అర్జున అవార్డు: జాతీయ క్రీడలలో మంచి ప్రతిభ చూపిన క్రీడాకారులకు తగిన గుర్తింపును ఇవ్వడానికి 1961లో అర్జున అవార్డును భారత ప్రభుత్వము ఏర్పాటుచేసింది. ఈ అవార్డు వెంబడి రూ 500000 నగదు బహుమతి కూడా అందజేస్తారు. ఇది కేలవం క్రీడాకారులకు మాత్రమే అందజేసే పురస్కారం.

భారత దేశపు పరుగుల రాణిగా పేరుగాంచిన పి.టి.ఉషకు భారత ప్రభుత్వం 1985లో పద్మశ్రీ, అర్జున అవార్డుతో సత్కరించింది.

ఇటీవల భారత ప్రభుత్వం ఈ అవార్డు అందజేయడానికి మార్గదర్శకాలను మార్చింది. ఈ అవార్డుకు అర్హులు కావడానికి గత 3 సంవత్సరాలుగా మంచి క్రీడా ప్రతిభను కల్గి ఉండటమే కాకుండా మంచి క్రమశిక్షణ కలిగిన నడవడిక కూడా కల్గి ఉండాలి. 2001 నుంచి ఈ అవార్డును క్రింది వర్గాలలో మంచి నడ్వడిక కలిగిన వారికే అందజేస్తున్నారు.

ఆర్చెరీ క్రీడలో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

మార్చు
క్రమ సంఖ్య సంవత్సరం అవార్డు గ్రహీత పేరు
1 1981 కృష్ణదాస్
2 1989 శ్యామ్‌లాల్
3 1991 లింబారామ్
4 1992 సంజీవ్ కుమార్ సింగ్
5 2005 డోలా బెనర్జీ

అథ్లెటిక్స్ లో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

మార్చు
క్రమ సంఖ్య సంవత్సరం అవార్డు గ్రహీత పేరు
1 1961 గురుబచన్ సింగ్ రాంధ్వా
2 1962 తర్లోక్ సింగ్
3 1963 స్టెఫీ డి సౌజా
4 1964 మఖాన్ సింగ్
5 1965 కెన్నెత్ పోవెల్
6 1966 అజ్మెర్ సింగ్
7 1966 బి.ఎస్.బారువా
8 1967 ప్రవీణ్ కుమార్
9 1967 భీంసింగ్
10 1968 జోగిందర్ సింగ్
11 1968 మంజిత్ వాలియా
12 1969 హార్నెక్ సింగ్
13 1970 మోహిందర్ సింగ్
14 1971 ఎడ్వర్డ్ సెక్వీరా
15 1972 విజయ్ సింగ్ చౌహాన్
16 1973 శ్రీరాం సింగ్
17 1974 టి.సి.యోహన్నన్
18 1974 శివనాథ్ సింగ్
19 1975 హరిచంద్
20 1975 వి.అనుసూయ బాయి
21 1976 బహదూర్ సింగ్
22 1976 గీతా జుట్శి
23 1978-79 సురేష్ బాబు
24 1978-79 ఏంజెల్ మేరీ జోసెఫ్
25 1979-80 ఆర్.జ్ఝాన్ శేఖరన్
26 1980-81 గోపాల్ సైనీ
27 1981 సాబిర్ అలీ
28 1982 చార్లెస్ బొర్రోమీ
29 1982 చాంద్ రామ్
30 1982 ఎం.డి.వల్సమ్మ
31 1983 సురేష్ యాదవ్
32 1983 పి.టి.ఉష
33 1984 రాజ్ కుమార్
34 1984 షైనీ అబ్రహాం
35 1985 రఘుబీర్ సింగ్
36 1985 ఆశా అగర్వాల్
37 1985 ఆదిల్లే సుమరివాలా
38 1986 సుమన్ రేవత్
39 1987 బల్వీందర్ సింగ్
40 1987 వందనా రావు
41 1987 బగీచా సింగ్
42 1987 వందనా శాంబాగ్
43 1988 అశ్వినీ నాచప్ప
44 1989 మెర్సీ కుట్టన్
45 1990 దీనా రామ్
46 1992 బహదూర్ ప్రసాద్
47 1993 కే.సారమ్మ
48 1994 రోసా కుట్టి
49 1995 శక్తి సింగ్
50 1995 జ్యోతిర్మయీ సిక్దార్
51 1996 అజిత్ భదూరియా
52 1996 పద్మినీ థామస్
53 1997 రీత్ అబ్రహాం
54 1998 సిరిచంద్ రామ్
55 1998 నీలం జస్వంత్ సింగ్
56 1998 ఎస్.డి.ఏశాన్
57 1998 రచితా మిస్త్రి
58 1998 పరంజిత్ సింగ్
59 1999 గులాబ్ చంద్
60 1999 గుర్మిత్ కౌర్
61 1999 పర్దుమన్ సింగ్
62 1999 సునీతా రాణి
63 2000 కే.ఎం.బీనామోల్
64 2000 యద్వేంద్ర వశిష్ట (PH)
65 2000 విజయ్ బాలచంద్ర మునీశ్వర్ - Powerlifting (PH)
66 2000 జోగిందర్ సింగ్ బేడీ (PH) (For Life time Contribution)
67 2002 అంజు బాబీ జార్జ్
68 2002 సరస్వతి సాహ
69 2003 సోమా బిస్వాస్
70 2003 మాధురీ సక్సేనా
71 2004 అనిల్ కుమార్
72 2004 జే.జే.శోభా
73 2004 Devendra Jhajharia (Physically Challenged)

