భారత జౌళి మంత్రిత్వ శాఖ
టెక్స్‌టైల్స్ మంత్రిత్వ శాఖ అనేది భారతదేశంలోని వస్త్ర పరిశ్రమ యొక్క పాలసీ, ప్రణాళిక, అభివృద్ధి, ఎగుమతి ప్రమోషన్ & నియంత్రణకు బాధ్యత వహించే భారత ప్రభుత్వ జాతీయ ఏజెన్సీ. ఇది వస్త్రాలు, దుస్తులు & హస్తకళల తయారీకి వెళ్ళే అన్ని సహజ, కృత్రిమ & సెల్యులోసిక్ ఫైబర్‌లను కలిగి ఉంటుంది.
ప్రస్తుత జౌళి శాఖ మంత్రి గిరిరాజ్ సింగ్.[1]
మంత్రిత్వ శాఖ ప్రధాన విధులు
మార్చు- టెక్స్‌టైల్ పాలసీ & కోఆర్డినేషన్
- మానవ నిర్మిత ఫైబర్/ ఫిలమెంట్ నూలు పరిశ్రమ
- పత్తి వస్త్ర పరిశ్రమ
- జనపనార పరిశ్రమ
- సిల్క్ & సిల్క్ టెక్స్‌టైల్ పరిశ్రమ
- ఉన్ని & ఉన్ని పరిశ్రమ
- వికేంద్రీకృత పవర్లూమ్ రంగం
- ఎగుమతి ప్రమోషన్
- ప్రణాళిక & ఆర్థిక విశ్లేషణ
సంస్థలు
మార్చుఅనుబంధ కార్యాలయాలు
మార్చు- హ్యాండ్ లూమ్స్ డెవలప్‌మెంట్ కమీషనర్ కార్యాలయం
- హస్తకళల అభివృద్ధి కమీషనర్ కార్యాలయం
సబార్డినేట్ కార్యాలయాలు
మార్చు- టెక్స్‌టైల్ కమీషనర్ కార్యాలయం
- జూట్ కమీషనర్ కార్యాలయం
- నేషనల్ టెక్స్‌టైల్ కార్పొరేషన్ లిమిటెడ్ (NTC)
- బ్రిటిష్ ఇండియా కార్పొరేషన్ లిమిటెడ్ (BIC)
- కాటన్ కార్పొరేషన్ ఆఫ్ ఇండియా లిమిటెడ్ (CCI)
- జూట్ కార్పొరేషన్ ఆఫ్ ఇండియా (JCI)
- నేషనల్ జ్యూట్ మ్యానుఫ్యాక్చర్స్ కార్పొరేషన్ లిమిటెడ్ (NJMC)
- సెంట్రల్ కుటీర పరిశ్రమల కార్పొరేషన్ (CCIC)
- నేషనల్ హ్యాండ్లూమ్ డెవలప్‌మెంట్ కార్పొరేషన్ లిమిటెడ్ (NHDC)
- జనపనార తయారీదారుల అభివృద్ధి మండలి
- సెంట్రల్ సిల్క్ బోర్డ్
- టెక్స్‌టైల్ కమిటీ
- చెల్లింపుల కమిషనర్
- నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఫ్యాషన్ టెక్నాలజీ (NIFT)
సలహా సంస్థలు
మార్చు- డెవలప్‌మెంట్ కౌన్సిల్ ఫర్ టెక్స్‌టైల్ ఇండస్ట్రీ
- కో-ఆర్డినేషన్ కౌన్సిల్ ఫర్ టెక్స్‌టైల్ రీసెర్చ్ అసోసియేషన్స్
- టెక్స్‌టైల్స్ ఎక్స్‌పోర్ట్ ప్రమోషన్ కౌన్సిల్ కో-ఆర్డినేషన్ కమిటీ
అటానమస్ బాడీస్
మార్చు- సెంట్రల్ వుల్ డెవలప్‌మెంట్ బోర్డ్
- నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఫ్యాషన్ టెక్నాలజీ (NIFT)
- సర్దార్ వల్లభాయ్ పటేల్ ఇంటర్నేషనల్ స్కూల్ ఆఫ్ టెక్స్‌టైల్స్ & మేనేజ్‌మెంట్ , కోయంబత్తూరు
- ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ హ్యాండ్లూమ్ టెక్నాలజీ
కేబినెట్ మంత్రులు
మార్చు- గమనిక: MoS, I/C – రాష్ట్ర మంత్రి (స్వతంత్ర బాధ్యత)
| నం. | ఫోటో | మంత్రి
(జనన-మరణ) నియోజకవర్గం |
పదవీకాలం | పార్టీ | మంత్రిత్వ శాఖ | ప్రధాన మంత్రి | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| నుండి | వరకు | కాలం | |||||||
