ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ
ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ, అనేది ఆంధ్రప్రదేశ్ ద్విసభ శాసనసభ దిగువ సభ.[1] తెలంగాణ వేరుపడిన తర్వాత హైదరాబాదులో కొనసాగిన ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభను 2017 మార్చి 2న అమరావతిలో ప్రారంభించారు.[2] ఈ శాసనసభలో 175 మంది సభ్యులుంటారు.వారు మొదటి-పాస్ట్-ది-పోస్ట్ విధానంలో వయోజన సార్వత్రిక ఓటుహక్కు ద్వారా ఎన్నుకుంటారు.శాసనసభ ఏదేని పరిస్థితులలో త్వరగా రద్దుచేస్తే తప్ప మొదటి సమావేశం జరిగిన తేదీ నుండి అసెంబ్లీ లేదా శాసనసభ కాలవ్యవధి ఐదు సంవత్సరాలు. శాసనసభ ప్రధాన విధులు చట్టాన్ని రూపొందించడం, పరిపాలనను పర్యవేక్షించడం, బడ్జెట్‌ను ఆమోదించడం, ప్రజా ఫిర్యాదులను పరిష్కరించటం మొదలగునవి పరిపాలనలో భాగంగా ఉంటాయి.[3]
| ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ ఆంధ్రప్రదేశ్ విధానసభ | |
|---|---|
| ఆంధ్రప్రదేశ్ 16వ శాసనసభ | |
| రకం | |
| రకం | |
కాల పరిమితులు | 5 సంవత్సరాలు |
| చరిత్ర | |
| స్థాపితం | 1 నవంబరు 1956 |
| అంతకు ముందువారు | |
| నాయకత్వం | |
ఎస్. అబ్దుల్ నజీర్ 2023 ఫిబ్రవరి 24 నుండి | |
శాసనమండలి కార్యదర్శి | పి.పి.కె.రామాచార్యులు |
డిప్యూటీ స్పీకర్ | ఖాళీ 2024 జూన్ 12 నుండి |
ఖాళీ 2024 జూన్ 04 నుండి | |
| నిర్మాణం | |
| సీట్లు | 175 |
 | |
రాజకీయ వర్గాలు | ప్రభుత్వం (164)
ఇతర ప్రతిపక్షాలు (11)
|
కాలపరిమితి | 5 సంవత్సరాలు |
| ఎన్నికలు | |
ఓటింగ్ విధానం | ఫస్ట్ పాస్ట్ ది పోస్ట్ |
మొదటి ఎన్నికలు | 11 ఫిబ్రవరి 1955 |
మొదటి ఎన్నికలు | మొదటి ఎన్నికలు |
చివరి ఎన్నికలు | 2024 మే 13 |
తదుపరి ఎన్నికలు | 2029 |
| సమావేశ స్థలం | |
 | |
| అసెంబ్లీ భవనం, అమరావతి, ఆంధ్రప్రదేశ్ | |
శాసనసభ సంవత్సరానికి మూడు సమావేశాలను నిర్వహిస్తుంది. అందులోఒకటి బడ్జెట్ సమావేశం, మరొకటి వర్షాకాల సమావేశాల కోసం, ఇంకోటి శీతాకాల సమావేశాల కోసం.[4]
2017 బడ్జెట్ సెషన్ నుంచి అమరావతిలోని తాత్కాలిక శాసనసభ భవనంలో శాసనసభ నివాసం ఏర్పాటు చేసుకుంది. కొత్త భవనంలో స్వయంచాలక ప్రసంగ అనువాదం, స్వయంచాలక ఓటు రికార్డింగ్ వ్యవస్థలు ఉన్నాయి.[5]
చరిత్ర
మార్చుఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ (అసెంబ్లీ) చరిత్రలో, రెండు సభలతోను, ఒక సభతోను, రెండు విధాలుగా నిర్వహించబడింది. ప్రజలచే ప్రత్యక్షంగా ఎన్నుకోబడిన సభ్యులచే నిర్వహించబడే సభను శాసనసభ అని, ప్రజలచే పరోక్షముగా ఎన్నుకోబడిన సభ్యులచే నిర్వహించబడే సభను శాసనమండలి సభ అని అంటారు. శాసనసభను దిగువసభ అని, శాసన మండలి సభను ఎగువ సభ అని కూడా అంటారు. అవిభాజ్య ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభలో 295 మంది శాసన సభ్యులు ఉన్నారు. ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసన మండలిలో 90 మంది శాసనమండలి సభ్యులు ఉన్నారు. ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ కార్యాలయం హైదరాబాదులో ఉంది. దీనిని 1913 లో నిర్మించారు, ఈ భవనం నిజానికి హైదరాబాద్ టౌన్ హాల్. 1905 లో నిజాం మీర్ మహాబుబ్ ఆలీ ఖాన్ 40 వ పుట్టిన రోజు గుర్తించడానికి హైదరాబాద్ సంస్థాన రాష్ట్ర పౌరులు దీని నిర్మాణానికి అవసరమయిన నిధులు సేకరించారు. నిర్మాణ శోభితమైన ఈ హైదరాబాద్ తెలుపు భవనం ప్రత్యేకంగా నియమించబడిన వాస్తుశిల్పులు రూపొందించారు. ఇది సుందరమైన పబ్లిక్ గార్డెన్స్ ను ఆనుకొని ఉంది.
ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్ర శాసనసభను 2017 మార్చి 2న అమరావతిలో ప్రారంభించారు.
1953 అక్టోబరు 1న ఆంధ్ర రాష్ట్రం ఏర్పడిన తర్వాత ఆంధ్ర శాసనసభ ఏర్పడింది.[6] ఆంధ్ర రాష్ట్రాన్ని 140 మంది ఆంధ్ర రాష్ట్ర సభ్యులు, హైదరాబాద్ రాష్ట్రంలోని తెలుగు మాట్లాడే ప్రాంతాలతో కలపడం ద్వారా 1956 నవంబరు 1న ఆంధ్రప్రదేశ్ ఏర్పడినప్పుడు హైదరాబాద్ రాష్ట్రంలోని తెలుగు మాట్లాడే ప్రాంతాలకు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్న శాసనసభ 105 మంది సభ్యులు కలిసి ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభను ఏర్పాటు చేశారు. ఆవిర్భవించే సమయానికి 301 మంది సభ్యులతో కూడిన అసెంబ్లీతో శాసనమండలి ఏకసభగా ఉండేది. మొదటి సమావేశం 1956 డిసెంబరు 3న జరిగింది. అయ్యదేవర కాళేశ్వరరావు, పలాస సూర్యచంద్రరావు వరుసగా మొదటి స్పీకరుగా, మొదటి డిప్యూటీ స్పీకరుగా పనిచేసారు.
1958 జూలై 1న శాసనమండలి ఏర్పాటుతో, ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ ఉభయసభలుగా మారింది. ఎనిమిదవ శాసనసభ కాలంలో శాసనమండలి 1985 మే 31న రద్దు చేయబడి, 1985 జూన్ 1వరకు కొనసాగింది. మరోసారి రాష్ట్ర శాసనసభగా ఏకసభగా మారింది.[3]
2014 జూన్ 2న ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రం విడిపోయి కొత్త తెలంగాణ రాష్ట్రంగా ఏర్పడింది. ఆంధ్రప్రదేశ్‌కు 175 శాసనసభ స్థానాలు కేటాయించగా మిగిలిన 119 తెలంగాణ శాసనసభకు కేటాయించబడ్డాయి.[7]
2019 ఏప్రిల్ 11న జరిగిన, 2019 ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ ఎన్నికలలో,[8] యువజన శ్రామిక రైతు కాంగ్రెస్ పార్టీ 151 స్థానాలను గెలుచుకోగా, అధికార తెలుగుదేశం పార్టీ 23 స్థానాలను కైవసం చేసుకుంది. జనసేన పార్టీ ఒక సీటు గెలుచుకుంది.[9]
2024 మే 13న జరిగిన, 2024 ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ ఎన్నికలలో, నేషనల్ డెమోక్రటిక్ అలయన్స్ 164 సీట్లు గెలుచుకుంది. అధికార యువజన రైతు కాంగ్రెసు పార్టీ కేవలం 11 సీట్లు మాత్రమే గెలుచుకుంది.[10]
కూర్పు
మార్చుప్రస్తుత శాసనసభ ఆంధ్రప్రదేశ్ పదహారవ శాసనసభ.
