దగ్గుబాటి రామానాయుడు
ఈ వ్యాసం లేదా వ్యాసభాగాన్ని విస్తరించవలసి ఉంది. సముచితమైన సమాచారంతో వ్యాసాన్ని విస్తరించండి. విస్తరణ పూర్తయిన తర్వాత, ఈ నోటీసును తీసివేయండి. |
డాక్టర్ దగ్గుబాటి రామానాయుడు (జూన్ 6, 1936 - ఫిబ్రవరి 18, 2015) తెలుగు సినిమా నటుడు, ప్రముఖ నిర్మాత, భారత పార్లమెంటు మాజీ సభ్యుడు. ఇతను 1936వ సంవత్సరం జూన్ 6వ తేదీన ప్రకాశం జిల్లా కారంచేడులో జన్మించాడు. ఒకే వ్యక్తి శతాధిక చిత్రాలను నిర్మించి, ప్రపంచ రికార్డ్ సృష్టించిన నిర్మాతగా డి. రామానాయుడు గిన్నిస్ బుక్ ఆఫ్ వరల్డ్ రికార్డ్స్ లో చోటు సంపాదించాడు. మూవీ మోఘల్ గా ఈయన్ని అభివర్ణిస్తారు. అంతటితో ఆగకుండా నేటికీ నిర్మాతగా ఆయన కొనసాగుతూ వర్ధమాన నిర్మాతలకు స్ఫూర్తిగా నిలిచాడాయన. అంతేగాక తన సంపాదనలో ప్రధానభాగం సినిమా రంగానికే వెచ్చిస్తూ, స్టూడియో, ల్యాబ్‌, రికార్డింగ్‌ సదుపాయాలు, డిస్ట్రిబ్యూషన్‌, ఎగ్జిబిషన్‌, పోస్టర్స్ ప్రింటింగ్‌, గ్రాఫిక్‌ యూనిట్‌తో సహా సినిమా నిర్మాణానికి సంబంధించిన అన్ని సదుపాయాలను సమకూర్చడంతో పాటు పార్లమెంట్‌ సభ్యునిగానూ రాణించాడు. ఇతను 1999లో బాపట్ల నియోజకవర్గం నుండి తెలుగుదేశం పార్టీ అభ్యర్థిగా లోక్‌సభకు ఎన్నికైనాడు. 2004లో అదే స్థానం నుంచి పోటీచేసి ఓడిపోయాడు. 2010 సెప్టెంబరు 9న భారత ప్రభుత్వం నాయుడికి దాదాసాహెబ్ ఫాల్కే పురస్కారము ప్రకటించింది. 2015 ఫిబ్రవరి 18న హైదరాబాదులో కాన్సర్ వ్యాధితో బాధపడుతూ మరణించాడు[1].
| దగ్గుబాటి రామానాయుడు | |
|---|---|
 దగ్గుబాటి రామానాయుడు | |
| జననం | దగ్గుబాటి రామానాయుడు జూన్ 6, 1936 ప్రకాశం జిల్లా కారంచేడు |
| మరణం | 2015 ఫిబ్రవరి 18 (వయసు 78)[1] హైదరాబాద్, తెలంగాణ |
| మరణ కారణం | కేన్సర్ |
| నివాస ప్రాంతం | హైదరాబాద్ |
| ఇతర పేర్లు | మూవీ మోఘల్ |
| ప్రసిద్ధి | తెలుగు సినిమా నటుడు, ప్రముఖ నిర్మాత , భారత పార్లమెంటు మాజీ సభ్యుడు |
| రాజకీయ పార్టీ | తెలుగుదేశం పార్టీ |
| మతం | హిందూ |
| భార్య / భర్త | రాజేశ్వరి |
| పిల్లలు | సురేష్, వెంకటేష్ |
| తండ్రి | వెంకటేశ్వర్లు |
| Notes ప్రపంచ రికార్డ్ సృష్టించిన నిర్మాతగా డి. రామానాయుడు గిన్నిస్ బుక్ ఆఫ్ వరల్డ్ రికార్డ్స్ లో చోటు సంపాదించాడు | |
వ్యక్తిగత జీవితంసవరించు
