పెదమద్దాలి
పెదమద్దాలి, కృష్ణా జిల్లా, పామర్రు మండలానికి చెందిన గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన పామర్రు నుండి 5 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన గుడివాడ నుండి 16 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1039 ఇళ్లతో, 3490 జనాభాతో 1163 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1733, ఆడవారి సంఖ్య 1757. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1716 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 86. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 589574[2].సముద్రమట్టానికి 9 మీ.ఎత్తులో ఉంది.ఈ గ్రామం పామర్రు నుండి 2 కి.మీ., గుడివాడ నుండి 8 కి.మీ., దూరంలో ఉంది.
పెదమద్దాలి | |
|---|---|
 | |
.svg)  పెదమద్దాలి | |
| అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 16°20′47.364″N 80°57′11.340″E / 16.34649000°N 80.95315000°E | |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
| జిల్లా | కృష్ణా |
| మండలం | పామర్రు |
| విస్తీర్ణం | 11.63 కి.మీ2 (4.49 చ. మై) |
| జనాభా (2011) | 3,490 |
| • జనసాంద్రత | 300/కి.మీ2 (780/చ. మై.) |
| అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
| • పురుషులు | 1,733 |
| • స్త్రీలు | 1,757 |
| • లింగ నిష్పత్తి | 1,014 |
| • నివాసాలు | 1,039 |
| ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( ) |
| పిన్‌కోడ్ | 521390 |
| 2011 జనగణన కోడ్ | 589574 |
సమీప గ్రామాలు
మార్చువిద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఆరు ఉన్నాయి.సమీప బాలబడి, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల పామర్రులోను, మాధ్యమిక పాఠశాల జమీ గొల్వేపల్లిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల పామర్రులోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల గుడ్లవల్లేరులోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల విజయవాడలోను, పాలీటెక్నిక్‌ పామర్రులోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల గుడివాడలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల పామర్రులోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు విజయవాడలోనూ ఉన్నాయి.మండల పరిషత్తు ప్రాథమిక పాఠశాల, పెదమద్దాలి. సి.బి.ఎన్.సి.పి స్కూల్, పెదమద్దాలి. మండల పరిషత్తు ప్రాథమిక పాఠశాల, కొత్తపెదమద్దాలి.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చుపెదమద్దాలిలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు.
ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
మార్చుగ్రామంలోఒక ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ఉంది. డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు. ఒక మందుల దుకాణం ఉంది.
తాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుమురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుపెదమద్దాలిలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 16 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చుపెదమద్దాలిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 194 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 969 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 129 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 839 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చుపెదమద్దాలిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- కాలువలు: 833 హెక్టార్లు
- బావులు/బోరు బావులు: 6 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
మార్చుపెదమద్దాలిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
మార్చుమౌలిక వసతులు
మార్చుపాల కేంద్రం.
గ్రామ పంచాయతీ
మార్చుకొండాయిపాలెం, పెదమద్దాలి గ్రామ పంచాయతీ పరిధిలోని ఒక శివారు గ్రామం.
