తరలము
(తరళం నుండి దారిమార్పు చెందింది)
పద్య విశేషాలు |
---|
వృత్తాలు |
ఉత్పలమాల, చంపకమాల |
మత్తేభం, శార్దూలం |
తరళం, తరలము |
తరలి, మాలిని |
మత్తకోకిల |
స్రగ్ధర, మహాస్రగ్ధర |
ఇంద్రవజ్రము, ఉపేంద్రవజ్రము |
లయగ్రాహి, లయవిభాతి |
జాతులు |
కందం, ద్విపద |
తరువోజ |
అక్కరలు |
ఉప జాతులు |
తేటగీతి |
ఆటవెలది |
సీసము |
తరలము
మార్చుఉదాహరణ 1
మార్చుప్రవిమలాగమతత్త్వవేది తపఃప్రభాసి జగత్త్రయీ
శివకరుండు హితోపదేశము సేయఁగాఁ గడువేడ్కతో
దివిజవంద్యుఁడు బ్రీతితోఁ జనుదెంచె నారదుఁ డంబుజో
ద్భవతనూజుఁడు భానుతేజుఁడు పాండవేయులపాలికిన్
లక్షణములు
మార్చు- పాదాలు : నాలుగు
- ప్రతి పాదంలోని గణాలు : న భ ర స జ జ గ
- యతి : ప్రతిపాదంలోనూ 12 వ అక్షరము
- ప్రాస: పాటించవలెను, ప్రాస యతి చెల్లదు
నడక
మార్చు- మతత కోకిల మత్త కోకిల మత్త కోకిల కోకిలా
- తనన తానన తాన తానన తాన తానన తాన తా
ఉదాహరణ 2
మార్చు"క్రతుశతంబుల బూర్ణకుక్షివి కాని, నీవిటు క్రేపులున్
సుతులు నై - చనుబాలు ద్రావుచు, జొక్కియాడుచు, గౌతుక
స్థితి జరింపగ, దల్లు లై విరసిల్లు గోవుల, గోపికా
సతులధన్యత, లెట్లు సెప్పగ జాలువాడ? గృపానిధీ!
పోతన భాగవతము - 10 - 569"
గ్రహించగలరు
మార్చు- ఇది మత్తకోకిలకి జంట వృత్తము
- మత్తకోకిలలోని మొదటి గురువు తరలములో రెండు లఘువులుగా మారుతుంది.