శారద అయ్యంగార్
| శారద | |
|---|---|
| జన్మ నామం | శారద అయ్యంగార్ |
| జననం | 1933 అక్టోబరు 25 మద్రాస్ ప్రెసిడెన్సీ, బ్రిటిష్ ఇండియా |
| మరణం | 2023 జూన్ 14 (వయసు 89) |
| వృత్తి | నేపథ్య గాయకురాలు |
| క్రియాశీల కాలం | 1965–1986, 2007 |
శారదా రాజన్ అయ్యంగార్ (25 అక్టోబర్ 1933 - 14 జూన్ 2023)ను వృత్తిపరంగా శారదా అని పిలుస్తారు. 1960లు, 1970లలో అత్యంత చురుకుగా ఉండే భారతీయ నేపథ్య గాయకురాలు. జహాన్ ప్యార్ మిలే (1970)లోని క్యాబరే "బాత్ జరా హై ఆపస్ కీ" కోసం ఆమె ఉత్తమ మహిళా నేపథ్య గాయనిగా ఫిల్మ్‌ఫేర్ అవార్డును గెలుచుకుంది, అయితే ఆమె సూరజ్ (1966)లోని "తిత్లీ ఉడి" పాటకు ఎక్కువగా గుర్తుండిపోయింది. 2007లో, ఆమె తన ఆల్బమ్ అందాజ్-ఇ-బయాన్ ఔర్‌ను విడుదల చేసింది, ఇందులో మీర్జా గాలిబ్ గజల్స్ ఆధారంగా ఆమె స్వంత కంపోజిషన్‌లు ఉన్నాయి.
జీవితం తొలి దశలో
మార్చుభారతదేశంలోని తమిళనాడుకు చెందిన అయ్యంగార్ కుటుంబానికి చెందిన శారదకు చిన్నప్పటి నుంచి సంగీతం పట్ల మక్కువ ఉండేది. ఆమె బీఏ పట్టా పుచ్చుకుంది. [1]
కెరీర్
మార్చుతన కెరీర్ ప్రారంభంలో, శారదా టెహ్రాన్‌లోని శ్రీచంద్ అహుజా నివాసంలో ఆమె పాడడాన్ని మొదటిసారి విన్నప్పుడు రాజ్ కపూర్ ఆమెకు వాయిస్ టెస్ట్ చేయమని ఆఫర్ చేశాడు. సూరజ్ (1966)లోని "తిత్లీ ఉడి" పాటతో బాలీవుడ్‌లో ఆమెకు మొదటి పెద్ద బ్రేక్ వచ్చింది. శంకర్ జైకిషన్ జంటకు చెందిన శంకర్ ఆమెకు పదోన్నతి కల్పించారు. [2]
"తిత్లీ ఉడి" 1966లో టాప్ చార్ట్‌బస్టర్‌గా నిలిచింది. 1966 వరకు ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడిగా గౌరవనీయమైన ఫిల్మ్‌ఫేర్ అవార్డుకు ఒకే కేటగిరీ (పురుష లేదా స్త్రీ అయినా) ఉండేది. "తిత్లీ ఉడి" పాట అయితే, ఇంతకు ముందెన్నడూ జరగని మొహమ్మద్ రఫీ పాట "బహారో ఫూల్ బర్సావో"తో ఉత్తమ పాటగా నిలిచింది. శారదా అవార్డును గెలుచుకోలేదు కానీ అప్పటి నుండి ఫిల్మ్‌ఫేర్ ఉత్తమ నేపథ్య గాయనిగా రెండు అవార్డులను ఇవ్వడం ప్రారంభించింది: ఒకటి పురుష గాయకుడికి, మరొకటి మహిళా గాయకుడికి. అలా శారద చరిత్ర సృష్టించింది. ఆ తర్వాత శారదా వరుసగా నాలుగు సంవత్సరాలు (1968–71) ఉత్తమ మహిళా నేపథ్య గాయనిగా నామినేట్ చేయబడింది, మరొక ఫిల్మ్‌ఫేర్ అవార్డును గెలుచుకుంది. మంగేష్కర్ సిస్టర్స్ ఆధిపత్యం చెలాయించిన సమయంలో శారదా తక్కువ వ్యవధిలో రెండు ఫిల్మ్‌ఫేర్ అవార్డులను గెలుచుకుంది. ఆ తర్వాత ఆమె శంకర్ మరణించే వరకు దాదాపు అతని అన్ని చిత్రాలలో అతని కోసం పాడటం కొనసాగించింది. ఆమె గాత్రం చివరిగా వినిపించింది కాంచ్ కి దీవార్ (1986).