2013 జూలైలో ఈ గ్రామ పంచాయతీకి నిర్వహించిన ఎన్నికకలో ఈడ్పుగంటి వసుంధర, సర్పంచిగా ఎన్నికైంది.[3]
దర్శనీయ ప్రదేశాలు/దేవాలయాలు
మార్చుశ్రీ గంగా భ్రమరాంబా సమేత శ్రీ మల్లేశ్వరస్వామివారి ఆలయం:ఈ ఆలయాన్ని 1830లో, ఒక ఎకరం విస్తీర్ణంలో నిర్మించారు. ఈ ఆలయానికి 18.44 ఎకరాల సాగుభూమి మాన్యంగా ఉంది. అందులో 11.44 ఎకరాలు, అర్చకుల అధీనంలో ఉంది. మిగిలిన 7 ఎకరాల భూమి దేవాదాయశాఖ అధీనంలో ఉంది. దీని ద్వారా ప్రతి సంవత్సరం, 180 బస్తాల కౌలు ద్వారా, 1.35 లక్షల రూపాయల ఆదాయం వచ్చుచున్నది. కౌల ద్వారా వచ్చే ఆదాయం, ఆలయ నిర్వహణకే సరిపోవడంలేదు. పురాతనమైన ఈ ఆలయం శిథిలమవడంతో, ఒక కోటి రూపాయల అంచనాతో పునర్నిర్మాణం చేయడానికి దేవాదాయశాఖవారికి నిధుల కొరకు ప్రతిపాదనలు పంపించారు.[4]
ఈ ఆలయంలోని స్వామివారి వార్షిక కళ్యాణోత్సవాలు, 2016, మే-18 నుండి 21 వరకు వైభవంగా నిర్వహించెదరు.[5]
శ్రీ ఉద్దండవేణుగోపాలస్వామివారి ఆలయం:ఈ ఆలయాన్ని 1836లో, 40 సెంట్ల విస్తీర్ణంలో నిర్మించారు. ఈ ఆలయానికి 16.11 ఎకరాల సాగుభూమి మాన్యంగా ఉంది. అందులో 6.20 ఎకరాలు, అర్చకుల అధీనంలో ఉంది. మిగిలిన 9.91 ఎకరాల భూమి దేవాదాయశాఖ అధీనంలో ఉంది. దీని ద్వారా ప్రతి సంవత్సరం, 1.70 లక్షల రూపాయల ఆదాయం వచ్చుచున్నది. కౌల ద్వారా వచ్చే ఆదాయం, ఆలయ నిర్వహణకే సరిపోవడంలేదు. పురాతనమైన ఈ ఆలయం శిథిలమవడంతో, ఒక కోటి రూపాయల అంచనాతో పునర్నిర్మాణం చేయడానికి దేవాదాయశాఖవారికి నిధుల కొరకు ప్రతిపాదనలు పంపించారు.
ఈ ఆలయంలో స్వామివారి వార్షిక కళ్యాణోత్సవాలు ప్రతి సంవత్సరం వైశాఖ పౌర్ణమికి (మే నెలలో) మూడు రోజులపాటు వైభవంగా నిర్వహించెదరు.
శ్రీ రామసాయి మందిరం:ఈ ఆలయ వార్షికోత్సవం, 2016, మే-2వతేదీ సోమవారంనాడు ఘనంగా నిర్వహించారు.ఈ సందర్భంగా స్వామివారికి ప్రత్యేకపూజలు, అభిషేకాలు, హారతులు నిర్వహించారు. విచ్చేసిన భక్తులకు, మద్యాహ్నం అన్నప్రసాద వితరణ నిర్వహించారు.[6]
శ్రీ గొంతేనమ్మ తల్లి ఆలయం:ఈ ఆలయంలో గొంతేనమ్మగా పిలువబడే కుంతీదేవి వార్షిక జాతర మహోత్సవాలు, 2016, నవంబరు-20వతేదీ ఆదివారంనాడు, 21వతేదీ సోమవారంనాడు, వైభవంగా నిర్వహించారు. ఈ సందర్భగా ఆలయంలో ప్రత్యేకపూజలు నిర్వహించారు. అమ్మవారికి గ్రామంలోని ప్రధాన వీధులలో గ్రామోత్సవం నిర్వహించారు. గ్రామంలోని ఈ ఆలయంలో 150 సంవయత్సరాల నుండి ఈ జాతర మహోత్సవం క్రమం తప్పకుండా నిర్వహించుచున్నారు.[7]
శ్రీ గంగానమ్మ తల్లి ఆలయం:ఈ గ్రామ శివారులోని కొండాయిపాలెం గ్రామంములో ఉన్న ఈ ఆలయంలో, 2017, ఆగస్టు13వతేదీ ఆదివారంనాడు అమ్మవారి వార్షిక జాతర మహోత్సవం వైభవంగా నిర్వహించారు. ఈ సందర్భంగా అమ్మవారికి ప్రత్యేకపూజలు నిర్వహించి, డప్పు వాయిద్యాల మధ్య గ్రామోత్సవం నిర్వహించారు. గ్రామస్థులు అమ్మవారికి, టెంకాయలు, పసుపు కుంకుమలు చల్ది నైవేద్యాలు సమర్పించి మొక్కులు తీర్చుకున్నారు.[8]
ప్రధాన వృత్తులు
మార్చువ్యవసాయం, వ్యవసాయాధారితవృత్తులు
గ్రామ ప్రముఖులు (నాడు/నేడు)
మార్చు- కాకి మాధవరావు
- మాజీ కేంద్ర మంత్రి యలమంచిలి సత్యనారాయణ చౌదరి.
