మునిపల్లె (పొన్నూరు మండలం)
మునిపల్లె గుంటూరు జిల్లా పొన్నూరు మండలానికి చెందిన గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన పొన్నూరు నుండి 6 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1103 ఇళ్లతో, 3561 జనాభాతో 1032 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1749, ఆడవారి సంఖ్య 1812. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1342 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 302. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 590362.[1]
మునిపల్లె (పొన్నూరు మండలం) | |
|---|---|
 | |
.svg)  మునిపల్లె (పొన్నూరు మండలం) | |
| అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 16°7′35″N 80°32′26″E / 16.12639°N 80.54056°E | |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
| జిల్లా | గుంటూరు |
| మండలం | పొన్నూరు |
| విస్తీర్ణం | 10.32 కి.మీ2 (3.98 చ. మై) |
| జనాభా (2011) | 3,561 |
| • జనసాంద్రత | 350/కి.మీ2 (890/చ. మై.) |
| అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
| • పురుషులు | 1,749 |
| • స్త్రీలు | 1,812 |
| • లింగ నిష్పత్తి | 1,036 |
| • నివాసాలు | 1,103 |
| ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( ) |
| పిన్‌కోడ్ | 522316 |
| 2011 జనగణన కోడ్ | 590362 |
గ్రామ చరిత్ర
మార్చుఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాజధాని ప్రాంత అభివృద్ధి ప్రాధికార సంస్థ (సీఆర్‌డీఏ) పరిధిలోకి వస్తున్న మండలాలు, గ్రామాలను ప్రభుత్వం విడిగా గుర్తిస్తూ ఉత్తర్వులు జారీచేసింది. ప్రస్తుతం గుర్తించిన వాటిలోని చాలా గ్రామాలు వీజీటీఎం పరిధిలో ఉన్నాయి. గతంలో వీజీటీఎం పరిధిలో ఉన్న వాటితోపాటుగా ఇప్పుడు మరిన్ని కొన్ని గ్రామాలు చేరాయి. సీఆర్‌డీఏ పరిధిలోకి వచ్చే గుంటూరు, కృష్ణాజిల్లాల్లోని మండలాలు, గ్రామాలను గుర్తిస్తూ పురపాలక శాఖ ముఖ్య కార్యదర్శి ద్వారా ఉత్తర్వులు జారీ అయ్యాయి.[2]
భట్టిప్రోలు మండలం
మార్చుభట్టిప్రోలు మండలం లోని శివంగులపాలెం, భట్టిప్రోలు, అద్దేపల్లి, వెల్లటూరు గ్రామాలు ఉన్నాయి.
పొన్నూరు మండలం
మార్చుపొన్నూరు మండలం లోని ఆరెమండ, ఉప్పరపాలెం, చింతలపూడి, జడవల్లి, జూపూడి, దండమూడి, దొప్పలపూడి, నండూరు, పచ్చలతాడిపర్రు, బ్రాహ్మణ కోడూరు, మన్నవ, మామిళ్లపల్లె, మునిపల్లె, వడ్డిముక్కల, వెల్లలూరు గ్రామాలున్నాయి.
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. బాలబడి పొన్నూరులోను, మాధ్యమిక పాఠశాల పచ్చలతాడిపర్రులోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల పొన్నూరులో ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల గుంటూరులోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు పొన్నూరులోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం పొన్నూరులోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల గుంటూరు లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చుమునిపల్లెలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. డిస్పెన్సరీ గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉంది.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
మార్చుతాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుగ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుమునిపల్లెలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 18 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చుమునిపల్లెలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 83 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 44 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 4 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 12 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 886 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 25 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 877 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చుమునిపల్లెలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- కాలువలు: 875 హెక్టార్లు
