నత్రజని

నత్రజని అనగా నైట్రోజన్ ఒక మూలకము.

నత్రజని, ₀₀N

Liquid nitrogen (N2 at below −196 °C)
నత్రజని
Allotropes	see § Allotropes
Appearance	రంగులేని వాయువు, ద్రవం లేదా ఘనం
Standard atomic weight Ar°(N)
	[14.00643, 14.00728] 14.007±0.001 (abridged)
నత్రజని in the periodic table
Hydrogen Helium Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Ununtrium Flerovium Ununpentium Livermorium Ununseptium Ununoctium - ↑ N ↓ P కార్బన్ ← నత్రజని → ఆక్సిజన్
Group	మూస:Infobox element/symbol-to-group/format
Period	period 2
Block	p-block
Electron configuration	[He] 2s2 2p3
Electrons per shell	2, 5
Physical properties
Phase at STP	gas
Melting point	63.15 K ​(−210.00 °C, ​−346.00 °F)
Boiling point	77.355 K ​(−195.795 °C, ​−320.431 °F)
Density (at STP)	1.251 g/L
when liquid (at b.p.)	0.808 g/cm3
Triple point	63.151 K, ​12.52 kPa
Critical point	126.192 K, 3.3958 MPa
Heat of fusion	(N2) 0.72 kJ/mol
Heat of vaporization	(N2) 5.56 kJ/mol
Molar heat capacity	(N2) 29.124 J/(mol·K)
Vapor pressure P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k at T (K) 37 41 46 53 62 77
Atomic properties
Oxidation states	−3, −2, −1, 0, +1, +2, +3, +4, +5 (a strongly acidic oxide)
Electronegativity	Pauling scale: 3.04
Ionization energies	(more)
Covalent radius	71±1 pm
Van der Waals radius	155 pm
Spectral lines of నత్రజని
Other properties
Natural occurrence	primordial
Crystal structure	​hexagonal
Speed of sound	(gas, 27 °C) 353 m/s
Thermal conductivity	25.83 × 10−3 W/(m⋅K)
Magnetic ordering	diamagnetic
CAS Number	7727-37-9
History
Discovery	Daniel Rutherford (1772)
Named by	Jean-Antoine Chaptal (1790)
Isotopes of నత్రజని

నత్రజని వలయం

మాంసకృత్తులు, అమినో ఆమ్లాలు, వర్ణకాలు, కేంద్రక ఆమ్లాలు, విటమిన్లు మొదలైన వాటిలో నత్రజని అతి ముఖ్యమైన పదార్ధము. వాతావరణంలోని గాలిలో ఇది 79 శాతం వరకు ఉంటుంది. వాయురూపంలో ఉన్న నత్రజనిని జీవులు ప్రత్యక్షంగా ఉపయోగించుకోలేవు. ఈ నత్రజని స్థిరీకరణం రెండు పద్ధతుల్లో జరుగుతుంది. జీవ సంబంధ పద్ధతిలో 90 శాతం, రోదసీ వికిరణం ద్వారా 10 శాతం నత్రజనీకరణం జతుగుతుంది. మొదటి పద్ధతిలో నత్రజని లవణాలు కరిగి ఉన్న ద్రావణాల నుంచి మొక్కలు వాటికి కావలసిన మాంసకృత్తులను, అమినో ఆమ్లాలను తయారు చేసుకుంటాయి. ఇక రెండవ పద్ధతిలో మెరుపులు, ఉల్కాపాతం వంటి అత్యధిక శక్తివంతమైన కిరణాల వల్ల నైట్రోజన్, హైడ్రోజన్ తో కలసి అమోనియా ఏర్పడుతుంది.