భారతదేశం లోని హిందూమత యాత్రాస్థలాల జాబితా
మతం, ఆధ్యాత్మికతలో, ఒక తీర్థయాత్ర గొప్ప నైతిక ప్రాముఖ్యత, ఇది ఒక పవిత్ర ప్రదేశం లేదా ఒక ప్రయాణం నమ్మకం, విశ్వాసం యొక్క ప్రాముఖ్యతతో కూడినది. ప్రతి ప్రధాన మతం లోని సభ్యులు విశ్వాసం కలిగిన ప్రజలు యాత్రికులుగా యాత్రలలో పాల్గొంటారు. ప్రతి పవిత్ర స్థలాలకు యాత్రకు దాని స్వంత మతపరమైన ప్రాముఖ్యత కలిగి ఉంది.
పవిత్ర ప్రదేశం: హిమాలయ చార్ ధామ్ - బద్రీనాథ్, కేదార్నాథ్, గంగోత్రి, యమనోత్రి. వారణాసి / కాశీ, అలహాబాద్ / ప్రయాగ, హరిద్వార్-రిషికేశ్, మధుర-బృందావన్, అయోధ్య.
మహామహమ్: ఆలయం పట్టణమైన కుంబకోణంలో జరిగే ప్రపంచ ప్రసిద్ధ పండుగ. ఇది 12 సంవత్సరాలలో ఒకసారి జరుపుకుంటారు. 25 లక్షల మందికి పైగా ప్రజలు ప్రపంచంలోని వివిధ ప్రాంతాల్లో నుండి ఇక్కడకు వస్తారు.
పవిత్ర ఆలయం: శృంగేరి, ద్వారకా, పూరి, బద్రీనాథ్ యొక్క నాలుగు పీఠాలు. వైష్ణో దేవి దేవాలయం, కత్రా; వైష్ణవ జగన్నాథ ఆలయం, రథ యాత్ర వేడుకలకు పూరీ; తిరుమల - తిరుపతి, తిరుమల వేంకటేశ్వర స్వామి దేవాలయం; స్వామి అయ్యప్పకు శబరిమల నివాసం. శక్తి పీఠాలు, కాళీఘాట్, కామాఖ్య స్త్రీ దేవతలు. జ్యోతిర్లింగాలు. పంచ భూత స్థలం.అంతర్వేది శ్రీ లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి ఆలయం
కుంభమేళా: కుంభ మేళా ("పిట్చెర్ ఫెస్టివల్") హిందూ యాత్రికులకు పవిత్రమైన వాటిలో ఇది ఒకటి, ఇది మూడు సంవత్సరాలకు ఒకసారి జరుగుతుంది, అలహాబాద్, హరిద్వార్, నాశిక్, ఉజ్జయినీ ఈ ప్రదేశాలలో వరుస క్రమంగా వస్తూ తిరుగుతుంది.
పవిత్ర దేవత: కులదేవత హిందూ కుటుంబాలకు తమ సొంత కుటుంబం పోషకుడు లేదా పోషకురాలు. ఈ దేవత ఒక వంశం పరంపర, ఒక వంశం తెగ లేదా ఒక ప్రాంతం లేదా జాతికి చెందినది.
సాధువుల యొక్క సమాధులు, సమాధులు సమూహాలు: అలండి, దింణేశ్వర్ యొక్క సమాధి: షిర్డీ, షిర్డీ సాయి బాబా యొక్క స్వగృహం.