ఆమె మహమ్మద్ రఫీ, ఆశా భోంస్లే, కిషోర్ కుమార్, యేసుదాస్, ముఖేష్,, సుమన్ కళ్యాణ్పూర్ వంటి గాయకులతో కలిసి పాడారు .వైజయంతిమాల, రాజశ్రీ, సాధన, సైరా బాను, హేమ మాలిని, షర్మిలా ఠాగూర్, ముంతాజ్, రేఖ, హెలెన్ వంటి ప్రముఖ మహిళలకు ఆమె తన గాత్రాన్ని అందించింది . పాటు, ఆమె ఉషా ఖన్నా, రవి, దత్తారామ్, ఇక్బాల్ ఖురేషీ, ఇతరులతో పాటలను రికార్డ్ చేసింది. భారతదేశంలో తన స్వంత పాప్ ఆల్బమ్‌ను రికార్డ్ చేసిన మొదటి భారతీయ గాయని సిజ్లర్స్‌తో 1971లో HMV ద్వారా విడుదలైంది.
అసలు సంగీతం
మార్చు21 జూలై 2007న శారదా తన గజల్ ఆల్బమ్ అందాజ్-ఎ-బయాన్ ఔర్‌ను విడుదల చేసింది, ఇది మీర్జా గాలిబ్ యొక్క గజల్‌ల సంకలనం. ఈ ఆల్బమ్ జుహు జాగృతి ముంబైలో చేతుల మీదుగా విడుదలైంది నటి షబానా అజ్మీ గురించి . శారదా ఆల్బమ్‌లోని కొన్ని పాటలను పాడి ప్రేక్షకులను ఉర్రూతలూగించిన ఈ రిలీజ్ పార్టీకి సంగీత దర్శకుడు ఖయ్యామ్ హాజరయ్యారు.
గరం ఖూన్ (1980) అనే చిత్రానికి శంకర్ "ఏక్ చెహ్రా జో దిల్ కే కరీబ్" స్వరకల్పన చేశారు, లతా మంగేష్కర్ పాడారు. సింగార్ పేరుతో శారద రాసిన ఈ పాటను సులక్షణ పండిట్ పై చిత్రీకరించారు.
1970వ దశకం మధ్యలో ఆమె మా బెహెన్ ఔర్ బీవీ, తు మేరీ మెయిన్ తేరా, క్షితిజ్, మందిర్ మసీదు, మైలా అంచల్ వంటి చిత్రాలకు సంగీత దర్శకత్వం వహించారు. మా బెహెన్ ఔర్ బీవీ (1974) చిత్రంలోని "అచ్చా హి హువా దిల్ తూత్ గయా" పాటకు మహమ్మద్ రఫీ ఫిల్మ్ ఫేర్ ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడిగా నామినేట్ అయ్యాడు, ఇది శారద సంగీత దర్శకత్వంలో అతను పాడాడు.
మరణం
మార్చుశారదా 14 జూన్ 2023న [3] సంవత్సరాల వయస్సులో మరణించింది.