ప్రిసైడింగ్ అధికారులు
మార్చు| హోదా | చిత్తరువు | పేరు |
|---|---|---|
| గవర్నరు | _S._Abdul_Nazeer_called_on_the_President_of_India.jpg) |
ఎస్. అబ్దుల్ నజీర్ |
| స్పీకరు |  |
చింతకాయల అయ్యన్నపాత్రుడు (టిడిపి) |
| డిప్యూటీ స్పీకరు | .jpg) |
రఘురామ కృష్ణంరాజు (టిడిపి) |
| (టిడిపి)సభా నాయకుడు (ముఖ్యమంత్రి) |
 |
నారా చంద్రబాబునాయుడు (టిడిపి) |
| ఉప ముఖ్యమంత్రి |  |
పవన్ కళ్యాణ్ (జె.ఎస్.పి) |
| ప్రతిపక్షనాయకుడు | ఖాళీ |
పార్టీలు లేదా కూటమి వారిగా సభ్యులు
మార్చు| పార్టీ | సభ్యులు | |
|---|---|---|
| Telugu Desam Party | 135 | |
| Jana Sena Party | 21 | |
| YSR Congress Party | 11 | |
| Bharatiya Janata Party | 8 | |
| మొత్తం | 175 | |
ఎన్నికల చరిత్ర
మార్చుఆంధ్రరాష్ట్రం
మార్చు| సంవత్సరం | మొత్తం | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| INC | KLP | CPI | PSP | KMPP | IND | ||
| 1955 | 119 | 22 | 15 | 13 | 5 | 22 | 196 |
ఆంధ్రప్రదేశ్ (1956–2014)
మార్చు| సంవత్సరం | ఇతరులు | మొత్తం | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| TDP | INC | LEFT | IND | |||
| 1957 | – | 187 | 37 | 34 | 43 | 301 |
| 1962 | 177 | 51 | 21 | 51 | 300 | |
| 1967 | 165 | 20 | 68 | 34 | 287 | |
| 1972 | 219 | 8 | 57 | 1 | ||
| 1978 | 175 | 14 | 15 | 90 | 294 | |
| 1983 | 201 | 60 | 9 | 16 | 12 | |
| 1985 | 202 | 50 | 22 | 9 | 11 | |
| 1989 | 74 | 181 | 14 | 15 | 10 | |
| 1994 | 226 | 26 | 34 | 12 | 6 | |
| 1999 | 180 | 91 | 2 | 5 | 16 | |
| 2004 | 47 | 185 | 15 | 11 | 36 | |
| 2009 | 92 | 156 | 5 | 3 | 40 |
ఆంధ్రప్రదేశ్ (2014 నుండి)
మార్చు| సంవత్సరం | ఇతరులు | మొత్తం | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TDP | YSRCP | JSP | BJP | IND | |||
| 2014 | 102 | 67 | –[b] | 4 | 1 | 1 | 175 |
| 2019 | 23 | 151 | 1 | 0 | 0 | 0 | |
| 2024 | 135 | 11 | 21 | 8 | 0 | 0 |
అసెంబ్లీల జాబితా
మార్చు1953–1956
మార్చు| సంవత్సరం | ఎన్నిక | ముఖ్యమంత్రి | పార్టీ | పార్టీల వారీగా సీట్ల వివరాలు | ప్రతిపక్ష నాయకుడు | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1952 | 1వ శాసనసభ | టంగుటూరి ప్రకాశం | (భారత జాతీయ కాంగ్రెస్) | మొత్తం: 196. కాంగ్రెస్: 119 సిపిఐ: 15, స్వతంత్ర: 8 |
వర్తించదు | |
| 1955 | 1వ శాసనసభ | బెజవాడ గోపాలరెడ్డి | (భారత జాతీయ కాంగ్రెస్) | మొత్తం: 196. కాంగ్రెస్: 119
సీపీఐ: 15, స్వతంత్రులు: 8 |
పుచ్చలపల్లి సుందరయ్య | |
1956 నుండి 2009 వరకు
మార్చుశాసనసభల జాబితా (విభజన తరువాత)