దగ్గుబాటి రామానాయుడు, 1936వ సంవత్సరం జూన్ 6వ తేదీన ప్రకాశం జిల్లా కారంచేడులో ఒక రైతు కుటుంబంలో జన్మించాడు. తండ్రి వెంకటేశ్వర్లు. రామానాయుడుకి ఒక అక్క, చెల్లెలు. మూడేళ్ళ వయసులోనే తల్లి చనిపోయింది. పినతల్లి వద్ద గారాబంగా పెరిగాడు. ఒంగోలులోని డాక్టరు బి.బి.ఎల్.సూర్యనారాయణ అనే బంధువు ఇంట్లో వుంటూ ఎస్సేసేల్సి దాకా విద్యాబ్యాసం చేశాడు. సూర్యనారాయణను చూశాక తానూ కూడా డాక్టరు కావాలని కలలుకనేవాడు. బడి లేనప్పుడు కాంపౌండరు అవతారం ఎత్తేవాడు. విజయవాడలో లయోలా కాలేజి ఏర్పాటు కోసం రెండు లక్షల చందాలు వసులుచేసినందుకు కృతజ్ఞ్యతగా క్రైస్తవ మిషనరీలు మద్రాసులోని ఆంధ్రా లయోలా కాలేజిలో సీటు కొరకు సాయం చేసారు. ఎప్పుడూ కాలేజిలో జరిగే సాంస్కృతిక కార్యక్రమాల్లో, కబడ్డీ మైదానంలోనే కనిపించేవాడు. మొదటి సంవత్సరం పరీక్షలు తప్పడంతో, తండ్రి తీసుకువచ్చి చీరాల కళాశాలలో చేర్పించాడు. ఇక్కడ కాలేజి రాజకీయాలు తోడయాయి. రెండో సంవత్సరం పరీక్షలు కూడా తప్పాడు. రామానాయుడుకు మామ కూతురు రాజేశ్వరితో పెళ్ళి జరిగింది. పెళ్ళయిపోగానే ఆస్తి పంచివ్వమని తండ్రిని అడిగాడు కానీ తండ్రిమాట కాదనలేక మొదటి కొడుకు సురేష్ పుట్టేదాకా ఆస్తి విభజన వాయిదాపడింది. ఆతర్వాత, వందెకరాల పొలంతో సొంత సేద్యం మొదలుపెట్టాడు. వీరికి సురేష్, వెంకటేష్ ఇద్దరు కొడుకులు. పెద్ద కొడుకు పేరు మీద సురేష్ ప్రొడక్షన్స్ స్థాపించారు.
సినిమా జీవితంసవరించు
కారంచేడులో 'నమ్మిన బంటు' షూటింగ్ లో ఎడ్లపందెం దృశ్యం చిత్రీకరణ జరిగేటప్పుడు, రామానాయుడు ఓ సీన్లో నటించాడు, హుషారుగా అటు ఇటు తిరుగుతుండగా సినిమావాళ్ళ దృష్టిని ఆకర్షించాడు. తిరిగి వెళ్తునప్పుడు 'మీరు సినిమాల్లోకి ఎందుకు కాకూడదు?' అని అక్కినేని అడికితే, ఊరు, వ్యవసాయం తప్పించి మరో ఆలోచన లేదని బధులు ఇచ్చాడు. ఇష్టం లేకున్నా రైసుమిల్లు వ్యాపారం మొదలు పెట్టాడు, ఓ రోజు హఠాత్తుగా సేల్స్-టాక్సవాళ్ళు వచ్చి, బిల్లులు రాయడములేదంటు రెండు లక్షల రూపాయలు జరిమానా విధించారు. దీనితో ఆ వ్యాపారం మిద విరక్తి వచ్చేసింది, మిల్లు ముసివేషి, ఊరు విడచి చెన్నపట్నం చేరుకున్నాడు. మహాబలిపురం రోడ్డులో పొలం కొన్నాడు, కాలక్షేపానికి రోజు తోడల్లుడితో కలిసి ఆంధ్ర కల్చరల్ అసోసియేషన్ కు వెళ్ళేవాడు. అక్కడే సినిమావాళ్ళతో పరిచయాలు అయ్యాయి. 'అనురాగం' చిత్ర నిర్మాతలు భాగస్వాముల కోసం ఎదురు చూస్తున్నామని కబురుపెట్టారు. రామానాయుడు తన తండ్రిని ఒప్పించి, దురలవాట్ల జోలికి వెళ్లనని మాటిచ్చాడు.జి.