- గవర్నర్ ఈడ్పుగంటి రాఘవేంద్రరావు.
- ప్రముఖ తెలుగు చలనచిత్ర నిర్మాత చలసాని గోపి.
- ప్రముఖ తెలుగు చలన చిత్ర నిర్మాత చలసాని అశ్వనీ దత్తు.
- ప్రముఖ తెలుగు చలనచిత్ర నిర్మాత, ఎన్.టి.ఆర్.సోదరుడు, నందమూరి త్రివిక్రమరావు అత్తగారి ఊరు గూడా ఇదే.
- కాకి సునీత:- ఈ గ్రామానికి చెందిన, ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్ర మాజీ ప్రధాన కార్యదర్శి అయిన కాకి మాధవరావు కుమార్తె కాకి సునీత, ప్రస్తుతం ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్ర ఆర్థికశాఖ కార్యదర్శిగా పనిచేస్తున్నారు. ఈమె ఆకర్షణీయ గ్రామాల సందర్శనలో భాగంగా, ప్రతి ఐ.యే.ఎస్.అధికారీ, ఒక గ్రామాన్ని దత్తర తెసుకోవాలనే ప్రభుత్వ ఉత్తరువుల నేపథ్యంతో, తన స్వగ్రామమయిన పెదమద్దాలి గ్రామాన్ని దత్తత తెసుకొన్నది. గ్రామానికి అవసరమైన మౌలిక సదుపాయాలను దశలవారీగా, ప్రాధాన్యతా క్రమాన్ని బట్టి అభివృద్ధి చేయడం ప్రారంభించింది.
- ప్రముఖ పారిశ్రామికవేత్త శ్రీ యార్లగడ్డ హరీష్ చంద్రప్రసాద్.
గణాంకాలు
మార్చు2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 3544. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 1770, స్త్రీల సంఖ్య 1774, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 947 ఉన్నాయి.
మూలాలు
మార్చు- ↑ 2011 ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జనగణన డేటా - గ్రామాలు దత్తాంశ సమితి (in ఇంగ్లీష్), భారత రిజిస్ట్రార్ జనరల్, జనగణన కమిషనరు కార్యాలయం, Wikidata Q42501043, archived from the original on 11 July 2017
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
- ↑ ఈనాడు అమరావతి; 2015,సెప్టెంబరు-13; 27వపేజీ.
- ↑ ఈనాడు అమరావతి; 2016 జనవరి -20; 23వపేజీ.
- ↑ ఈనాడు అమరావతి/పామర్రు; 2016,మే-12; 1వపేజీ.
- ↑ ఈనాడు అమరావతి/పామర్రు; 2016,మే-3; 1వపేజీ.
- ↑ ఈనాడు అమరావతి/పామర్రు; 2016,నవంబరు-22; 2వపేజీ.
- ↑ ఈనాడు అమరావతి/పామర్రు; 2017,ఆగష్టు-14; 1వపేజీ.