నియొడీమియం

ఇటీవల సెల్ ఫోనులు వంటి ఉపకరణాలు, గాలి మరలు వంటి యంత్రాలు వాడుకలోకి వచ్చిన తరువాత బలమైనవి, చిన్నవి అయిన అయస్కాంతాలు కావలసి వచ్చింది. అటువంటి *అయస్కాంతాల తయారీలో నియోడీమియంకి కీలకమైన పాత్ర ఉంది.

• దీనిని ఏడాదికి 2-3 మెట్రిక్ టన్నుల వర్కు వాడుతున్నాం.
• మన అవసరాలకి కావలసిన నియొడీమియంలో 80 శాతం చైనా ఉత్పత్తి చేస్తోంది.
• దీని బజారు ధర 2010 లో టన్ను ఒక్కంటికి $50,000 ఉండగా 2011 లో $250,000 కి పెరిగింది.

Neodymium,  ₆₀Nd

సాధారణ ధర్మములు
ఉచ్ఛారణ	/ˌniːoʊˈdɪmiəm/ ​(NEE-oh-DIM-ee-əm)
కనిపించే తీరు	silvery white
ఆవర్తన పట్టికలో Neodymium
Hydrogen Helium Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Ununtrium Flerovium Ununpentium Livermorium Ununseptium Ununoctium – ↑ Nd ↓ U praseodymium ← neodymium → promethium
పరమాణు సంఖ్య (Z)	60
గ్రూపు	group n/a
పీరియడ్	పీరియడ్ 6
బ్లాక్	f-బ్లాక్
ఎలక్ట్రాన్ విన్యాసం	[Xe] 4f4 6s2
ప్రతీ కక్ష్యలో ఎలక్ట్రానులు	2, 8, 18, 22, 8, 2
భౌతిక ధర్మములు
STP వద్ద స్థితి	solid
ద్రవీభవన స్థానం	1297 K ​(1024 °C, ​1875 °F)
మరుగు స్థానం	3347 K ​(3074 °C, ​5565 °F)
సాంద్రత (గ.ఉ వద్ద)	7.01 g/cm3
(ద్ర.స్థా వద్ద) ద్రవస్థితిలో ఉన్నప్పుడు	6.89 g/cm3
ద్రవీభవన ఉష్ణం (హీట్ ఆఫ్ ఫ్యూజన్)	7.14 kJ/mol
భాష్పీభవన ఉష్ణం (హీట్ ఆఫ్ వేపొరైజేషన్)	289 kJ/mol
మోలార్ హీట్ కెపాసిటీ	27.45 J/(mol·K)
బాష్ప పీడనం P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k at T (K) 1595 1774 1998 (2296) (2715) (3336)
పరమాణు ధర్మములు
ఆక్సీకరణ స్థితులు	3, 2, 1 ​(a mildly basic oxide)
ఋణవిద్యుదాత్మకత	Pauling scale: 1.14
అయనీకరణ శక్తులు	1st: 533.1 kJ/mol 2nd: 1040 kJ/mol 3rd: 2130 kJ/mol
పరమాణు వ్యాసార్థం	empirical: 181 pm
సమయోజనీయ వ్యాసార్థం	201±6 pm
ఇతరములు
స్ఫటిక నిర్మాణం	​hexagonal
Speed of sound thin rod	2330 m/s (at 20 °C)
ఉష్ణ వ్యాకోచం	α, poly: 9.6 µm/(m·K) (at r.t.)
ఉష్ణ వాహకత	16.5 W/(m·K)
విద్యుత్ విశిష్ట నిరోధం	α, poly: 643 nΩ·m
అయస్కాంత క్రమం	paramagnetic, antiferromagnetic below 20 K
యంగ్ గుణకం	α form: 41.4 GPa
షేర్ గుణకం	α form: 16.3 GPa
బల్క్ గుణకం	α form: 31.8 GPa
పాయిసన్ నిష్పత్తి	α form: 0.281
వికర్స్ కఠినత్వం	343 MPa
బ్రినెల్ కఠినత్వం	265 MPa
CAS సంఖ్య	7440-00-8
చరిత్ర
ఆవిష్కరణ	Carl Auer von Welsbach (1885)
neodymium ముఖ్య ఐసోటోపులు
ఐసో­టోపు సమృద్ధి అర్ధ జీవితం (t1/2) క్షయం ఉత్పత్తి 142Nd 27.2% – (SF) 143Nd 12.2% – (α) 139Ce 144Nd 23.8% 2.29×1015 y α 140Ce 145Nd 8.3% >6×1016 y (α) 141Ce 146Nd 17.2% – (α) 142Ce (β−β−) 146Sm 148Nd 5.7% >3.0×1018 y (α) 144Ce (β−β−) 148Sm 150Nd 5.6% 6.7×1018 y β−β− 150Sm
Decay modes in parentheses are predicted, but have not yet been observed

• నియొడీమియం (neodymium, Nd) (నియోబియం 41వ మూలకం వేరు. దీని హ్రస్వనామం Nb)
• అణుసంఖ్య = 60
• విరళ మృత్తిక మూలకాలు; అణు సంఖ్య 57 లగాయతు 71 వరకు గల రసాయన మూలకాలు; ఇవి అరుదైన (విరళ) మూలకాలు కాదు కాని ఆ పేరు అలా స్థిరపడిపోయింది;