నియొడీమియం

ఇటీవల సెల్ ఫోనులు వంటి ఉపకరణాలు, గాలి మరలు వంటి యంత్రాలు వాడుకలోకి వచ్చిన తరువాత బలమైనవి, చిన్నవి అయిన అయస్కాంతాలు కావలసి వచ్చింది. అటువంటి *అయస్కాంతాల తయారీలో నియోడీమియంకి కీలకమైన పాత్ర ఉంది.

• దీనిని ఏడాదికి 2-3 మెట్రిక్ టన్నుల వర్కు వాడుతున్నాం.
• మన అవసరాలకి కావలసిన నియొడీమియంలో 80 శాతం చైనా ఉత్పత్తి చేస్తోంది.
• దీని బజారు ధర 2010 లో టన్ను ఒక్కంటికి $50,000 ఉండగా 2011 లో $250,000 కి పెరిగింది.

Neodymium,  ₆₀Nd

సాధారణ ధర్మములు
ఉచ్ఛారణ	/ˌniː.oʊˈdɪmiəm/ ​(NEE-oh-DIM-ee-əm)
కనిపించే తీరు	silvery white
ప్రామాణిక అణు భారం (Ar, standard)	144.242(3)
ఆవర్తన పట్టికలో Neodymium
– ↑ Nd ↓ U praseodymium ← neodymium → promethium
పరమాణు సంఖ్య (Z)	60
గ్రూపు	group n/a
పీరియడ్	పీరియడ్ 6
బ్లాకు	f-బ్లాకు
ఎలక్ట్రాన్ విన్యాసం	[Xe] 4f4 6s2
ప్రతీ కక్ష్యలో ఎలక్ట్రానులు	2, 8, 18, 22, 8, 2
భౌతిక ధర్మములు
STP వద్ద స్థితి	solid
ద్రవీభవన స్థానం	1297 K ​(1024 °C, ​1875 °F)
మరుగు స్థానం	3347 K ​(3074 °C, ​5565 °F)
సాంద్రత (గ.ఉ వద్ద)	7.01 g/cm3
(ద్ర.స్థా వద్ద) ద్రవస్థితిలో ఉన్నప్పుడు	6.89 g/cm3
ద్రవీభవన ఉష్ణం (హీట్ ఆఫ్ ఫ్యూజన్)	7.14 kJ/mol
భాష్పీభవన ఉష్ణం (హీట్ ఆఫ్ వేపొరైజేషన్)	289 kJ/mol
మోలార్ హీట్ కెపాసిటీ	27.45 J/(mol·K)
భాష్ప పీడనం P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k at T (K) 1595 1774 1998 (2296) (2715) (3336)
పరమాణు ధర్మములు
ఆక్సీకరణ స్థితులు	3, 2, 1 ​(a mildly basic oxide)
ఋణవిద్యుదాత్మకత	Pauling scale: 1.14
అయనీకరణ శక్తులు	1st: 533.1 kJ/mol 2nd: 1040 kJ/mol 3rd: 2130 kJ/mol
పరమాణు వ్యాసార్థం	empirical: 181 pm
సమయోజనీయ వ్యాసార్థం	201±6 pm
వర్ణపట రేఖలు
ఇతరములు
స్ఫటిక నిర్మాణం	​హెక్సాగోనల్
Speed of sound thin rod	2330 m/s (at 20 °C)
ఉష్ణ వ్యాకోచం	α, poly: 9.6 µm/(m·K) (at r.t.)
ఉష్ణ వాహకత	16.5 W/(m·K)
విద్యుత్ విశిష్ట నిరోధం	α, poly: 643 nΩ·m
అయస్కాంత క్రమం	paramagnetic, antiferromagnetic below 20 K
యంగ్ గుణకం	α form: 41.4 GPa
షేర్ గుణకం	α form: 16.3 GPa
బల్క్ గుణకం	α form: 31.8 GPa
పాయిసన్ నిష్పత్తి	α form: 0.281
వికర్స్ కఠినత్వం	343 MPa
బ్రినెల్ కఠినత్వం	265 MPa
CAS సంఖ్య	7440-00-8
చరిత్ర
ఆవిష్కరణ	Carl Auer von Welsbach (1885)
neodymium ముఖ్య ఐసోటోపులు
ఐసో­టోప్ లభ్యత అర్థ­జీవిత­కాలం (t1/2) విఘ­టనం లబ్దం 142Nd 27.2% – (SF) <53.264 143Nd 12.2% – (α) 0.5214 139Ce 144Nd 23.8% 2.29×1015 y α 1.905 140Ce 145Nd 8.3% >6×1016 y (α) 1.5784 141Ce 146Nd 17.2% – (α) 1.1822 142Ce (β−β−) 0.0702 146Sm 148Nd 5.7% >3.0×1018 y (α) 0.5986 144Ce (β−β−) 1.9288 148Sm 150Nd 5.6% 6.7×1018 y β−β− 3.367 150Sm
Decay modes in parentheses are predicted, but have not yet been observed

• నియొడీమియం (neodymium, Nd) (నియోబియం 41వ మూలకం వేరు. దీని హ్రస్వనామం Nb)
• అణుసంఖ్య = 60
• విరళ మృత్తిక మూలకాలు; అణు సంఖ్య 57 లగాయతు 71 వరకు గల రసాయన మూలకాలు; ఇవి అరుదైన (విరళ) మూలకాలు కాదు కాని ఆ పేరు అలా స్థిరపడిపోయింది;