషి. 1991 లో బిజెపి అధ్యక్షుడిగా మారడానికి దాదాపు యాభై సంవత్సరాల ముందు రాష్ట్రీయ స్వయం సేవక్ సంఘ్‌తో అనుబంధాన్ని కలిగి ఉన్నాడు. అతను పార్టీ పూర్వీకుడు ఎల్‌కె అద్వానీతో కలిసి, రామ జన్మభూమి ఆందోళనలో పెద్ద పాత్ర పోషించాడు. తరువాత అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి నేతృత్వంలోని ప్రభుత్వాలలో క్యాబినెట్ మంత్రిగా పనిచేశాడు. అతను అధ్యక్షుడిగా ఉన్నప్పుడు, బిజెపి మొదటిసారిగా ప్రధాన ప్రతిపక్ష పార్టీగా మారింది.
(2) 1993–1998   లాల్ కృష్ణ అద్వానీ గుజరాత్ [11]
[15]
అద్వానీ రెండవసారి అధికారం చేపట్టినప్పుడు యాభై సంవత్సరాల పాటు ఆర్ఎస్ఎస్ సభ్యుడిగా ఉన్నాడు. 1996 లో ఎన్నికల తర్వాత భారత పార్లమెంటు దిగువ సభలో బిజెపి అతిపెద్ద పార్టీగా అవతరించడానికి అతని దూకుడు ప్రచారం బాగా దోహదం చేసింది.
4 1998–2000
 
 కుషభావ్ థాక్రే మధ్య ప్రదేశ్ [10]
[16]
[17]
[18]
ఠాక్రే 1942 నుండి ఆర్‌ఎస్‌ఎస్‌తో సంబంధం కలిగి ఉన్నారు. బీజేపీ నేతృత్వంలోని నేషనల్ డెమోక్రటిక్ అలయన్స్ ప్రభుత్వం అధికారంలోకి వచ్చిన కొన్ని నెలల తర్వాత, 1998 లో

అధ్యక్షుడు అయినప్పుడు బిజెపి వెలుపల అతనికి పెద్దగా పరిచయాలు లేవు.భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 370 ని రద్దు చేయాలనే డిమాండ్ వంటివాటికి ఒక పెద్ద కూటమి అభిప్రాయాలను కల్పించడానికి అతని హయాంలో బిజెపి హిందూత్వపై తన ప్రాధాన్యతను తగ్గించింది.

5 2000–2001
 
 బంగారు లక్ష్మణ్ తెలంగాణ [19]
[20]
లక్ష్మణ్ దీర్ఘకాల ఆర్‌ఎస్‌ఎస్ సభ్యుడు.2000 లో బిజెపికి మొదటి దళిత అధ్యక్షుడుగా పదవిని స్వీకరించాడు. ఒక సంవత్సరం తరువాత తెహల్కా మ్యాగజైన్ స్టింగ్ ఆపరేషన్‌లో లంచం తీసుకున్నట్లు తేలింది. ఆ తర్వాత లక్ష్మణ్ వెంటనే రాజీనామా చేశాడు. అతను 2012 వరకు పార్టీ జాతీయ కార్యనిర్వాహక పదవిలో కొనసాగాడు.
6 2001–2002
 