జనాదరణ పొందిన పాటలు
మార్చు- "తిత్లీ ఊడి" ( సూరజ్ )
- "దేఖో మేరా దిల్ మచల్ గయా" ( సూరజ్ )
- "బాత్ జరా హై ఆపస్ కీ" ( జహాన్ ప్యార్ మిలే, 1970, ఫిల్మ్‌వేర్ అవార్డు విజేత )
- "ఆ ఆయేగా కౌన్ యహన్" ( గుమ్నామ్ )
- "జాన్ ఇ చమన్ షోలా బదన్" ( గుమ్నామ్ ) – మొహమ్మద్ రఫీతో
- "మస్తీ ఔర్ జవానీ హో ఉమర్ బడి మస్తానీ హో" (దిల్ దౌలత్ దునియా) – కిషోర్ కుమార్ & ఆశా భోంస్లేతో
- "జిగర్ కా దర్ద్ బాధ్తా జా రహా హై" ( వీధి గాయకుడు ) - మొహమ్మద్ రఫీతో
- "బక్కమ్మ-2 బక్కమ్మ-2 ఎక్కడ పోటావో రా" ( శత్రంజ్ ) - మొహమ్మద్ రఫీ, మెహమూద్‌తో
- "లేజా లేజా లేజా మేరా దిల్" ( పారిస్‌లో ఒక సాయంత్రం )
- "చలే జనా జరా త్హహ్రో" ( అరౌండ్ ది వరల్డ్ ) – ముఖేష్‌తో
- "తుమ్ ప్యార్ సే దేఖో" ( సప్నో కా సౌదాగర్ ) – ముఖేష్‌తో
- "దునియా కి సైర్ కర్ లో" ( అరౌండ్ ది వరల్డ్ ) - ముఖేష్‌తో
- "వోహ్ పరి కహాన్ సే లాన్" ( పెహచాన్ ) – ముఖేష్, సుమన్ కళ్యాణ్‌పూర్‌తో
- "జబ్ భీ యే దిల్ ఉదాస్ హోతా హై" ( సీమా ) – మొహమ్మద్ రఫీతో
- "ఆప్ కి రాయ్ మేరే బారే మే క్యా హై కహియే" ( ఎలాన్ ) – మొహమ్మద్ రఫీతో
- "జానే ఆంజనే యహాం సభీ హై దీవానే" ( జానే ఆంజనే )
- "జానే భీ దే సనమ్ ముఝే, అభి జానే..." ( ప్రపంచ వ్యాప్తంగా )
- "మన్ కే పంచీ కహీన్ దుర్ చల్, దుర్ చల్" ("నైనా")
- "వహీ ప్యార్ కే ఖుదా హమ్ జిన్ పే ఫిదా" ( "పాపీ పేట్ కా సవాల్ హై" 1984 )
- తేరా అంగ్ కా రంగ్ హై అంగురి (చందా ఔర్ బిజిలీ)
- ముబారక్ బేగంతో యే ముహ్ ఔర్ మస్సూర్ కి ధల్ (ప్రపంచ వ్యాప్తంగా).
- హమ్‌కో తౌ బార్బద్ కియా హే ఔర్ కిసే బార్బద్ కరోగే (గుణహోం కా దేవతా 1967) - మొహమ్మద్‌తో. రఫీ
- సున్ సన్ రే బలం, దిల్ తుజ్కో పుకరే (ప్యార్ మొహబ్బత్ 1968)- మొహమ్మద్‌తో. రఫీ
- "డిస్కో మ్యూజికల్ స్టోరీస్" - 1988
తెలుగు పాటలు
మార్చు- "కంటి చూపు చెప్తోంది" ( జీవిత చక్రం )
- “మధురతీ మధురం” ( జీవిత చక్రం ) - ఘంటసాల తో
- “కళ్లల్లో కళ్లుపెట్టి చూడు” ( జీవిత చక్రం ) - ఘంటసాలతో
మూలాలు
మార్చు- ↑ "Sharda Rajan Iyengar". veethi.com. Retrieved 2023-06-23.
- ↑ TAAL SE TAAL MILA: Bollywood's recording studios have generally been impeccably "clean". But not without some tonal variations By Anil Grover, The Telegraph, 28 April 2006.
- ↑ "'Titli Udi' singer Sharda Rajan passes away at 89". The Times of India. 14 June 2023.