జాబితా
మార్చుఅ
మార్చు- అకాల్ తక్త్
- అంతర్వేది ఆంధ్ర ప్రదేశ్
- అమర్నాథ్, జమ్మూ కాశ్మీరు
- అంబాజీ, గుజరాత్
- అంబాబాయి యోగేశ్వరి ఆలయం, అంబాజోగై, మహారాష్ట్ర
- అక్షయగంగ, అరుణాచల్ ప్రదేశ్
- అక్షరధామ్
- అఖాడచండీ ఆలయం
- అగ్ని దేవాలయం
- అట్టుకళ్ పొంగాల
- అత్థాస్ (శక్తిపీఠం), లాభపూర్, పశ్చిమ బెంగాల్
- అనంత వాసుదేవ ఆలయం
- అన్నమలై హిల్
- అమరారామం, ఆంధ్రప్రదేశ్
- అమరావతి గ్రామం, గుంటూరు జిల్లా
- అమర్కాంతక్, మధ్యప్రదేశ్
- అమ్మపల్లి సీతారామచంద్రస్వామి ఆలయం
- అయోధ్య
- అరుణాచలం
- పరాశరం కుండ్, అస్సాం
- అలకలతోపు
- అలహాబాద్, ఉత్తర ప్రదేశ్
- అలియాబాదు రత్నాలయం
- అళంది , మహారాష్ట్ర
- అళగియ మణవాళ పెరుమాళ్ ఆలయం
- అవిట్టత్తూర్
- అహోబిలం, ఆంధ్రప్రదేశ్
ఆ
మార్చు- ఆట్టుకాలమ్మ భగవతి క్షేత్రం
- ఆనంద్ఆశ్రం కంహంగాడ్
- ఆశ్వక్లాంత్ స్వామి ఆలయం గౌహతి, అసోం
- ఆంగ్కోర్ వాట్
- ఆంధ్ర ప్రదేశ్ విశిష్ట దేవాలయాలు
ఉ
మార్చు- ఉజ్జయినీ, పశ్చిమ బెంగాల్
- ఉడుపి
- ఉదయపూర్ (శక్తిపీఠం)
- ఉమానంద స్వామి దేవాలయం, గౌహతి, అసోం
- ఉమామహేశ్వరం (మహబూబ్ నగర్)
- ఉమారుద్ర కోటేశ్వరస్వామి ఆలయము
- ఉరైయూరు
- ఉలగళంద పెరుమాళ్ కోవెల, కాంచీపురం
- ఉరుకుంద ఈరణ్ణస్వామి
ఏ
మార్చుఐ
మార్చుఓ
మార్చుక
మార్చు- కట్ట మైసమ్మ దేవాలయం
- కాట్రా
- కనకదుర్గ గుడి
- కన్యాశ్రమం (శక్తిపీఠం), కన్యాకుమారి, తమిళనాడు
- కపాలేశ్వర దేవాలయం
- కపి స్థలమ్
- కర్ణాట్ (శక్తిపీఠం)
- కర్రబొమ్మల సీతారామ మందిరం
- కలారం ఆలయం
- కల్మాధవ్ (శక్తిపీఠం), అమరకంటక్, మధ్య ప్రదేశ్
- కాంచి
- కాంచీపురం, తమిళనాడు
- కాణిపాకం
- కాథరగామ
- కామగిరి (శక్తిపీఠం), కామాఖ్య, అస్సాం
- కామాక్షి అమ్మవారి దేవాలయం, కంచి
- కామాఖ్య దేవి ఆలయం, గౌహతి, అసోం
- కార్తోయతాత్ (శక్తిపీఠం), భవానీపూర్ గ్రామం, బంగ్లాదేశ్
- కాలువ బుగ్గ
- కాళిపీఠ్ (శక్తిపీఠం), కాళీఘాట్, కొలకత్తా
- కాళేశ్వరం
- కాశీ
- కిరీత్ (శక్తిపీఠం), కిరీత్ కొండ గ్రామం, పశ్చిమ బెంగాల్
- కీసర (రంగారెడ్డి జిల్లా)
- కుంభకోణం
- కుంభమేళా
- కుక్కే సుబ్రహ్మణ్య దేవాలయం
- కుచాద్రి వెంకటేశ్వరస్వామి ఆలయం
- కుమారరామం
- కురవి వీరభద్రస్వామి దేవాలయం
- కురుక్షేత్ర (శక్తిపీఠం), హర్యానా
- కురుమూర్తి
- మహాదేవి తీర్థ దేవాలయం (కులు)
- కూడలి సంగమేశ్వర క్షేత్రం
- కేటీల్
- కేదార్నాథ్