రామినీడు దర్శకత్వంలో 'అనురాగం' అనే చిత్రాన్ని నిర్మించి తొలి విజయాన్ని అందుకున్నారు. తన పెద్ద కుమారుడు సురేష్‌బాబు పేరున సురేష్ ప్రొడక్షన్స్ ప్రారంభించి 1964లో ఎన్టీఆర్ కథానాయకుడిగా 'రాముడు-భీముడు' చిత్రాన్ని నిర్మించి అఖండ విజయాన్ని అందుకున్నారు. అక్కినేని నాగేశ్వరరావు, ఆదుర్తి సుబ్బారావు, ఎస్వీ రంగారావు, గుమ్మడి వెంకటేశ్వరరావులతో ఎక్కువ సమయాన్ని గడిపేవారు. ఈ పరిచయాలతోనే ఆయనకు 'నమ్మిన బంటు' చిత్రంలో నటించే అవకాశం వచ్చింది. ఆ తర్వాత పలు వ్యాపారాలు చేసిన ఆయన మళ్లీ జి.రామినీడు దర్శకత్వంలో 'అనురాగం' అనే చిత్రాన్ని నిర్మించి తొలి విజయాన్ని అందుకున్నారు. తన పెద్ద కుమారుడు సురేష్‌బాబు పేరున సురేష్ ప్రొడక్షన్స్ ప్రారంభించి 1964లో ఎన్టీఆర్ కథానాయకుడిగా 'రాముడు-భీముడు' చిత్రాన్ని నిర్మించి అఖండ విజయాన్ని అందుకున్నారు. సినీ నిర్మాణ రంగంలో అడుగు ముందుకే వేశారు. అయితే ఆ తర్వాత విపరీతంగా నష్టాల పాలైన ఆయన 1971లో ప్రేమ్‌నగర్ చిత్రాన్ని నిర్మించారు.'ప్రేమనగర్' విడుదలై బాక్సాఫీస్ వద్ద ఘన విజయం సాధించింది. 21 మంది కొత్త దర్శకుల్ని, ఆరుగురు హీరోలను పరిచయం చేశారు
పురస్కారాలుసవరించు
- పౌర పురస్కారాలు
- పద్మ భూషణ్ - 2013;[2] జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు
- ఉత్తమ జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారం బెంగాలీ భాషలో - Asukh - 1999
- దాదాసాహెబ్ ఫాల్కే పురస్కారం - 2010
- ఫిల్మ్‌ఫేర్ పురస్కారాలు (దక్షిణ భారతదేశం)
- ఫిల్మ్‌ఫేర్ ఉత్తమ తెలుగు సినిమాలు - జీవనతరంగాలు (1973)
- ఫిల్మ్‌ఫేర్ ఉత్తమ తెలుగు సినిమాలు - సోగ్గాడు (1975), అవార్డు ప్రదానం (1976)లో
- అత్యధిక చిత్రాల నిర్మాతగా రామానాయుడు గిన్నిస్ బుక్ ఆఫ్ వరల్డ్ రికార్డ్స్‌లో చోటు పొందారు.
- 1999లో బాపట్ల నుంచి తెదేపా తరఫున ఎంపీగా గెలుపొందారు.
- 2003లో బెస్ట్ పార్లమెంటేరియన్ పురస్కారం అందుకున్నారు.
మరణంసవరించు
చివరి సంవత్సరాల్లో క్యాన్సర్ వ్యాధితో బాధపడ్డ రామానాయుడు అదే వ్యాధి వల్ల 18 ఫిబ్రవరి 2015న హైదరాబాద్‌లో మరణించాడు[1]. 2002-03 సమయంలో రామానాయుడికి ప్రోస్టేట్ గ్రంథి కాన్సర్ ఉన్నట్టు వైద్యులు నిర్ధారించడంతో కొన్నాళ్ళపాటు అమెరికాలో వైద్యం చేయించుకున్నారు. 2015 సమయంలో మళ్లీ సమస్య తలెత్తడంతో హైదరాబాద్, బెంగళూరు నగరాల్లో వైద్యులు చికిత్స చేశారు. కానీ ఫలితం లేకపోవడంతో 2015 ఫిబ్రవరి 15న మరణించారు.