| సరఫరా & జౌళి శాఖ మంత్రి | |||||||||
| 1 | చంద్రశేఖర్ సింగ్
(1927–1986) బంకా (MoS, I/C) ఎంపీ |
30 మార్చి
1985 |
25 సెప్టెంబర్
1985 |
179 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (I) | రాజీవ్ II | రాజీవ్ గాంధీ | ||
| జౌళి శాఖ మంత్రి | |||||||||
| 2 | .jpg)
|
ఖుర్షీద్ ఆలం ఖాన్
(1919–2013) ఫరూఖాబాద్ ఎంపీ (MoS, I/C) |
15 నవంబర్
1985 |
22 అక్టోబర్
1986 |
341 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (I) | రాజీవ్ II | రాజీవ్ గాంధీ | |
| 3 | .jpg)
|
రామ్ నివాస్ మిర్ధా
(1924–2010) బార్మర్ (MoS, I/C 15 ఫిబ్రవరి 1988 వరకు) ఎంపీ |
22 అక్టోబర్
1986 |
2 డిసెంబర్
1989 |
3 సంవత్సరాలు, 41 రోజులు | ||||
| 4 | 
|
శరద్ యాదవ్
(1947–2023) బదౌన్ ఎంపీ |
6 డిసెంబర్
1989 |
10 నవంబర్
1990 |
339 రోజులు | జనతాదళ్ | విశ్వనాథ్ | విశ్వనాథ్ ప్రతాప్ సింగ్ | |
| 5 | .JPG)
|
హుక్మ్‌దేవ్ నారాయణ్ యాదవ్
(జననం 1939) సీతామర్హి ఎంపీ |
21 నవంబర్
1990 |
21 జూన్
1991 |
212 రోజులు | సమాజ్‌వాదీ జనతా పార్టీ (రాష్ట్రీయ) | చంద్ర శేఖర్ | చంద్ర శేఖర్ | |
| 6 | 
|
అశోక్ గెహ్లాట్
(జననం 1951) జోధ్‌పూర్ ఎంపీ (MoS, I/C) |
21 జూన్
1991 |
18 జనవరి
1993 |
1 సంవత్సరం, 211 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (I) | రావు | పివి నరసింహారావు | |
| 7 | గడ్డం వెంకటస్వామి
(1929–2014) పెద్దపల్లి ఎంపీ (MoS, I/C 10 ఫిబ్రవరి 1995 వరకు) |
18 జనవరి
1993 |
15 సెప్టెంబర్
1995 |
2 సంవత్సరాలు, 240 రోజులు | |||||
| 8 | 
|
కమల్ నాథ్
(జననం 1946) చింద్వారా ఎంపీ (MoS, I/C) |
15 సెప్టెంబర్
1995 |
20 ఫిబ్రవరి
1996 |
158 రోజులు | ||||
| 9 | గడ్డం వెంకటస్వామి
(1929–2014) పెద్దపల్లి ఎంపీ |
20 ఫిబ్రవరి
1996 |
16 మే
1996 |
86 రోజులు | |||||
| – | .jpg)
|
అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి
(1924–2018) లక్నో ఎంపీ (ప్రధాని) |
16 మే
1996 |
1 జూన్
1996 |
16 రోజులు | భారతీయ జనతా పార్టీ | వాజ్‌పేయి ఐ | అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి | |
| – | 
|
హెచ్‌డి దేవెగౌడ
(జననం 1933) ఎన్నిక కాలేదు (ప్రధాని) |
1 జూన్
1996 |
29 జూన్
1996 |
28 రోజులు | జనతాదళ్ | దేవెగౌడ | హెచ్‌డి దేవెగౌడ | |
| 10 | 
|
RL జాలప్ప
(1925–2021) చిక్కబల్లాపూర్ ఎంపీ (MoS, I/C 6 జూలై 1996 వరకు) |
29 జూన్
1996 |
21 ఏప్రిల్
1997 |
1 సంవత్సరం, 205 రోజులు | ||||
| 21 ఏప్రిల్
1997 |
20 జనవరి
1998 |