బ్యాడ్మింటన్ లో అర్జున వార్డు గ్రహీతలు

మార్చు
క్రమ సంఖ్య సంవత్సరం అవార్డు గ్రహీత పేరు
1 1961 నందు నాటేకర్
2 1962 మీనా షా
3 1965 దినేష్ ఖన్నా
4 1967 సురేష్ గోయెల్
5 1969 దిపు ఘోష్
6 1970 డి.వి.టాంబే
7 1971 ఎస్.మూర్తి
8 1972 ప్రకాష్ పడుకొనె
9 1974 రామన్ ఘోష్
10 1975 దావిందర్ అహుజా
11 1976 అమి ఘియా
12 1977-78 కే.టి.సింగ్
13 1980-81 సయ్యద్ మోడి
14 1982 పి.గంగూలీ
15 1982 మధుమిత గోస్వామి
16 1991 రాజీవ్ బగ్గా
17 2000 పుల్లెల గోపీచంద్
18 1999 జార్జ్ థామస్
19 2003 మాదసు శ్రీనివాసరావు (Physically Challenged)
20 2004 అభిన్న్ శ్యాం గుప్తా

బాస్కెట్ బాల్ లో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

మార్చు
క్రమ సంఖ్య సంవత్సరం అవార్డు గ్రహీత పేరు
1 1961 సర్బసిత్ సింగ్
2 1967 ఖుషీ రాం
3 1968 గుర్డియాల్ సింగ్
4 1969 హరిదత్త్
5 1970 గులాం అబ్బాస్ మూంతాసిర్
6 1971 మన్‌మోహన్ సింగ్
7 1973 ఎస్.కే.కటారియా
8 1974 ఏ.కే.పుంజ్
9 1975 హనుమాన్ సింగ్
10 1977-78 టి.విజయ రాఘవన్
11 1979-80 ఓం ప్రకాష్
12 1982 అజ్మీర్ సింగ్
13 1991 రాధేశ్యాం
14 1991 ఎస్.శర్మ
15 1999 సజ్జన్ సింగ్ చీమా

బాల్ బ్యాడ్మింటన్ లో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

మార్చు
క్రమ సంఖ్య సంవత్సరం అవార్డు గ్రహీత పేరు
1 1970 జే.పిచ్చయ్య
2 1972 జే.శ్రీనివాసన్
3 1973 ఏ.కరీం
4 1975 ఎ.ఏ.ఇక్బాల్
5 1976 ఏ.శ్యాం క్రిస్ట్ దాస్
6 1984 డి.రాజారామన్

బాక్సింగ్ లో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

మార్చు
క్రమ సంఖ్య సంవత్సరం అవార్డు గ్రహీత పేరు
1 1961 ఎల్.బుడ్డీ డి సౌజా
2 1962 పి.బహదూర్ మాల్
3 1966 హవా సింగ్
4 1968 డెన్నిస్ స్వామి
5 1971 మునుస్వామి వేణు
6 1972 చంద్రనారాయణన్
7 1973 మెహతాబ్ సింగ్
8 1977-78 బి.ఎస్.థాపా
9 1978-79 సి.సి.మాచయ్య
10 1979-80 బి.సింగ్
11 1980-81 ఐజాక్ అమాల్‌దాస్
12 1981 జి.మనోహరన్
13 1982 కౌర్ సింగ్
14 1983 జస్ లాల్ ప్రధాన్
15 1986 జైపాల్ సింగ్
16 1987 సీవా జయరాం
17 1989 గోపాల్ దేవాంగ్
18 1991 డిఎస్.యాదవ్
19 1992 రాజేందర్ ప్రసాద్
20 1993 మనోజ్ పింగళే
21 1993 ముకుంద్ కిల్లేకర్
22 1995 వి.దేవరాజన్
23 1996 రాజ్ కుమార్ సంగ్వాన్
24 1998 ఎన్.జి.డింకో సింగ్
25 1999 గురుచరణ్ సింగ్
26 1999 జితేందర్ కుమార్
27 2002 మహ్మద్ అలీ ఖమర్
28 2003 మాంగ్టే చుగ్నీజంగ్ మేరీకాం