 		జానా కృష్ణమూర్తి తమిళనాడు [20]
[21]
[22]
[23]
లక్ష్మణ్ రాజీనామా చేయడంతో కృష్ణమూర్తి అధ్యక్షుడిగా బాధ్యతలు చేపట్టాడు. కొద్దికాలం తర్వాత జాతీయ కార్యవర్గం అధ్యక్షుడిగా నిర్ధారించారు.ఒక సంవత్సరం తర్వాత  కేబినెట్ పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి హయాంలో కేంద్ర ప్రభుత్వంలో మంత్రి పదవిచేపట్టిన తరువాత రాజీనామా చేశాడు.
7 2002–2004   వెంకయ్య నాయుుడు ఆంధ్రప్రదేశ్ [24]
[23]
జానా కృష్ణమూర్తి కేబినెట్‌లోకి ప్రవేశించిన తర్వాత, నాయుడు బిజెపి అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికయ్యాడు. ఎల్. కె. అద్వానీ, పార్టీ సనాతన హిందూ జాతీయవాద విభాగం నియంత్రణను పునరుద్ఘాటించడానికి ఉదాహరణగా అతని ఎన్నిక వ్యాఖ్యాతలు చూశాడు. పూర్తి కాలానికి ఎన్నికైనప్పటికీ, 2004 లో జరిగిన జాతీయ సార్వత్రిక ఎన్నికల్లో ఎన్‌డిఎ భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ నేతృత్వంలోని యునైటెడ్ ప్రోగ్రెసివ్ అలయన్స్ చేతిలో ఓడిపోయిన తర్వాత నాయుడు రాజీనామా చేసాడు.
(2) 2004–2005   లాల్ కృష్ణ అద్వానీ గుజరాత్ [11]
[24]
[25]
[26]
[27]
లోకసభలో ప్రతిపక్ష నాయకుడిగా పనిచేసిన అద్వానీ, 2004 భారత సార్వత్రిక ఎన్నికల తర్వాత వెంకయ్య నాయుడు రాజీనామా చేసిన తదుపరి మూడవసారి బిజెపి అధ్యక్షుడుగా పదవీ బాధ్యతలు చేపట్టాడు. అద్వానీ ప్రతిపక్ష నాయకుడిగా తన స్థానాన్ని కొనసాగించాడు.ముహమ్మద్ అలీ జిన్నా లౌకిక నాయకుడిగా వర్ణించిన తరువాత వివాదం చెలరేగింది. అద్వానీ 2005 లో అధ్యక్ష పదవికి రాజీనామా చేసాడు.
8 2005–2009   రాజ్‌నాథ్ సింగ్ ఉత్తర ప్రదేశ్ [11]
[27]
[28]
[29]
[30]
అద్వానీ పదవీకాలం ముగిసిన తదుపరి, సింగ్ 2005 డిసెంబరులో బిజెపి అధ్యక్షుడిగా బాధ్యతలు చేపట్టాడు. అతను 2006 లో పూర్తి కాలానికి తిరిగి నియమించబడ్డాడు. ఆర్ఎస్ఎస్, బిజెపి కొరకు సింగ్ అనేక పదవులను నిర్వహించాడు, ఉత్తర ప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రిగా, బిజెపి యువజన విభాగం అధ్యక్షుడిగా పనిచేశాడు. అతను హిందూత్వ వేదికపైకి తిరిగి రావాలని సూచించాడు. 2009 భారత సార్వత్రిక ఎన్నికల్లో ఎన్‌డిఎ ఓడిపోయిన తర్వాత సింగ్ రాజీనామా చేశాడు