- కైలాష్ పర్వతం
- కైలాసకోన గుహాలయం
- కొండగట్టు
- కొట సత్తెమ్మ దేవాలయం
- వైశాఖ మహోత్సవం, కొట్టియూర్
- కొమురవెల్లి మల్లన్న స్వామి దేవాలయం
- కొలను భారతి
- కొల్హాపూర్ మహాలక్ష్మి
- కోటప్ప కొండ
- కోణార్క సూర్య దేవాలయం
- కోణార్క్
- కోదండ రామాలయం, ఒంటిమిట్ట
- కోదండ రామాలయం, తిరుపతి
గ
మార్చు- గంగోత్రి
- గండి క్షేత్రం
- గజనాన్ మహరాజ్
- గడీమాయ్
- గయ, ఇండియా
- గాణగాపురం
- గుండిచ దేవాలయం
- గుజ్యేశ్వరి మందిరము, నేపాల్
- నారాయణాలయం
- గురువాయూర్, కేరళ
- గోదాచి వీరభద్రేశ్వర్ ఆలయం
- గోర్ ఖుట్ట్రీ
- గోల్డెన్ టెంపుల్, శ్రీపురం
- గోవర్ధన మఠం
- గోవిందరాజస్వామి ఆలయం, తిరుపతి
- గోవిందరాజుల గుట్ట
- గోవిందవాడి
- గోసాయికుం
ఘ
మార్చుచ
మార్చు- చిరకూటం
- చంద్రోదయ దేవాలయము
- చాముండేశ్వరి దేవాలయం, మైసూరు
- చార్ ధామ్
- చిదంబరం ఆలయం
- చిలుకూరు బాలాజీ దేవాలయం
- ఛొట్టోగ్రామ్ (శక్తిపీఠం), చంద్రనాధ్ కొండ, బంగ్లాదేశ్
ఛా
మార్చుజ
మార్చు- జెజూర్ ఖండోబా
- జొన్నవాడ
- జ్ఞాన సరస్వతి ఆలయం, బాసర
- జ్యోతిర్మఠ్
- జ్యోతిర్లింగ
- జ్వాలాముఖి (శక్తిపీఠం), కాంగ్రా.
- జలంధర్ (దేవీ తాలాబ్)
- జంబుకేశ్వరం
- జలకంఠేశ్వరాలయం
డ
మార్చుత
మార్చు- తంజావూరు
- తలపాడి
- తవాంగ్, అరుణాచల్ ప్రదేశ్
- తస్సంగొంపా, అరుణాచల్ ప్రదేశ్
- తాడికొంబు ఆలయం
- తామ్రేశ్వరీ దేవాలయం, సాడియా, అసోం
- తిరు అన్బిల్
- తిరుకూడలూరు
- తిరుక్కడల్మలై
- తిరుక్కణ్ణంగుడి
- తిరుక్కణ్ణపురం
- తిరుక్కావళంబాడి
- తిరుచెందూర్
- తిరుచ్చిత్తరకూడమ్
- తిరుత్తణి
- తిరుత్తెట్రియమ్బలం
- తిరునావాయ్
- తిరునీర్మలై
- తిరుపతమ్మ తల్లి
- తిరుపతి
- తిరుపతి గంగమ్మ జాతర
- తిరుపార్తన్ పళ్ళి
- తిరుప్పరంకుండ్రం
- తిరుమంతంకున్ను ఆలయం
- తిరుమల ఆనంద నిలయం
- తిరుమల
- తిరువనంతపురం
- తిరువాన్మియూరు మరుందీశ్వరాలయం
- తిరువిడందై
- తిరువెళ్ళక్కుళమ్
- తిరువెళ్ళియంగుడి
- తీర్థా, క్షేత్రాలు
- తీర్ధాల సంగమేశ్వర స్వామి ఆలయం
- తుల్జాపూర్ భవాని ఆలయం
- త్రయంబకేశ్వర్ శివాలయం
- త్రియుగీ నారాయణ్ ఆలయం
- త్రిలింగ మందిరం, టిన్సుకియా, అసోం
- త్రిసూర్
ద
మార్చు- దంతేశ్వరి దేవాలయం, చత్తీస్ గఢ్
- ద్రాక్షారామం
- దక్షిణేశ్వర కాళికాలయము
- దత్త ముక్తి క్షేత్రం
- దత్తాత్రేయ దేవాలయం (ఎత్తిపోతల)
- దశభుజ గణపతి
- దేవిపురం
- దైద అమరలింగేశ్వర స్వామి