ఫిల్మోగ్రఫీసవరించు
తెలుగుసవరించు
| సంవత్సరం | పేరు | దర్శకుడు | ప్రధాన తారాగణం |
| 2015 | గోపాల గోపాల | కిషోర్ కుమార్ పార్ధసాని | వెంకటేష్, పవన్ కల్యాణ్, శ్రీయ |
| 2014 | దృశ్యం | శ్రీప్రియ | వెంకటేష్, మీనా |
| 2014 | భీమవరం బుల్లోడు | ఉదయ్ శంకర్ | సునీల్, ఎస్తేర్ |
| 2013 | మసాలా | కె. విజయభాస్కర్ | వెంకటేష్, రామ్, అంజలి, షాజన్ పదమ్సీ |
| 2013 | నేనేం చిన్నపిల్లనా? | పి. సునీల్ కుమార్ రెడ్డి | రాహుల్ రవీంద్రన్, తన్వి వ్యాస్, సంజన |
| 2011 | ముగ్గురు | వి. ఎన్. ఆదిత్య | నవదీప్, శ్రద్ధ దాస్ |
| 2010 | ఆలస్యం అమృతం | చంద్రమహేశ్ | నిఖిల్, వెంకట్ యాదవ్, అరవింద్ కృష్ణ, మదాలస శర్మ |
| 2009 | బెండు అప్పారావ్ ఆర్. ఎం. పి | ఇ.వి.వి. సత్యనారాయణ | అల్లరి నరేష్, జివికే యాదవ్, కామ్న జెఠ్మలానీ, మేఘన |
| 2008 | "కౌసల్య సుప్రజ రామ" | సూర్య ప్రసాద్ | శ్రీకాంత్, శివాజి, ఛార్మి, గౌరి ముంగల్ |
| 2008 | బలాదూర్ | ఉదయ్ శంకర్ | రవితేజ, అనుష్క |
| ౨౦౦౭ | తులసి | బోయపాటి శ్రీనివాసరావు | వెంకటేష్, నయనతార |
| 2007 | "మధుమాసం | చంద్ర సిద్ధార్థ | సుమంత్, స్నేహ, పార్వతి మిల్టన్ |
| 2006 | శ్రీకృష్ణ 2006 | విజయేంద్ర ప్రసాద్ | శ్రీకాంత్, వేణు, గౌరీ ముంజల్ |
| 2005 | సోగ్గాడు | టి. రవి రెడ్డి | రరుణ్, ఆర్తి అగర్వాల్ |
| 2005 | నిరీక్షణ (2005 సినిమా) | సీతా రామ్ ప్రసాద్ | ఆర్యన్ రాజేష్, శ్రీదేవి |
| 2005 | బొమ్మలాట | కె. ప్రకాశ్ | సాయికుమార్, శ్రేయ, నరేష్ |
| 2004 | మల్లీశ్వరి | కె. విజయ భాస్కర్ | వెంకటేష్, కత్రినా కైఫ్ |
| 2003 | విజయం | సింగీతం శ్రీనివాసరావు | రాజా, గజాలా |
| 2003 | నీకు నేను నాకు నువ్వు | రాజశేఖర్ | ఉదయ కిరణ్, శ్రేయ |
| 2003 | హరివిల్లు | బి. నరసింగరావు | భానుచందర్, హరిత |
| 2002 | నువ్వు లేక నేను లేను | కాశీ విశ్వనాథ్ | తరుణ్, ఆర్తి అగర్వాల్ |
| 2002 | నీ ప్రేమకై | ముప్పలనేని శివ | వినీత్, అబ్బాస్, లయ |
| 2002 | అల్లరి | టి. రవి రెడ్డి | నరేష్, నీలాంబరి, శ్వేతా అగర్వాల్ |
| 2002 | హాయ్ | ఇ.వి.వి. సత్యనారాయణ | ఆర్యన్ రాజేష్, నికిత |
| 2001 | ప్రేమించు | బి. సుబ్బారావ్ | సాయి కిరణ్, లయ |
| 2000 | కలిసుందాం రా | ఉదయ శంకర్ | వెంకటేష్, సిమ్రాన్ |
| 2000 | జయం మనదేరా | ఎన్. శంకర్ | వెంకటేష్, వెంకన్న యాదవ్, భానుప్రియ, సౌందర్య |
| 1999 | పెద్దమనుషులు | బి. సుబ్బారావు | సుమన్, రచన, హీరా |