9 2009–2013   నితిన్ గడ్కరి మహారాష్ట్ర [11]
[30]
[31]
అతి పిన్న వయస్కుడైన గడ్కరీ 2009 లో బిజెపి అధ్యక్షుడుగా పదవీ బాధ్యతలు చేపట్టాడు.సుదీర్ఘకాలం ఆర్‌ఎస్‌ఎస్ సభ్యుడైన అతను మహారాష్ట్ర సంకీర్ణ ప్రభుత్వంలో మంత్రిగా, బిజెపి యువజన విభాగం అధ్యక్షుడిగా పనిచేసాడు. అతనికి ఆర్‌ఎస్‌ఎస్ నాయకత్వం నుండి బలమైన మద్దతు ఉంది. 2013 లో గడ్కరీ  మంత్రిగా ఉన్న సమయంలో కుంభకోణం, ఆర్థిక అవకతవకలకు సంబంధించిన ఇతర ఆరోపణల తర్వాత రాజీనామా చేసాడు.
(8) 2013–2014   రాజ్‌నాథ్ సింగ్ ఉత్తర ప్రదేశ్ [11]
[30]
[32]
2013 లో గడ్కరీ పదవీ విరమణ చేసిన తర్వాత సింగ్ రెండోసారి అధ్యక్షుడుగా ఎన్నికయ్యాడు. 2014 భారత సార్వత్రిక ఎన్నికల కోసం బిజెపి ప్రచారంలో సింగ్ పెద్ద పాత్ర పోషించాడు.బిజెపి లోపల వ్యతిరేకత ఉన్నప్పటికీ నరేంద్ర మోడీని పార్టీ ప్రధాని అభ్యర్థిగా ప్రకటించడంతో సహా, పార్టీ అఖండ విజయం తరువాత, సింగ్ హోం మంత్రి పదవిని చేపట్టడానికి పార్టీ అధ్యక్ష పదవికి రాజీనామా చేసాడు.
10 2014–2020   అమిత్ షా గుజరాత్ [33]
[6]
[34]
అమిత్ షా, భారత ప్రధాని నరేంద్ర మోడీకి అత్యంత సన్నిహితుడు.  షా మొదటి మోడీ క్యాబినెట్‌లో చేరిన తర్వాత రాజ్‌నాథ్ సింగ్  పదవీకాలం తరువాత బిజెపి అధ్యక్షుడయ్యాడు. భాజపాపై మోడీ నియంత్రణను ప్రదర్శించేలా షా నియామకాన్ని వ్యాఖ్యానించారు. షా 2016 లో పూర్తి మూడేళ్ల కాలానికి తిరిగి ఎన్నికయ్యాడు.
11 2020 - (ప్రస్తుతం అధికారంలో ఉన్న వ్యక్తి)   జెపి నడ్డా హిమాచల్ ప్రదేశ్ [35]
[5]
ఆర్‌ఎస్‌ఎస్‌కి సుదీర్ఘకాల సహచరుడు. నడ్డా కళాశాలలో చదివే రోజుల్లో ఎబివిపిలో పాలుపంచుకున్నాడు. బిజెపి యువజన విభాగంలో ఎదిగాడు. అతను హిమాచల్ ప్రదేశ్ శాసనసభ సభ్యునిగా పనిచేసాడు. తరువాత 1998 నుండి 2003 వరకు ఎన్డీఏ నేతృత్వంలోని భారత ప్రభుత్వంలో మంత్రి పదవిని చేపట్టాడు. 2019 లో బీజేపీకి "వర్కింగ్ ప్రెసిడెంట్"గా ఎన్నికై,   అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికయ్యే ముందు ఏడాది పాటు అమిత్ షాతో పార్టీ నిర్వహణ బాధ్యతను పంచుకున్నాడు.