క్యారమ్స్ లో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

మార్చు
క్రమ సంఖ్య సంవత్సరం అవార్డు గ్రహీత పేరు
1. 1996 ఏ.మేరియా ఇరుదయమ్

వాలీబాల్ లో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

మార్చు

1898: అబ్దుల్ బాసిత్

క్రికెట్ లో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

మార్చు
క్రమ సంఖ్య సంవత్సరం అవార్డు గ్రహీత పేరు
1 1961 సలీం దుర్రానీ
2 1964 మన్సూర్ అలీ ఖాన్ పటౌడి
3 1965 విజయ్ మంజ్రేకర్
4 1966 చందూ బోర్డే
5 1967 అజిత్ వాడేకర్
6 1968 ఇ.ఏ.ఎస్.ప్రసన్న
7 1969 బిషన్ సింగ్ బేడీ
8 1970 దిలీప్ సర్దేశాయ్
9 1971 వెంకట రాఘవన్
10 1972 ఏక్‌నాథ్ సోల్కర్
11 1972 బి.ఎస్.చంద్ర శేఖర్
12 1975 సునీల్ గవాస్కర్
13 1976 శాంతా రంగస్వామి
14 1977-78 గుండప్ప విశ్వనాథ్
15 1979-80 కపిల్ దేవ్
16 1980-81 చేతన్ శర్మ
17 1980-81 సయ్యద్ కిర్మాణీ
18 1981 దిలీప్ వెంగ్‌సర్కార్
19 1982 మోహిందర్ అమర్‌నాథ్
20 1983 డయానా ఎడుల్జీ
21 1984 రవిశాస్త్రి
22 1985 శుభాంగి కులకర్ణి
23 1986 అజహరుద్దీన్
24 1986 సంధ్యా అగర్వాల్
25 1989 మదన్ లాల్
26 1993 మనోజ్ ప్రభాకర్
27 1993 కిరణ్ మోరే
28 1994 సచిన్ టెండుల్కర్
29 1995 అనిల్ కుంబ్లే
30 1996 జవగళ్ శ్రీనాథ్
31 1997 అజయ్ జడేజా
32 1997 సౌరవ్ గంగూలీ
33 1998 రాహుల్ ద్రవిడ్
34 1998 నయన్ మోంగియా
35 2000 వెంకటేష్ ప్రసాద్
36 2002 వీరేంద్ర సెహ్వాగ్
37 2003 హర్భజన్ సింగ్
38 2003 మిథాలి రాజ్

సైక్లింగ్ లో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

మార్చు
క్రమ సంఖ్య సంవత్సరం అవార్డు గ్రహీత పేరు
1 1975 అమర్‌ సింగ్
2 1978-79 ఎం.మహాపాత్ర
3 1983 ఏ.ఆర్.అర్థన

ఈక్వెస్ట్రియన్ లో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

మార్చు
క్రమ సంఖ్య సంవత్సరం అవార్డు గ్రహీత పేరు
1 1973 దఫేదార్ ఖాన్
2 1976 హెచ్.ఎస్.సోధి
3 1982 ఆర్.సింగ్ బ్రార్
4 1982 రఘుబీర్ సింగ్
5 1984 జి.మహ్మద్ ఖాన్
6 1987 జె.ఎస్.అహ్లువాలియా
7 1991 అధిరాజ్ సింగ్
8 2003 రాజేష్ పట్టు
9 2004 దిలీప్ కుమార్ అహ్లావత్

ఫుట్‌ బాల్ క్రీడలో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

మార్చు
క్రమ సంఖ్య సంవత్సరం అవార్డు గ్రహీత పేరు
1 1961 ప్రదీప్ కుమార్ బెనర్జీ
2 1962 టి.బలరాం
3 1963 చునీ గోస్వామి
4 1964 జర్నేల్ సింగ్
5 1965 అరుణ్ లాల్ ఘోష్
6 1966 యూసుఫ్ ఖాన్
7 1967 పీటర్ థంగర
8 1969 ఇందర్ సింగ్
9 1970 సయ్యద్ నయీముద్దీన్
10 1971 సి.పి.సింగ్
11 1973 మగన్ సింగ్ రజ్వీ
12 1978-79 గురుదేవ్ సింగ్
13 1979-80 ప్రసుమ్ బెనర్జీ
14 1980-81 మహ్మద్ హబీబ్
15 1981 సుధీర్ కర్మాకర్
16 1983 శాంతి ముల్లిక్
17 1989 ఎస్.భట్టాచార్జీ
18 1997 బి.ఎస్.కె.శంఖ్‌వాల్కర్
19 1998 బైచుంగ్ భూటియా
20 2002 ఐ.ఎం.విజయన్