గుజ్రాల్ | IK గుజ్రాల్ | ||||||
| 11 | బొల్లా బుల్లి రామయ్య
(1926–2018) ఏలూరు ఎంపీ (MoS, I/C) |
20 జనవరి
1998 |
19 మార్చి
1998 |
58 రోజులు | తెలుగుదేశం పార్టీ | ||||
| 12 | దస్త్రం:Kashiram Rana.jpg | కాశీరామ్ రాణా
(1938–2012) సూరత్ ఎంపీ |
19 మార్చి
1998 |
13 అక్టోబర్
1999 |
5 సంవత్సరాలు, 66 రోజులు | భారతీయ జనతా పార్టీ | వాజ్‌పేయి II | అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి | |
| 13 అక్టోబర్
1999 |
24 మే
2003 |
వాజ్‌పేయి III | |||||||
| 13 | 
|
సయ్యద్ షానవాజ్ హుస్సేన్
(జననం 1968) కిషన్‌గంజ్ ఎంపీ |
24 మే
2003 |
22 మే
2004 |
364 రోజులు | ||||
| 14 | 
|
శంకర్‌సింగ్ వాఘేలా
(జననం 1940) కపద్వాంజ్ ఎంపీ |
23 మే
2004 |
22 మే
2009 |
4 సంవత్సరాలు, 364 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | మన్మోహన్ ఐ | మన్మోహన్ సింగ్ | |
| 15 | 
|
దయానిధి మారన్
(జననం 1966) చెన్నై సెంట్రల్ ఎంపీ |
28 మే
2009 |
12 జూలై
2011 |
2 సంవత్సరాలు, 45 రోజులు | ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగం | మన్మోహన్ II | ||
| 16 | 
|
ఆనంద్ శర్మ
(జననం 1953) రాజస్థాన్ రాజ్యసభ ఎంపీ |
12 జూలై
2011 |
17 జూన్
2013 |
1 సంవత్సరం, 340 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | |||
| 17 | .jpg)
|
కావూరి సాంబశివరావు
(జననం 1943) ఏలూరు ఎంపీ |
17 జూన్
2013 |
3 ఏప్రిల్
2014 |
290 రోజులు | ||||
| (16) |
|
ఆనంద్ శర్మ
(జననం 1953) రాజస్థాన్ రాజ్యసభ ఎంపీ |
3 ఏప్రిల్
2014 |
26 మే
2014 |
53 రోజులు | ||||
| 18 | .jpg)
|
సంతోష్ కుమార్ గంగ్వార్
(జననం 1948) బరేలీ ఎంపీ (MoS, I/C) |
26 మే
2014 |
5 జూలై
2016 |
2 సంవత్సరాలు, 40 రోజులు | భారతీయ జనతా పార్టీ | మోదీ ఐ | నరేంద్ర మోదీ | |
| 19 | 
|
స్మృతి ఇరానీ
(జననం 1976) గుజరాత్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ , 2019 నుంచి అమేథీ ఎంపీగా 2019 వరకు ఎంపీగా ఉన్నారు. |
5 జూలై
2016 |
30 మే
2019 |
5 సంవత్సరాలు, 2 రోజులు | ||||
| 31 మే
2019 |
7 జూలై
2021 |
మోడీ II | |||||||
| 20 | 
|
పీయూష్ గోయల్
(జననం 1964) మహారాష్ట్రకు రాజ్యసభ ఎంపీ |
7 జూలై
2021 |
9 జూన్
2024 |
2 సంవత్సరాలు, 338 రోజులు | ||||
| 21 | .JPG)
|
గిరిరాజ్ సింగ్
(జననం 1957) బెగుసరాయ్ ఎంపీ |
10 జూన్
2024 |
మోడీ III | |||||
సహాయ మంత్రులు
మార్చు| నం. | ఫోటో | మంత్రి
(జనన-మరణ) నియోజకవర్గం |
పదవీకాలం | పార్టీ | మంత్రిత్వ శాఖ | ప్రధాన మంత్రి | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| నుండి | వరకు | కాలం | |||||||