- బావులు/బోరు బావులు: 2 హెక్టార్లు
గ్రామ పంచాయతీ
మార్చు2013 జూలైలో ఈ గ్రామ పంచాయతీకి జరిగిన ఎన్నికలలో శ్రీమతి పాలపర్తి సత్యవతి, 196 ఓట్ల మెజారిటీతో సర్పంచిగా గెలుపొందినారు. వీరు, 2014,నవంబరు-26న పొన్నూరులో జరిగిన మండల సర్పంచుల సంఘం ఎన్నికలలో, ఆ సంఘ కార్యవర్గసభులుగా ఎన్నికైనారు. [4]&[5]
దర్శనీయ ప్రదేశాలు/దేవాలయాలు
మార్చుగ్రామదేవత శ్రీ పుట్టలమ్మ తల్లి ఆలయం :- ఈ గ్రామంలో గ్రామదేవతైన శ్రీ పుట్టలమ్మ తల్లి ప్రతిష్ఠా కార్యక్రమం 2013 నవంబరు 15 శుక్రవారంనాడు అంగరంగవైభవంగా జరిగింది. [3]
శ్రీ బద్దెలమ్మ తల్లి ఆలయం:- ఈ ఆలయంలో అమ్మవారి వార్షిక జాతర మహోత్సవం, 2016,మే-3వ తేదీ మంగళవారంనాడు వైభవంగా నిర్వహించారు. ఈ సందర్భంగా అమ్మవారికి ప్రత్యేకపూజలు నిర్వహించారు.శిడిమాను మహోత్సవ కార్యక్రమం కనకతప్పెట్లు, మంగళ వాయిద్యాల నడుమ కన్నులపండువగా సాగినది. భక్తులు అధికసంఖ్యలో పాల్గొని ఈ ఉత్సవాలను తిలకించారు. దేవాలయ ఆవరణలో భక్తులు తమ మొక్కులు తీర్చుకున్నారు. [6]
గ్రామంలో ప్రధాన పంటలు
మార్చుగ్రామంలో ప్రధాన వృత్తులు
మార్చువ్యవసాయం, వ్యవసాయాధారిత వృత్తులు
గ్రామ ప్రముఖులు
మార్చు
- మునిపల్లె సుబ్బయ్య - తొలి తెలుగు సినిమా కథానాయకుడు, సుప్రసిద్ధ రంగస్థల నటుడు. ఇతని అసలు పేరు వల్లూరి వెంకట సుబ్బారావు. మునిపల్లె గ్రామంలో జన్మించడం వలన ఆ తర్వాత మునిపల్లె సుబ్బయ్య, మునిపల్లె వెంకట సుబ్బయ్యగా వ్యవహరించబడ్డాడు.
- మునిపల్లె రాజు - మునిపల్లె రాజుగా పేరు గాంచిన మునిపల్లె బక్కరాజు (మార్చి 16, 1925 - ఫిబ్రవరి 24, 2018) తెలుగు కథకులలో ప్రముఖుడు.[3] ఇతను తెలుగులో మొదటి సారిగా మాజికల్ రియలిజం శైలిలో కథ రాశాడు.[4]
- మునిపల్లె వెంకటరామారావు కమ్యూనిస్టు నేత,ఫుట్ బాల్ క్రీడాకారుడు,స్వతంత్ర సమర యోధుడు
గ్రామ విశేషాలు
మార్చుఈ గ్రామంలో ఎక్కువమంది రోజువారీ కూలీపనులపై ఆధారపడి జీవనం సాగించుచున్నారు. వచ్చిన సంపాదనలో చాలావవరకూ మద్యానికి ఖర్చు చేయడంలో వారి కుటుంబాలు ఆర్థికంగా చితికి, ఛిన్నాభిన్నం అయినవి. దాంతో అంబేద్కర్ యువత ముందుకు కదిలింది. వీరి పోరాటానికి మహిళలు అండగా నిలిచి, మద్యపానాన్ని నిషేధించే వరకూ, పోరాటాన్ని కొనసాగించారు. వీరి శ్రమకు ఫలితం లభించింది. 2008 నుండి గ్రామంలో ఎటువంటి మద్యం అమ్మకాలూ లేవు. దీనితో గ్రామంలోని చిన్న చిన్న కుటుంబాలు ఆర్థికంగా పురోగతి వైపు పయనించుచున్నవి. [2]
గణాంకాలు
మార్చు2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 4148.[5] ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 2080, స్త్రీల సంఖ్య 2068,గ్రామంలో నివాస గృహాలు 1134 ఉన్నాయి.గ్రామ విస్తీర్ణం 1032 హెక్టారులు.
మూలాలు
మార్చు- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
- ↑ "ఆర్కైవ్ నకలు". Archived from the original on 2016-08-18. Retrieved 2016-08-19.
- ↑ "Know your author Munipalle Raju" (PDF). sahitya-akademi.gov.in. సాహిత్య అకాడెమీ. Retrieved 5 March 2018.[permanent dead link]
- ↑ "ప్రఖ్యాత కథకుడు మునిపల్లె రాజు కన్నుమూత". sakshi.com. సాక్షి. Archived from the original on 24 ఫిబ్రవరి 2018. Retrieved 5 March 2018.
- ↑ "భారత ప్రభుత్వం నిర్వహించిన 2011 గణాంకాల జాలగూడు". Archived from the original on 2015-04-15. Retrieved 2013-10-15.