స్ట్రాన్షియం

స్ట్రాన్షియం, ₃₈Sr
సాధారణ ధర్మములు
ఉచ్ఛారణ	/ˈstrɒntiəm/; (STRON-tee-əm); /ˈstrɒnʃiəm/; (STRON-shee-əm);
కనిపించే తీరు	silvery white metallic
ఆవర్తన పట్టికలో స్ట్రాన్షియం
	రుబీడియం ← స్ట్రాన్షియం → యిట్రియం
పరమాణు సంఖ్య (Z)	38
గ్రూపు	గ్రూపు 2 (alkaline earth metals)
పీరియడ్	పీరియడ్ 5
బ్లాక్	s-బ్లాక్
ఎలక్ట్రాన్ విన్యాసం	[Kr] 5s2
ప్రతీ కక్ష్యలో ఎలక్ట్రానులు	2, 8, 18, 8, 2
భౌతిక ధర్మములు
STP వద్ద స్థితి	solid
ద్రవీభవన స్థానం	1050 K (777 °C, 1431 °F)
మరుగు స్థానం	1650 K (1377 °C, 2511 °F)
సాంద్రత (గ.ఉ వద్ద)	2.64 g/cm3
(ద్ర.స్థా వద్ద) ద్రవస్థితిలో ఉన్నప్పుడు	2.375 g/cm3
ద్రవీభవన ఉష్ణం; (హీట్ ఆఫ్ ఫ్యూజన్)	7.43 kJ/mol
భాష్పీభవన ఉష్ణం ; (హీట్ ఆఫ్ వేపొరైజేషన్)	136.9 kJ/mol
మోలార్ హీట్ కెపాసిటీ	26.4 J/(mol·K)
పరమాణు ధర్మములు
ఆక్సీకరణ స్థితులు	2, 1 (strongly basic oxide)
ఋణవిద్యుదాత్మకత	Pauling scale: 0.95
పరమాణు వ్యాసార్థం	empirical: 215 pm
సమయోజనీయ వ్యాసార్థం	195±10 pm
వాండర్‌వాల్ వ్యాసార్థం	249 pm
ఇతరములు
స్ఫటిక నిర్మాణం	face-centered cubic (fcc)
ఉష్ణ వ్యాకోచం	22.5 µm/(m·K) (at 25 °C)
ఉష్ణ వాహకత	35.4 W/(m·K)
విద్యుత్ విశిష్ట నిరోధం	132 n Ω·m (at 20 °C)
అయస్కాంత క్రమం	paramagnetic
యంగ్ గుణకం	15.7 GPa
షేర్ గుణకం	6.03 GPa
పాయిసన్ నిష్పత్తి	0.28
మోహ్స్ కఠినత్వం	1.5
CAS సంఖ్య	7440-24-6
చరిత్ర
ఆవిష్కరణ	William Cruickshank (1787)
మొదటి సారి వేరుపరచుట	Humphry Davy (1808)
స్ట్రాన్షియం ముఖ్య ఐసోటోపులు
	Decay modes in parentheses are predicted, but have not yet been observed
	view; talk; edit; \| మూలాలు \| in Wikidata

స్ట్రాన్షియం ఒక రసాయన మూలకము. దీని సంకేతం Sr. పరమాణు సంఖ్య 38. ఇది ఒక ఆల్కలీన్ ఎర్త్ మెటల్ (alkaline earth metal). మెత్తని, మెరిసే తెలుపురంగులో లేదా కొద్ది పసుపు చాయలో ఉండే లోహము. ఇది అత్యధిక రసాయన సంయోజన గుణం కలిగి ఉంటుంది. (highly reactive chemically). గాలి తగిలినపుడు ఇది పసుపు రంగులోకి మారుతుంది. . ప్రకృతిలో ఇది సెలిస్టీన్ (celestine), స్ట్రాన్షియనైట్ strontianite అనే ఖనిజాలలో లభిస్తుంది. ⁹⁰Sr అనే ఐసోటోప్ రేడియో యాక్టివ్ falloutలో ఉంటుంది. దీని అర్ధ జీవిత కాలం 29.10 సంవత్సరాలు. స్కాట్లాండ్‌లోని స్ట్రాన్షియన్ అనే గ్రామం సమీప ంలో ఇది కనుగొన్నందున దీనికి స్ట్రాన్షియం అని పేరు పెట్టారు.

స్ట్రాన్షియం 90%-అల్యూమినియం 10% మిశ్రలోహంగా అల్యూమినియం-సిలికాన్ కాస్టింగులలో స్ట్రాన్షియం ఉపయోగ పడుతుంది. ^[2] రంగుల టెలివిజన్ క్యాథోడ్ కిరణ ట్యూబ్‌లకు వాడే గాజు పదార్ధాలలో X-కిరణాలు నివారించడానికి స్ట్రాన్షియం ఉపయోగ పడుతుంది. ^[3]^[4]

మూలాలు మార్చు

↑ Colarusso, P.; Guo, B.; Zhang, K.-Q.; Bernath, P.F. (1996). "High-Resolution Infrared Emission Spectrum of Strontium Monofluoride" (PDF). J. Molecular Spectroscopy. 175: 158. Bibcode:1996JMoSp.175..158C. doi:10.1006/jmsp.1996.0019.
↑ "Aluminium – Silicon Alloys : Strontium Master Alloys for Fast Al-Si Alloy Modification from Metallurg Aluminium". AZo Journal of Materials Online. Archived from the original on 2008-08-05. Retrieved 2008-10-14.
↑ "Cathode Ray Tube Glass-To-Glass Recycling" (PDF). ICF Incorporated, USEP Agency. Archived from the original (PDF) on 2008-12-19. Retrieved 2008-10-14.
↑ Ober, Joyce A.; Polyak, Désirée E. "Mineral Yearbook 2007: Strontium" (PDF). United States Geological Survey. Retrieved 2008-10-14.

బయటి లింకులు మార్చు

[1] Colarusso, P.; Guo, B.; Zhang, K.-Q.; Bernath, P.F. (1996). "High-Resolution Infrared Emission Spectrum of Strontium Monofluoride" (PDF). J. Molecular Spectroscopy. 175: 158. Bibcode:1996JMoSp.175..158C. doi:10.1006/jmsp.1996.0019.

[2] "Aluminium – Silicon Alloys : Strontium Master Alloys for Fast Al-Si Alloy Modification from Metallurg Aluminium". AZo Journal of Materials Online. Archived from the original on 2008-08-05. Retrieved 2008-10-14.

[3] "Cathode Ray Tube Glass-To-Glass Recycling" (PDF). ICF Incorporated, USEP Agency. Archived from the original (PDF) on 2008-12-19. Retrieved 2008-10-14.

[4] Ober, Joyce A.; Polyak, Désirée E. "Mineral Yearbook 2007: Strontium" (PDF). United States Geological Survey. Retrieved 2008-10-14.

[1]

[2]

[3]

[4]