- ద్వారక
- ద్వారకా పీఠం
- ద్వారకాధీశుడి ఆలయం
- ద్విభుజ గణపతి, ఇడగుంజి, కర్నాటక
ధ
మార్చున
మార్చు- నత్తా రామేశ్వరాలయం
- నరసింహ కొండ
- నరసింహస్వామి ఆలయం (ఖమ్మం)
- నవగ్రహ థామం, గౌహతి, అసోం
- నవనందులు
- నాధ్ ద్వారా
- నాసిక్
- నెట్టికంటి ఆంజనేయస్వామి
- నెమలిగుండ్ల రంగనాయకస్వామి ఆలయం
- నెల్లితీర్థం
- నైనాటివు
- నైమిశారణ్యం
ప
మార్చు- ప్రేమమందిరం (బృందావనం)
- పంచ కేశవాలయాలు
- పంచరామ క్షేత్రాలు
- పంచవటి
- పంధార్పూర్
- పద్మాక్షి దేవాలయం
- పరశురాం కుండ్, తేజు, అరుణాచల్ ప్రదేశ్
- పరశురామేశ్వర ఆలయం
- పళని
- పళని
- పళముదిర్చోళై
- పశుపతినాథ్ దేవాలయం
- పాండునాథ ఆలయం, గౌహతి, అసోం
- పాండురంగ విఠలేశ్వర స్వామి ఆలయం
- పార్థసారథి దేవాలయం
- పార్వతీ దేవి మందిరం, అక్షయగంగ, అరుణాచల్ ప్రదేశ్
- పాలకుర్తి సోమేశ్వర లక్ష్మీనర్సింహస్వామి దేవాలయం
- పిఠాపురం
- పుట్టపర్తి శ్రీ సత్య సాయి
- పుష్కర్
- పూరి
- పూరీ జగన్నాథ దేవాలయం
- పైడితల్లి అమ్మవారి ఆలయం, విజయనగరం
- ప్రపంచ దేవాలయాల జాబితా
- ప్రముఖ హిందూ దేవాలయాలు
- ప్రహ్లాదపురి దేవాలయం, ముల్తాన్
- ప్రే విహార దేవాలయం
బ
మార్చు- బటు గుహలు
- బద్రీనాథ్
- బహుళ (శక్తిపీఠం), పశ్చిమ బెంగాల్
- బాదామీ గుహాలయాలు
- బాబా ధన్సార్
- బాబా బైధానాథ్ ధామ్, దేవ్ఘర్
- బాలకోటేశ్వరస్వామి దేవస్థానం, గోవాడ
- బిరాజా (శక్తిపీఠం), ఒడిషా
- బిర్లా మందిరం (ఢిల్లీ)
- బిర్లా మందిరం, హైదరాబాదు
- బుగ్గరామలింగేశ్వర స్వామి ఆలయం, ముశిపట్ల
- బృహదీశ్వరాలయం
- బేడి ఆంజనేయస్వామి దేవాలయం
- బేలూర్ మఠం
- భైరవకోన
- బొమిడాలా, అరుణాచల్ ప్రదేశ్
- బోయకొండ గంగమ్మ
- భద్రాచలం
- భవానీ
- భీమశంకర్ ఆలయం
- భీస్మాక్ నగర్, డిబాంగ్ వ్యాలీ, అరుణాచల్ ప్రదేశ్
- బృందావనం, ఉత్తర ప్రదేశ్
భా
మార్చుమ
మార్చు- మండేర్ దేవి ఆలయం
- మంత్రాలయం
- మజులి [1]
- మణికరణ్
- మధుర
- మన్యంకొండ
- మరకత రాజరాజేశ్వరీ దేవాలయం
- మరిడమ్మ తల్లి దేవాలయం
- మలితాన్ మందిరం, పశ్చిమ సియాంగ్, అరుణాచల్ ప్రదేశ్
- మల్లూరు హేమాచల లక్ష్మీనర్సింహస్వామి క్షేత్రం
- మహూర్
- మహేంద్రము
- మానస (శక్తిపీఠం) టిబెట్టు
- మానసదేవీ ఆలయం,హరిద్వార్
- మానసాదేవి ఆలయం, గౌహతి, అసోం
- మాయపూర్
- మాయాదేవి దేవాలయం,హరిద్వార్
- మారెమ్మవ్వ ఆలయం, ఉప్పరహాల్
- మావుళ్ళమ్మ దేవస్థానం, భీమవరం