ఇది కూడ చూడు

మార్చు

మూలాలు

మార్చు
  1. ↑ 1.0 1.1 Swain 2001, pp. 71–77.
  2. ↑ 2.0 2.1 "Bharatiya Janata Party Constitution" (PDF). BJP official website. Bharatiya Janata Party. Archived (PDF) from the original on 18 November 2017. Retrieved 30 June 2018.
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 Varma, Gyan (7 April 2017). "BJP Foundation Day: How the party has grown since 1980". Mint. Archived from the original on 13 June 2018. Retrieved 13 June 2018.
  4. ↑ "Happy Birthday L K Advani: Facts about the longest serving BJP president". India Today. 8 November 2016. Archived from the original on 13 June 2018. Retrieved 13 June 2018.
  5. ↑ 5.0 5.1 "JP Nadda takes over as BJP president". Mint. 20 January 2020. Retrieved 20 January 2020.
  6. ↑ 6.0 6.1 Rawat, Sanjay (9 July 2014). "Amit Shah Appointed BJP President". Outlook. Archived from the original on 2 July 2018. Retrieved 2 July 2018.
  7. ↑ 7.0 7.1 Chatterjee, Manini (1994). "The BJP: Political Mobilization for Hindutva". South Asia Bulletin. 14 (1).
  8. ↑ "Nation's highest civilian honour for Atal Bihari Vajpayee". Mint. 25 December 2014. Archived from the original on 30 June 2018. Retrieved 30 June 2018.
  9. ↑ Hansen 1999, pp. 157–158.
  10. ↑ 10.0 10.1 Guha 2007, pp. 540–560.
  11. ↑ 11.0 11.1 11.2 11.3 11.4 11.5 11.6 "BJP Presidents from 1980 to 2013". India Today. Archived from the original on 14 June 2018. Retrieved 17 July 2014.
  12. ↑ Hansen 1999, p. 159.
  13. ↑ Muralidharan, Sukumar (7 November 1998). "Taking Hindutva to school". Frontline. Archived from the original on 16 June 2014. Retrieved 13 June 2018.
  14. ↑ "Presidential Election: Murli Manohar Joshi, Sushma Swaraj Among Probables". News 18. 26 February 2017. Archived from the original on 30 June 2018. Retrieved 30 June 2018.
  15. ↑ 15.0 15.1 Datta, Prabhash K. (21 March 2017). "25 years after Babri demolition: Will Modi choose Advani as President?". India Today. Archived from the original on 1 July 2018. Retrieved 1 July 2018.
  16. ↑ Bhaumik, Saba Naqvi (27 October 1997). "Veteran leader Kushabhau Thakre emerges as front-runner for BJP president post". India Today. Archived from the original on 1 July 2018. Retrieved 1 July 2018.
  17. ↑ "Kushabhau Thakre passes away". The Times of India. 28 December 2003. Archived from the original on 15 July 2018. Retrieved 1 July 2018.
  18. ↑ "Kushabhau Thakre Passes Away". The Financial Express. 28 December 2003. Archived from the original on 1 July 2018. Retrieved 1 July 2018.
  19. ↑ "Bangaru Laxman, ex-BJP president, dies in Hyderabad". The Times of India. 1 March 2014. Archived from the original on 5 March 2014. Retrieved 13 June 2018.
  20. ↑ 20.0 20.1 Vyas, Nina (14 March 2001). "Jana Krishnamurthy acting BJP chief". The Hindu. Archived from the original on 15 July 2018. Retrieved 1 July 2018.
  21. ↑ "Ex-BJP president Jana Krishnamurthy cremated in Chennai". The Times of India. 26 September 2007. Archived from the original on 14 June 2018. Retrieved 13 June 2018.
  22. ↑ "Jana Krishnamurthi ratified BJP chief". The Hindu. 24 March 2001. Archived from the original on 15 July 2018. Retrieved 1 July 2018.
  23. ↑ 23.0 23.1 Ramaseshan, Radhika. "A-Team Powers Back". The Telegraph. Archived from the original on 2 July 2018. Retrieved 1 July 2018.
  24. ↑ 24.0 24.1 "Naidu's journey from pasting party posters to being Vice President". Rediff.com. 5 August 2017. Archived from the original on 14 October 2017. Retrieved 13 June 2018.
  25. ↑ "Advani replaces Venkaiah Naidu as BJP chief". Rediff.com. 18 October 2018. Archived from the original on 4 August 2016. Retrieved 2 July 2018.
  26. ↑ "No regrets over Jinnah statement: Advani". The Times of India. 6 January 2006. Archived from the original on 12 February 2017. Retrieved 2 July 2018.
  27. ↑ 27.0 27.1 Vyas, Neena (1 January 2006). "Advani resigns as BJP president". The Hindu. Archived from the original on 15 July 2018. Retrieved 2 July 2018.
  28. ↑ Ghatak, Lopamudra (23 December 2006). "It's basic instinct for Rajnath Singh". The Times of India. Archived from the original on 15 July 2018. Retrieved 2 July 2018.
  29. ↑ "Who is Rajnath Singh?". India Today. 23 January 2013. Archived from the original on 2 July 2018. Retrieved 2 July 2018.
  30. ↑ 30.0 30.1 30.2 "Rajnath Singh elected BJP president, vows to bring back party to power". India TV. 23 January 2013. Archived from the original on 2 July 2018. Retrieved 2 July 2018.
  31. ↑ "Nitin Gadkari: From swayamsevak to BJP chief". The Hindu. 19 December 2009. Archived from the original on 15 July 2018. Retrieved 2 July 2018.
  32. ↑ "Rajnath Singh – from 'Physics lecturer' to 'Union Home Minister'". India TV. 10 September 2014. Archived from the original on 2 July 2018. Retrieved 2 July 2018.
  33. ↑ "Amit Shah, Modi's close aide, takes charge as BJP president". The Times of India. 9 July 2014. Archived from the original on 13 July 2014. Retrieved 13 June 2018.
  34. ↑ Hebbar, Nistula (24 January 2016). "Amit Shah re-elected BJP president". The Hindu. Archived from the original on 15 July 2018. Retrieved 2 July 2018.
  35. ↑ "JP Nadda Elected Unopposed As BJP Chief, Takes Over From Amit Shah". NDTV. 20 January 2020. Retrieved 20 January 2020.[permanent dead link]

వెలుపలి లంకెలు

మార్చు
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=భారతీయ_జనతా_పార్టీ_అధ్యక్షుల_జాబితా&oldid=4373604" నుండి వెలికితీశారు