| 1 | రఫీక్ ఆలం
(1929–2011) బీహార్ రాజ్యసభ ఎంపీ |
25 జూన్
1988 |
4 జూలై
1989 |
1 సంవత్సరం, 9 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (I) | రాజీవ్ II | రాజీవ్ గాంధీ | ||
| 2 | 
|
సరోజ్ ఖాపర్డే మహారాష్ట్రకు
రాజ్యసభ ఎంపీ |
4 జూలై
1989 |
2 డిసెంబర్
1989 |
151 రోజులు | ||||
| 3 | జింగీ ఎన్. రామచంద్రన్
(జననం 1944) తిండివనం ఎంపీ |
13 అక్టోబర్
1999 |
30 సెప్టెంబర్
2000 |
353 రోజులు | మరుమలార్చి ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగం | వాజ్‌పేయి III | అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి | ||
| 4 | 
|
వి.ధనంజయ్ కుమార్
(1951–2019) మంగళూరు ఎంపీ |
30 సెప్టెంబర్
2000 |
1 జూలై
2002 |
1 సంవత్సరం, 274 రోజులు | భారతీయ జనతా పార్టీ | |||
| 5 | 
|
బసనగౌడ పాటిల్ యత్నాల్
(జననం 1963) బీజాపూర్ ఎంపీ |
1 జూలై
2002 |
8 సెప్టెంబర్
2003 |
1 సంవత్సరం, 69 రోజులు | ||||
| (3) | జింగీ ఎన్. రామచంద్రన్
(జననం 1944) తిండివనం ఎంపీ |
8 సెప్టెంబర్
2003 |
30 డిసెంబర్
2003 |
113 రోజులు | మరుమలార్చి ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగం | ||||
| 6 | 
|
EVKS ఇలంగోవన్
(జననం 1948) గోబిచెట్టిపాళయం ఎంపీ |
29 జనవరి
2006 |
22 మే
2009 |
3 సంవత్సరాలు, 113 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | మన్మోహన్ ఐ | మన్మోహన్ సింగ్ | |
| 7 | .jpg)
|
పనబాక లక్ష్మి
(జననం 1958) బాపట్ల ఎంపీ |
28 మే
2009 |
31 అక్టోబర్
2012 |
3 సంవత్సరాలు, 156 రోజులు | మన్మోహన్ II | |||
| 8 | 
|
అజయ్ తమ్తా
(జననం 1972) అల్మోరా ఎంపీ |
5 జూలై
2016 |
30 మే
2019 |
2 సంవత్సరాలు, 329 రోజులు | భారతీయ జనతా పార్టీ | మోదీ ఐ | నరేంద్ర మోదీ | |
| 9 | .jpg)
|
దర్శన జర్దోష్
(జననం 1961) సూరత్ ఎంపీ |
7 జూలై
2021 |
9 జూన్
2024 |
2 సంవత్సరాలు, 338 రోజులు | భారతీయ జనతా పార్టీ | మోడీ II | ||
| 10 | .jpg)
|
పబిత్ర మార్గరీటా
(జననం 1974) అస్సాంకు రాజ్యసభ ఎంపీ |
10 జూన్
2024 |
మోడీ III | |||||
మూలాలు
మార్చు- ↑ Desk, Internet (5 July 2016). "Javdekar gets HRD, Irani shifted to Textiles". The Hindu – via www.thehindu.com.
- ↑ "Public Sector Undertakings". Ministry of Textiles. Archived from the original on 22 February 2014. Retrieved 2013-09-16.
- ↑ "STATUTORY BODIES". Ministry of Textiles. Archived from the original on 22 February 2014. Retrieved 2013-09-16.