- మదురై మీనాక్షి ఆలయం
- ముక్తి నాగ క్షేత్రము
- ముక్తినాధ మందిరం, నేపాల్
- ముఖలింగం
- మూకాంబిక
- మూకాంబికా ఆలయము, కొల్లూరు, కర్నాటక
- మెట్టుగుట్ట రామలింగేశ్వరాలయం
- మేఘన గుహాలయం, డోపూర్జి, అరుణాచల్ ప్రదేశ్
- మైహర్ దేవి
- మౌంట్ అబు
య
మార్చుర
మార్చుల
మార్చువ
మార్చు- వరాహ లక్ష్మీనరసింహస్వామి దేవస్థానం, సింహాచలం
- వరుణ దేవాలయం, కరాచీ
- వర్గల్ సరస్వతి దేవాలయం
- వశిష్ట ఆశ్రమం, గౌహతి, అసోం
- వాణీ, నాసిక్
- వారణాసి
- వాసుదేవ ఆలయం
- వింధ్యాచల్
- విరాట్ రామాయణ్ మందిరము
- విస్కాంసిన్ హిందూ దేవాలయం
- వీర్ల అంకాళమ్మ ఆలయం (కారంపూడి)
- వెంకయ్య స్వామి
- వేంకటేశ్వర స్వామివారి దేవస్థానం, బలిజిపేట
- వేంకటేశ్వరాలయం
- వేణుగోపాలస్వామి ఆలయం, రాజమండ్రి
- వేదనారాయణస్వామి ఆలయం
- వేములవాడ
- వైద్యనాధం (శక్తిపీఠం), దేవ్ఘర్, ఝార్ఖండ్
- వైష్ణో దేవి ఆలయం, జమ్మూ కాశ్మీర్
శ
మార్చు- శ్రీ లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి ఆలయం, అంతర్వేది
- శంభులింగేశ్వర స్వామి దేవాలయం
- శక్తీశ్వరస్వామి ఆలయం, యనమదుర్రు
- శబరిమల మండల-కాలా తీర్థయాత్ర
- శబరిమలై, కేరళ
- శాంతి ఆశ్రమం, కనాఘాట్, అస్సాం
- శారదా పీఠం
- శివకాశి
- శివకోరి
- శివగిరి, కేరళ
- శివడాల్ స్వామి దేవాలయం, శివసాగర్, అసోం
- శివపురి దేవాలయం, నాగోలు
- శివాలయం
- శుక్రేశ్వర ఆలయం, గౌహతి, అసోం
- శృంగేరి శారద పీఠం
- శృంగేరి
- శ్రీ అనంత పద్మనాభ స్వామి దేవాలయం (అనంతగిరి)
- శ్రీ అనంతపద్మనాభస్వామి దేవాలయం (కేరళ)
- శ్రీ కాంచన కాంతీ దేవి ఆలయం, గౌహతి, అసోం
- శ్రీ కూర్మనాథస్వామి దేవస్థానం, శ్రీకూర్మం, ఆంధ్ర ప్రదేశ్
- శ్రీ తల్పగిరి రంగనాథస్వామి దేవస్థానం, నెల్లూరు
- శ్రీ పాతపాటేశ్వరి అమ్మవారి దేవాలయం (గురజాల)
- శ్రీ పార్వతీ సమేత పాతాళ భోగేశ్వరస్వామివారి ఆలయం, భోగేశ్వరం
- శ్రీ పెద్దింట్లమ్మ దేవాలయం, కొల్లేటికోట
- శ్రీ ప్రసన్న వేంకటేశ్వరస్వామి ఆలయం, అప్పలాయగుంట
- శ్రీ బాలపార్వతీ సమేత జలధీశ్వర ఆలయం, ఘంటసాల
- శ్రీ భ్రమరాంబ సమేత మల్లిఖార్జునస్వామి
- శ్రీ భగవాన్ వెంకయ్యస్వామి ఆలయం, గొలగమూడి
- శ్రీ మూలస్థానేశ్వర స్వామి ఆలయం, నెల్లూరు
- శ్రీ రాజరాజేశ్వరస్వామి ఆలయం (వేములవాడ)
- శ్రీ లక్ష్మీ నరసింహ దేవాలయం, కదిరి
- శ్రీ వరాల వేంకటేశ్వరస్వామి దేవాలయం-ఈడూరు
- శ్రీ వింజేటమ్మతల్లి దేవాలయం