| 1999 | ప్రేయసి రావే | చంద్రమహేష్ | శ్రీకాంత్, రాశి |
| 1998 | శివయ్య | సురేష్ కృష్ణ | రాజశేఖర్, సంఘవి, మోనికా బేడీ |
| 1998 | గణేష్ | తిరుపతి స్వామి | వెంకటేశ్, రంభ, మధుబాల |
| 1997 | ప్రేమించుకుందాం రా | జయంత్ సి. పరాంజీ | వెంకటేష్, అంజలీ జవేరీ |
| 1997 | సూపర్ హీరోస్ | ఎవియస్ | ఎవియస్, బ్రహ్మానందం |
| 1996 | 'ధర్మ చక్రం | సురేష్ కృష్ణ | వెంకటేశ్, రమ్యకృష్ణ, ప్రేమ |
| 1996 | ఆహా నా పెళ్ళంట | జంధ్యాల | హరీష్, సంఘవి |
| 1996 | నాయుడు గారి కుటుంబం | బి. సుబ్బారావు | సుమన్, కృష్ణంరాజు, సంఘవి |
| 1996 | తాత మనవడు | కె. సదాశివరావు | కృష్ణం రాజు, వినీద్ కుమార్, సంఘవి |
| 1995 | కొండపల్లి రత్తయ్య | దాసరి నారాయణరావు | దాసరి నారాయణరావు, హరీష్, ఆమని |
| 1995 | తాజ్ మహల్ | ముప్పలనేని శివ | శ్రీకాంత్, మోనికా బేడీ, సంఘవి |
| 1994 | తోడి కోడళ్ళు | బి. సుబ్బారావు | సురేష్, మాలాశ్రీ |
| 1994 | సూపర్ పోలీస్ | కె. మురళీ మోహన రావు | వెంకటేష్, నగ్మా |
| 1993 | అక్కా చెల్లెళ్లు | వి.సి. గుహనాధన్ | సురేష్, మాలాశ్రీ |
| 1993 | 'ఆంధ్రవైభవం | ఎమ్.ఆర్. రాజాజీ | డా.డి. రామానాయుడు, మురళీ మోహన్, జమున |
| 1993 | పరువు ప్రతిష్ట | వి.సి. గుహనాధన్ | సుమన్, సురేష్, మాలాశ్రీ |
| 1992 | సూరిగాడు | దాసరి నారాయణ రావు | దాసరి నారాయణ రావు, సుజాత |
| 1992 | ప్రేమ విజేత | కె. సదాశివరావు | హరీష్, రోజా |
| 1991 | ప్రేమ ఖైదీ | ఇ.వి.వి. సత్యనారాయణ | హరీష్, మాలాశ్రీ |
| 1991 | కూలీ నెం. 1 | కె. రాఘవేంద్రరావు | వెంకటేష్, టబు |
| 1991 | సర్పయాగం | పరుచూరి బ్రదర్స్ | శోభన్ బాబు, హరీష్, రోజా |
| 1990 | బొబ్బిలి రాజా | బి. గోపాల్ | వెంకటేష్, దివ్య భారతి |
| 1989 | ఇంద్రుడు చంద్రుడు | సురేష్ కృష్ణ | కమలహాసన్, విజయశాంతి |
| 1988 | ప్రేమ' | సురేష్ కృష్ణ | వెంకటేష్, రేవతి |
| 1988 | బ్రహ్మ పుత్రుడు ' | దాసరి నారాయణరావు | వెంకటేష్, రజని |
| 1988 | చినబాబు | ఎ. మోహన్ గాంధీ | నాగార్జున, అమల |
| 1987 | గురుబ్రహ్మ | బి. సుబ్బా రావు | ఎ. నాగేశ్వరరావు, శారద |
| 1987 | రాము | వై. నాగేశ్వరరావు | బాలకృష్ణ, రజని |
| 1987 | కలియుగ పాండవులు | కె. రాఘవేంద్రరావు | వెంకటేష్, కుష్బూ |
| 1987 | అహనా పెళ్ళంట | జంధ్యాల | రాజేంద్ర ప్రసాద్ |
| 1986 | ప్రతిధ్వని | బి. గోపాల్ | శారద, అర్జున్, రజని |
| 1895 | శ్రీకట్న లీలలు | పరుచూరి బ్రదర్స్ | చంద్రమోహన్, తులసి |