జిమ్నాస్టిక్ లో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

మార్చు
క్రమ సంఖ్య సంవత్సరం అవార్డు గ్రహీత పేరు
1 1961 శ్యాంలాల్
2 1975 మోటు దేవనాథ్
3 1985 ఎస్.శర్మ
4 1989 కృపాలీ పటేల్
5 2000 కల్పనా దేబ్‌నాథ్

వెయిట్ లిఫ్టింగ్ లో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

మార్చు
క్రమ సంఖ్య సంవత్సరం అవార్డు గ్రహీత పేరు
1 1961 ఎ.ఎన్.ఘోష్
2 1962 ఎల్.కె.దాస్
3 1963 కె.ఇ.రావు
4 1965 బి.ఎస్.భాటియా
5 1966 మోహన్ లాల్ ఘోష్
6 1967 ఎస్.జాన్ గాబ్రియల్
7 1970 అరుణ్ కుమార్ దాస్
8 1971 ఎస్.ఎల్.సల్వాన్
9 1972 అనిల్ కుమార్ మండల్
10 1974 ఎస్.వెల్లైస్వామి
11 1975 దల్బీర్ సింగ్
12 1976 కె.బాలమురుగానందం
13 1977-78 ఎమ్.టి.సెల్వన్
14 1978-79 ఇ.కరుణాకరన్
15 1981 బి.కె.సత్పతి
16 1982 తారా సింగ్
17 1983 విస్పి కె.డరోగా
18 1985 ఎమ్.సి.భాస్కర్
19 1986 జగ్ మోహన్ సప్రా
20 1987 జి.దేవన్
21 1989 జ్యొత్స్న దత్త
22 1990 ఆర్.చంద్ర ఎన్.కుంజరాణి
23 1991 ఛాయా అదక్
24 1993 భారతి సింగ్
25 1994 కరణం మల్లేశ్వరి
26 1997 పరమజిత్ శర్మ ఎన్.లక్ష్మి
27 1998 సతిష్ రాయ్
28 1999 దల్బీర్ సింగ్
29 2000 సనమచ చను తింగబాయిజన్
30 2002 తాండవ ముర్తి ముతు

చదరంగంలో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

మార్చు
1961 మాన్యువల్ ఆరోన్
1980-81 రోహిణి ఖాదిల్కర్
1983 దిబ్యేందు బారువా
1984 పి.ఎం. థిప్సే
1985 విశ్వనాథన్ ఆనంద్
1987 డి.వి.ప్రసాద్
1987 భాగ్యశ్రీ థిప్సే
1990 అనుపమ గోఖలే
2000 ఎస్.విజయలక్ష్మి

బిలియర్డ్స్ & స్నూకర్

మార్చు

జాతీయ క్రీడా అవార్డు గ్రహీతల జాబితా, సంవత్సరం, అవార్డు.

Year Recipient Award
1992–1993 గీత్ సేథి రాజీవ్ గాంధీ ఖేల్ రత్న
2005 పంకజ్ అద్వానీ రాజీవ్ గాంధీ ఖేల్ రత్న
1970 మైఖేల్ ఫెరీరా అర్జున అవార్డు
1972 సతీష్ కుమార్ మోహన్ అర్జున అవార్డు
1973 శ్యామ్ ష్రాఫ్ అర్జున అవార్డు
1978–1979 అరవింద్ సావూరు అర్జున అవార్డు
1983 సుభాష్ అగర్వాల్ అర్జున అవార్డు
1984 ఓంప్రకేష్ అగర్వాల్ అర్జున అవార్డు
1985 గీత్ సేథి అర్జున అవార్డు
1989 యాసిన్ వ్యాపారి అర్జున అవార్డు
1997 అశోక్ హరిశంకర్ శాండిల్య అర్జున అవార్డు
2001 దేవేందర్ శ్రీకాంత్ జోషి అర్జున అవార్డు
2002 అలోక్ కుమార్ అర్జున అవార్డు
2003 పంకజ్ అద్వానీ అర్జున అవార్డు
2005 అనూజా ఠాకూర్ అర్జున అవార్డు
2012 ఆదిత్య మెహతా అర్జున అవార్డు
2013 రూపేష్ షా అర్జున అవార్డు
2016 సౌరవ్ కొఠారి అర్జున అవార్డు
2005 మనోజ్ కుమార్ కొఠారి ధ్యాన్ చంద్ అవార్డు
1996 విల్సన్ జోన్స్ ద్రోణాచార్య అవార్డు
2001 మైఖేల్ ఫెరీరా ద్రోణాచార్య అవార్డు
2004 అరవింద్ సావూరు ద్రోణాచార్య అవార్డు
2010 సుభాష్ అగర్వాల్ ద్రోణాచార్య అవార్డు

బయటి లింకులు

మార్చు