- శ్రీ విష్ణుమూర్తి దేవాలయం (కొడలనే), కొడలనే, ఉత్తర కన్నడ జిల్లా, కర్నాటక
- శ్రీ వీరభద్రస్వామి దేవాలయము (మాచెర్ల)
- శ్రీ వేంకటేశ్వర స్వామి దేవాలయం, నారాయణ తిరుమల
- శ్రీ సజ్జగంట రంగనాథస్వామి, గుడిపల్లి
- శ్రీ సీతారామచంద్ర స్వామి వారి దేవస్థానం, భద్రాచలం
- సూర్యనారాయణ స్వామి దేవాయం, అరసవిల్లి, ఆంధ్ర ప్రదేశ్
- శ్రీకాళహస్తీశ్వర దేవస్థానం, శ్రీకాళహస్తి
- శ్రీకృష్ణ దేవాలయం, తేజ్పూర్, అసోం
- శ్రీచెన్నకేశవస్వామి దేవాలయం (వింజమూరు)
- శ్రీనివాస మంగాపురం
- శ్రీమల్లేశ్వరస్వామి, శ్రీలక్ష్మీనరసింహస్వామి దేవస్థానం
- శ్రీరంగం
- శ్రీశైలం
ష
మార్చుస
మార్చు- సోమారామం
- సువర్చలాసమేత సన్మోహనాంజనేయ స్వామి వారి దేవాలయం, ముచ్చిమిల్లి
- సంగం, శ్రీకాకుళం జిల్లా
- సంగమేశ్వరాలయం సంగం (నెల్లూరు జిల్లా)
- సంఘి దేవాలయం
- సప్తశ్రాంగి
- సమ్మక సారాలమ్మ జాతర
- సాలాసర్ బాలాజీ
- సిద్ధి వినాయక దేవాలయం,ముంబై
- సిద్ధేశ్వరాలయం
- సుగంధ, షికార్ పూర్, బంగ్లాదేశ్
- సుబ్రహ్మణ్యస్వామి ఆలయం
- సురేంద్రపురి హనుమదీశ్వర ఆలయం
- సూర్య దేవాలయం, ముల్తాన్
- సూర్యదేవాలయం, సూర్యపహాడ్, అసోం
- సోమనాథ్
- సోమప్ప దేవాలయం, సోమవరం
- స్వర్ణ దేవాలయం, శ్రీపురం
- స్వామిమలై
హ
మార్చుక్ష
మార్చుభారతదేశంలో 51 శక్తి పీఠాలతో పాటు నాలుగు థామములు, పన్నెండు జ్యోతిర్లింగాలు ఉన్నాయి. గౌరికుండ్ నుండి కేదార్నాథ్ 18 కిలోమీటర్ల దూరం, ఉత్తర పర్యాటకం ద్వారా ట్రెక్ లేదా హెలికాప్టర్ సేవ ద్వారా చేరుకోవచ్చు.
ఇవి కూడా చూడండి
మార్చుమూలాలు
మార్చు- ↑ Majuli, River Island. "Largest river island". Guinness World Records. Retrieved 6 September 2016.
మరింత చదవడానికి
మార్చు- Bhardwaj, Surinder Mohan (1983). Hindu Places of Pilgrimage in India: A Study in Cultural Geography. University of California Press. ISBN 978-0-520-04951-2.
- Lochtefeld, James G. (28 December 2009). God's Gateway : Identity and Meaning in a Hindu Pilgrimage Place: Identity and Meaning in a Hindu Pilgrimage Place. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-974158-8.
- Jacobsen, Knut A. (5 March 2013). Pilgrimage in the Hindu Tradition: Salvific Space. Routledge. ISBN 978-0-415-59038-9.