మార్చుశాసనసభ సభ్యులు
మార్చుఇవి కూడా చూడండి
మార్చుమూలాలు
మార్చు- ↑ "Andhra Assembly withdraws resolution to abolish Legislative Council". The Indian Express (in ఇంగ్లీష్). 2021-11-23. Archived from the original on 18 May 2022. Retrieved 2022-05-18.
- ↑ "ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో అధ్యక్షా.. అనబోయేది రేపే". సమయం. 5 Mar 2017. Archived from the original on 30 June 2017. Retrieved 11 June 2019.
- ↑ 3.0 3.1 "Andhra Pradesh Legislative Assembly". Archived from the original on 23 March 2019. Retrieved 21 April 2019.
- ↑ "Winter session of Andhra Pradesh assembly begins today, to be held for 5 days". The Times of India. 2022-09-15. ISSN 0971-8257. Archived from the original on 18 March 2023. Retrieved 2023-03-18.
- ↑ Kanisetti, Venkatesh (May 2016). "Andhra Pradesh legislative assembly building, Amaravati, Andhra Pradesh". SPA Bhopal Repository.[permanent dead link]
- ↑ The Indian Express (in ఇంగ్లీష్). The Indian Express. Archived from the original on 15 February 2024. Retrieved 20 May 2022.
- ↑ "Centre: No increase in Andhra Pradesh, Telangana assembly seats till 2026". The Times of India. 2021-08-04. ISSN 0971-8257. Archived from the original on 18 March 2023. Retrieved 2023-03-18.
- ↑ "AP Election Result Date | Andhra Pradesh (AP) Assembly Elections 2019 Results Date - Times of India". timesofindia.indiatimes.com. 9 May 2019. Archived from the original on 3 February 2023. Retrieved 2023-03-18.
- ↑ "AP Election Results: Election Results of Andhra Pradesh Assembly Election | Times of India". timesofindia.indiatimes.com. Archived from the original on 13 August 2023. Retrieved 2023-03-18.
- ↑ Bureau, The Hindu (2024-06-04). "AP election results 2024 highlights: Chandrababu Naidu celebrates after TDP registers sweeping victory in Andhra Pradesh Assembly elections". The Hindu (in Indian English). ISSN 0971-751X. Retrieved 2024-07-06.
{{cite news}}:|last=has generic name (help)
ఇతర మూలాలు
మార్చు- ↑ అధికారిక వ్యతిరేకత లేదు ఎందుకంటే ఏ రాజకీయ పార్టీ కూడా అసెంబ్లీలో కనీసం 10% సీట్లు పొందలేదు
- ↑ did not contest and extended it's support to the National Democratic Alliance
- ↑ అధికారిక వ్యతిరేకత లేదు. ఏ రాజకీయ పార్టీకి కింది శాసనసభ ఎన్నికల్లో కనీసం 10% సీట్లు పొందలేదు