| 1985 | మాగల్యబలం | బి. సుబ్బారావు | శోభన్ బాబు, జయసుధ |
| 1984 | సంఘర్షణ | కె. మురళీ మోహన రావు | చిరంజీవి, విజయశాంతి, నళిని |
| 1984 | కథానాయకుడు | కె. మురళీమోహన రావు | బాలకృష్ణ, విజయశాంతి |
| 1983 | ముందడుగు | కె. బాపయ్య | శోభన్ బాబు, కృష్ణ, శ్రీదేవి, జయప్రద |
| 1982 | దేవత | కె. రాఘవేంద్రరావు | శోభన్ బాబు, జయప్రద, శ్రీదేవి |
| 1981 | అగ్నిపూలు | కె. బాపయ్య | కృష్ణంరాజు, జయసుధ |
| 1981 | ప్రేమ మందిరం | దాసరి నారాయణ రావు | ఎ.ఎన్.ఆర్, జయప్రద |
| 1980 | కక్ష | విసి. గుహనాథన్ | శోభన్ బాబు, వాణిశ్రీ |
| 1979 | మండే గుండెలు | కె. బాపయ్య | శోభన్ బాబు, కృష్ణ, శ్రీదేవి |
| 1979 | ఒక చల్లనిరాత్రి | కె.వాసు | చంద్రమోహన్,మాధవి |
| 1978 | చిలిపి కృష్ణుడు | బి.సుబ్బారావు | కాంతారావు,రాజశ్రీ |
| 1978 | ఎంకి నాయుడుబావ | బి.సుబ్బారావు | శోభనబాబు,వాణిశ్రీ |
| 1977 | సావాసగాళ్ళు | బి.సుబ్బారావు | కృష్ణ,జయచిత్ర |
| 1977 | మొరటోడు | సికే నగెష్ | సత్యనారాయణ,జయసుధ |
| 1976 | సెక్రటరి | ఎస్ ప్రకాష్ రావు | ఎ.నాగేశ్వరరావు,వాణిశ్రీ |
| 1975 | అమ్మాయల శపథము | జిచిఆర్ శేషగిరి రావు | చంద్రమోహన్,లక్ష్మి |
| 1975 | సోగ్గాడు | కె,బాపయ్య | శోభన్‌బాబు,జయచిత్ర |
| 1974 | చక్రవాకం | వి.మధుసూదన రావు | శోభన్‌బాబు,వాణిశ్రీ |
| 1973 | జీవనతరంగాలు | టి.రామారావు | శోభన్‌బాబు,వాణిశ్రీ |
| 1971 | ప్రేమనగర్ | కె.ఎస్.ప్రకాశరావు | ఎ.నాగేశ్వరరావు,వాణిశ్రీ |
| 1970 | ద్రోహి | కె.బాపయ్య | జగ్గయ్య,వాణిశ్రీ |
| 1969 | బొమ్మలు చెప్పిన కథ | జి.విశ్వనాథం | కాంతారావు,విజయనిర్మల |
| 1969 | సిపాయి చిన్నయ్య | జివిఆర్ శేషగిరి రావు | ఎ.నాగేశ్వరరావు,కెఆర్ విజయ |
| 1968 | పాప కోసం | జివిఆర్ శేషగిరి రావు | జగ్గయ్య, దేవిక |
| 1967 | స్త్రీ జన్మ | కె.ఎస్.ప్రకాశరావు | ఎన్.టి.రామారావు,కృష్ణకుమారి |
| 1966 | శ్రీ కృష్ణ తులాభారం | కె.కామేశ్వరరావు | ఎన్.టి.రామారావు,జమున |
| 1965 | ప్రతిజ్ఞాపాలన | సి.యస్. రావు | కాంతారావు, రాజశ్రీ |
| 1964 | రాముడు భీముడు | తాపి చాణక్య | ఎన్.టి.ఆర్, జమున, సావిత్రి |
| 1963 | అనురాగం | జి. రామినీడు | జగ్గయ్య, భానుమతి |
మూలాలుసవరించు
- ↑ 1.0 1.1 1.2 "ఆర్కైవ్ నకలు". Archived from the original on 2015-02-20. Retrieved 2015-02-18.
- ↑ "Padma Awards". pib. January 27, 2013. Retrieved January 27, 2013.