టెలూరియం

టెలూరియం అనే ఒక రసాయన మూలకం ఉంది. దీని చిహ్నం టిఇ (Te), పరమాణు సంఖ్య 52. టెలూరియం మూలకం రసాయనికంగా సెలీనియం, సల్ఫర్ లతో సంబంధితంగా ఉంటుంది. ఇది అప్పుడప్పుడు స్వాభావిక (స్థానిక) రూపంలో మౌలిక స్పటికాలు వంటివిగా కనబడుతుంది. టెలూరియం భూమి మీద మొత్తం కంటే విశ్వంలో చాలా సాధారణంగా ఉంటుంది. భూమి యొక్క క్రస్ట్ లో అరుదుగా లభిస్తుంది. దీనిని ప్లాటినంతో సరిపోలుస్తారు, కొంతవరకు దాని అధిక పరమాణు సంఖ్య కారణంగా ఉంది.

టెలూరియం, ₀₀Te

టెలూరియం
Pronunciation	/tɛˈljʊəriəm/ ​(te-LURE-ee-əm)
Appearance	silvery lustrous gray
Standard atomic weight Ar°(Te)
	127.60±0.03 127.60±0.03 (abridged)
టెలూరియం in the periodic table
Hydrogen Helium Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Ununtrium Flerovium Ununpentium Livermorium Ununseptium Ununoctium Se ↑ Te ↓ Po ఆంటిమొని ← టెలూరియం → అయొడిన్
Group	మూస:Infobox element/symbol-to-group/format
Period	period 5
Block	p-block
Electron configuration	[Kr] 4d10 5s2 5p4
Electrons per shell	2, 8, 18, 18, 6
Physical properties
Phase at STP	solid
Melting point	722.66 K ​(449.51 °C, ​841.12 °F)
Boiling point	1261 K ​(988 °C, ​1810 °F)
Density (near r.t.)	6.24 g/cm3
when liquid (at m.p.)	5.70 g/cm3
Heat of fusion	17.49 kJ/mol
Heat of vaporization	114.1 kJ/mol
Molar heat capacity	25.73 J/(mol·K)
Vapor pressure P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k at T (K)   (775) (888) 1042 1266
Atomic properties
Oxidation states	−2, −1, 0, +1, +2, +3, +4, +5, +6 (a mildly acidic oxide)
Electronegativity	Pauling scale: 2.1
Ionization energies	1st: 869.3 kJ/mol 2nd: 1790 kJ/mol 3rd: 2698 kJ/mol
Atomic radius	empirical: 140 pm
Covalent radius	138±4 pm
Van der Waals radius	206 pm
Spectral lines of టెలూరియం
Other properties
Natural occurrence	primordial
Crystal structure	​hexagonal
Speed of sound thin rod	2610 m/s (at 20 °C)
Thermal conductivity	1.97–3.38 W/(m⋅K)
Magnetic ordering	diamagnetic
Young's modulus	43 GPa
Shear modulus	16 GPa
Bulk modulus	65 GPa
Mohs hardness	2.25
Brinell hardness	180 MPa
CAS Number	13494-80-9
History
Naming	after Roman Tellus, deity of the Earth
Discovery	Franz-Joseph Müller von Reichenstein (1782)
First isolation	Martin Heinrich Klaproth
Isotopes of టెలూరియం

క్వార్ట్జ్ లో టెలూరియం (సోనోర, మెక్సికో)

సిల్వనైట్‌ న స్థానిక టెలూరియం క్రిస్టల్ (విటీ లేవు, ఫిజి). చిత్రం: 2 మి.మీ వెడల్పు.

చరిత్ర

క్లాపరోథ్ కొత్త మూలకం పేరు పెట్టడం, దాని ఆవిష్కరణతో వాన్ రీచెన్‌స్టీన్ ఘనత.

టెలూరియం, (లాటిన్ - టెల్లస్, వాస్తవాలు 'అనగా "భూమి") 18 వ శతాబ్దంలో జ్లాట్నాలో గనుల నుండి, సిబియూ, రొమేనియా యొక్క నేటి నగరం సమీపంలో కనుగొనబడింది.

సమ్మేళనాలు

టెలూరియం అదే రసాయన కుటుంబానికి చెందిన ఆక్సిజన్, సల్ఫర్, సెలీనియం, పొలోనియం : చాల్కోజెన్ కుటుంబం. టెలూరియం, సెలీనియం కాంపౌండ్స్ ను పోలి ఉంటాయి. ఇది +4 స్థితిలో అత్యంత సాధారణ ఉండటంతో -2, +2, +4, +6 ఆక్సీకరణ స్థితులు, ప్రదర్శిస్తుంది.